Ukraina: Twarde przeżyły przeciwpancerną nawałnicę

Na poniższym nagraniu opublikowanym pod koniec kwietnia widzimy moment ostrzelania ekspolskich czołgów za pomocą różnego typu środków przeciwpancernych, w tym pocisków kierowanych niewiadomego typu (Konkurs?). Czołgi były trafiane w różne miejsca, chociaż najwięcejuderzeń miasło miejsce w burty kadłuba oraz wieży. W tym przypadku ważna była także lokalna modyfikacja stosowana na PT-91 Twardy w postaci umiejscowienia pośrodku boku kadłuba dodatkowych kostek ERA (Kontakt-1/Nóż), które także miały udział w przeżyciu załóg czołgów. Jeden z wozów ma w tym miejscu zniszczony stelaż oraz część modułów, zatem przyjął przynajmniej jedno lub dwa trafienia. Dodatkowa ochrona spełniła swoją najważniejszą funkcję, załogi Twardych przeżyły i ewakuowały się, pozostawiając czołgi w stanie nadającym się remontu i przywrócenia do służby.

Wydarzenie to ukazuje, jak skuteczną ochronę przeciwko środkom przeciwpancernym uzbrojonym w proste głowice kumulacyjne, zapewnia pancerz reaktywny w tym polskiej produkcji ERAWA-2. Warto rozważyć powrót do prac rozwojowych następcy tego rozwiązania w postaci Pangolina, który powinien trafić docelowo na wszystkie używane przez Wojsko Polskie czołgi.

Dotychczas Polska miała przekazać Ukrainie 60 egzemplarzy czołgów PT-91 (chociaż pojawiają się informacje, że liczba ta jest większa), które trafiły na wyposażenie ukraińskiej 22. Brygady Zmechanizowanej odpowiedzialnej za obronę frontu zaporoskiego. Czołgi już na Ukrainie otrzymały m.in. dodatkową osłonę w postaci kostek pancerza reaktywnego Kontakt-1/Nóż na wysokości przedziału załogi, co znacząco zwiększa poziom ochrony wozu w tym miejscu przeciwko pojedynczym głowicom kumulacyjnym.

PT-91 to polska modernizacja czołgów T-72M1, opracowana na początku lat 90. XX wieku, w celu podniesienia walorów bojowych tych już przestarzałych czołgów. Uzbrojenie główne w postaci armaty gładkolufowej 2A46 kal. 125 mm pozostało bez zmian z racji na zbyt duże koszty jego wymiany. Sprzężony z nią jest uniwersalny karabin maszynowy PKT kal. 7,62 mm, zaś na wieży umieszczono wielkokalibrowy karabin maszynowy NSW kal. 12,7 mm. Czołg w ramach zwiększenia ochrony załogi otrzymał kostki pancerza reaktywnego ERAWA, które znacząco zwiększyły jego odporność na wszelkiego typu głowice kumulacyjne bez prekursora (i starszego typu tandemowe w wypadku pancerza ERAWA-2), a nawet niektóre pociski podkalibrowe.

Pojazd otrzymał system kierowania ogniem Drawa, co znacząco poprawiło celność prowadzonego ognia. Jednostkę napędową w postaci silnika W-46 o mocy 780 KM zastąpił S-12U o mocy 850 KM. Do Sił Zbrojnych RP trafiły 232 egzemplarze PT-91 Twardy (czołgi są używane np. przez kontyngent w grupie batalionowej NATO na Łotwie). Od 2014 roku w czołgach Twardy prowadzona jest wymiana kamer termowizyjnych I generacji na znacznie nowocześniejsze polskie systemy typu KLW-1 Asteria.