Ukraińcy chwalą się zmodernizowaną Wegą. Z Polski?

Zestawy przeciwlotnicze S-200 Wega miały zostać wycofane z eksploatacji w 2013 roku z powodu wysokich kosztów utrzymania i przestarzałej technologii jeszcze z lat 60. Jednak w 2018 roku zapowiedziano możliwość przywrócenia systemów do służby, a wraz z rozpoczęciem przez Rosję pełnoskalowej wojny w 2022 roku system został zmodernizowany i ponownie wprowadzony do użycia. Unowocześnienie obejmowało m.in. aktualizację systemów elektronicznych i radarów na cyfrowe oraz zmianę systemów naprowadzania.

Od 2024 roku pojawiły się informacje, że systemy S-200 brały udział m.in przy zestrzeleniu samolotu wczesnego ostrzegania A-50U i uszkodzeniu Ił-22M w styczniu 2024 roku; zestrzeleniu samolotu wczesnego ostrzegania A-50 nad Morzem Azowskim w lutym 2024 roku; zestrzeleniu bombowca Tu-22M3 w kwietniu 2024 roku. Już wcześniej,co najmniej od 2023 roku pociski służyły do prób ataku na Most Krymski w 2023 roku oraz do atakowania innych naziemnych celów za liniami przeciwnika, ale w 2024 roku użyto ich do zwalczania celów powietrznych, a nie naziemnych. Część z tych samolotów (jeden A-50U) mógł zostać zestrzelony Patriotem, ale co najmniej jeden A-50 i bombowiec padły ofiarą Wegi.

Co ciekawe, po zestrzeleniu strategicznych samolotów Rosji w 2024 roku pojawiały się informacje o tym, że system przeciwlotniczy S-200 użyty do jego zestrzelenia został przekazany przez państwo partnerskie i zmodernizowany. Jednocześnie na konferencji Defence24 Days 2024 poinformowano, że zestaw Wega w wersji zmodernizowanej, został wycofany z uzbrojenia Sił Zbrojnych RP. . Choć nie ma oficjalnego potwierdzenia przekazania tych zestawów ani ich użycia, to nie można wykluczyć że elementy tego zestawu zostały dostarczone z Polski. Polski zestaw został zmodernizowany do wersji Wega-C (cyfrowa), oznaczenie jest podobne jak w wypadku zestawów Newa-SC (samobieżna, cyfrowa), te drugie są dużo bardziej mobilne i na pewno kilka z nich dostarczono Ukrainie.

System S-200 Wega (kod NATO SA-5) pozwala na zwalczanie celów na odległościach do 255 km. To strategiczny system obrony powietrznej, służący do zwalczania bombowców, czy samolotów wczesnego ostrzegania, a więc takich celów jak Tu-22M3 czy A-50. Zestaw S-200 pozwala Ukrainie na wykorzystanie zapasów postsowieckiej broni, oszczędzając nowoczesne systemy dostarczane przez Zachód. System może być też używany jako przynęta lub element kombinowanych ataków, gdzie odciąga uwagę rosyjskich systemów obrony przeciwlotniczej, umożliwiając skuteczniejsze uderzenia innymi środkami, np. pociskami Storm Shadow. Pomimo ograniczeń, takich jak niska mobilność, trudności logistyczne i mniejsza precyzja w roli naziemnej, system ten okazał się skuteczny w nękaniu Rosjan w powietrzu oraz na ziemi.