Ukraina: amerykańska broń elektroniczna na MiGu-29

MALD to system latających pozoratorów-celów dla obrony powietrznej. Może być wystrzeliwany z samolotów, a następnie emitować sygnatury radarowe zbliżone do prawdziwych celów takich jak samoloty lub pociski manewrujące, zmuszając wrogą obronę przeciwlotniczą do reakcji. To ważne narzędzie w prowadzeniu działań przeciwko zaawansowanej obronie powietrznej, w tym takiej, którą dysponuje Rosja (i wbrew pozorom jest dość skuteczna, pomimo serii początkowych wpadek w 2022 r.). Wykorzystanie takiego systemu jak MALD zmusza bowiem do reakcji, na przykład poprzez uruchomienie radarów kierowania ogniem i wystrzelenie rakiet przeciwlotniczych. To z kolei prowadzi do zwiększonego zużycia samych rakiet, ale i zdradzenia pozycji zestawów przeciwlotniczych.

Te mogą być następnie zwalczane, między innymi przez rakiety przeciwradiolokacyjne takie jak AGM-88 HARM, które są na wyposażeniu Ukrainy, bądź dużo nowocześniejsze AGM-88E AARGM i AGM-88G AARGM-ER.

Te ostatnie pociski dysponują trzema zintegrowanymi systemami naprowadzania opartymi o nową bazę technologiczną i pozwalającymi działać także w sytuacjach, gdy wrogie cele nie emitują fal radiowych i rozpoczęły przemieszczenie. Wariant AARGM-ER cechuje także nowa konstrukcja i układ napędowy zapewniające zwiększony zasięg oraz możliwość przenoszenia w wewnętrznych komorach uzbrojenia myśliwców F-35.

Do zwalczania pozycji zestawów obrony powietrznej wykrytych dzięki użyciu pozoratorów typu MALD można też użyć rakiet balistycznych ATACMS lub rakietowych pocisków artyleryjskich klasy GMLRS, jeśli stanowiska systemów OPL są stosunkowo blisko linii frontu.

Systemy MALD są dostępne w kilku wersjach. Nowsze warianty mają też możliwość prowadzenia zakłóceń radioelektronicznych (MALD-J) i są cały czas rozwijane. Swoją wersję (MALD-N) posiada też U.S. Navy. Pierwszymi platformami, które były dostosowane do przenoszenia MALD były myśliwce F-16 i bombowce B-52, ale jak widać, zakres nosicieli został rozszerzony. Na Ukrainie obecne są od 2023 r. Jak się okazuje, do ich przenoszenia dostosowano – między innymi – stosunkowo lekkie myśliwce MiG-29, które Kijów wykorzystuje obok cięższych Su-27 i bombowców taktycznych Su-24M do przenoszenia zachodniego uzbrojenia.

Myśliwce MiG-29, podobnie jak Su-27, są również wykorzystywane do przenoszenia wspomnianych rakiet przeciwradiolokacyjnych HARM, naprowadzających się na źródło emisji elektromagnetycznej (w praktyce – przede wszystkim na wrogie radary obrony powietrznej). Obok rakiet i systemów zakłócających oba typy maszyn przenoszą też zachodnie bomby kierowane: JDAM-ER (amerykańskie) i AASM Hammer (francuskie).

Z kolei pociski manewrujące powietrze-ziemia Storm Shadow/SCALP-EG są według dostępnych informacji przenoszone przez bombowce taktyczne Su-24M. Natomiast Amerykanom i Ukraińcom mimo zapowiedzi nie udało się zintegrować z posowieckimi myśliwcami zachodnich rakiet powietrze-powietrze w rodzaju AMRAAM, prawdopodobnie dlatego, że wymagałoby to komunikacji z radarem radzieckiej konstrukcji lub przetwarzania danych o szybko poruszających się celach powietrznych w czasie rzeczywistym na poziomie bardziej skomplikowanym niż w wypadku strzelania do celów naziemnych.