Ukraiński Neptun znów uderzył w Rosjan. Nowa wersja?

W nocnym ataku z 31 lipca porażony miał zostać skład amunicji lotniczej na obrzeżach lotniska Chalino w pobliżu miasta Kursk. W czasie uderzenia działać miała aktywnie rosyjska obrona przeciwlotnicza. Niedługo potem zostały zgłoszone służbom ratunkowym pożary we wspomnianych miejscach. Do uderzeń według serwisu Defence Express oraz portalu Defence Blog miano wykorzystać nową wersję ukraińskich przeciwokrętowych pocisków manewrujących Neptun dostosowaną do ataków na cele naziemne. Najpewniej użytych zostało kilka pocisków, z czego przynajmniej część miała dosięgnąć celu. Odległość składu od granicy frontu wynosiła około 100 km, jednak wystrzelenie Neptunów miało miejsce znacznie dalej z racji na bezpieczeństwo obsługi oraz możliwość rażenia całego kompleksu Neptun określane w przypadku tej wersji na nawet 400 km.

Dlaczego za atakiem na rosyjski skład amunicji mogą odpowiadać pociski R-360 Neptun? Sztab Generalny Sił Zbrojnych Ukrainy w swoim komunikacie dotyczącym tej misji wskazał, że odpowiada za niego jednostka Marynarki Wojennej we współpracy z innymi formacjami. Nie posiada ona na swoim wyposażeniu najpewniej dronów bojowych o zasięgu kilkuset kilometrów, zatem jedynymi środkami bojowymi mogącymi stać za atakiem są wspomniane Neptuny dostosowane do ataków na cele naziemne. Za rozpoznanie celu i dostarczanie informacji o możliwych opcjach ataku mogły odpowiadać wspomniane „inne jednostki”. Informacje o użyciu pocisków Neptunów potwierdzać mają także źródła rosyjskie.

Pierwsze informacje o zakończeniu modyfikowaniu ukraińskich Neptunów pod kątem rażenia celów naziemnych i wykorzystaniu tego w boju pojawiły się we wrześniu zeszłego roku, gdy za pomocą ulepszonego pocisku rakietowego miano skutecznie porazić element rosyjskiego systemu przeciwlotniczego/przeciwrakietowego S-300PM/S lub S-400 na Krymie. W grudniu istnienie opisywanego efektora w zmienionej konfiguracji potwierdziło ukraińskie ministerstwo obrony. Poza zmianami pozwalającymi na skuteczne rażenie za jego pomocą celów lądowych rakieta ma charakteryzować się zwiększonym zasięgiem rażenia do nawet 400 km (chociaż Ukraińcy zamierzają opracować pociski manewrujące o możliwości latania na 1000 km, zapewne na bazie wspomnianych Neptunów wspartych rozwiązaniami z innym programów rakietowych w jak Sapsan czy Grom-2).

R-360 Neptun to ukraiński przeciwokrętowy pocisk manewrujący opracowany przez kijowskie biuro projektowe Łucz w 2018 roku. Masa samego efektora wynosi 870 kilogramów, natomiast głowicy 150 kg. Umożliwia on eliminację okrętów nawodnych na dystansie 280-300 km, chociaż w jego nowszej wersji możliwe jest także atakowanie celów naziemnych. Prędkość jaką może rozwinąć Neptun wynosi 900 km/h i może on się poruszać na wysokości od 10 do 300 metrów, przy czym na samym końcu jego pułap ulega obniżeniu do około 3 metrów, co znacznie utrudnia strącenie RK-360 przez systemy opl przeciwnika. Za pomocą dwóch tego typu rakiet, udało się Ukraińcom w kwietniu 2022 roku zatopić rosyjski krążownik rakietowy Moskwa. Nowszy wariant tego efektora został wykorzystany w sierpniu 2023 roku do zniszczenia elementów rosyjskiego systemu obrony powietrznej rodziny S-300PM/S-400 na okupowanym Krymie.

W skład baterii systemu rakietowego RK-360 wchodzi sześć wyrzutni USPU-360 (każda wyposażona w cztery rakiet), sześć pojazdów transportowo-załadowczych TZM-360, sześć pojazdów transportowych TM-360 oraz jedno mobilne stanowisko dowodzenia dywizjonem RKP-360. Tym samym dywizjon powinien posiadać 24 gotowe do wystrzału pociski przeciwokrętowe oraz 48 zapasowych na wozach amunicyjnych. Początkowo całość była osadzana na podwoziu samochodów ciężarowych KrAZ 7634NE, jednak docelowo wymieniono je na czeską Tatrą 815-7 8x8.