Ile Su-34 zestrzelili Ukraińcy w lutym? Dostępne poszlaki

Z deklarowanych zestrzeleń w dniach 17-29 luty 2024 roku wątpliwości nie budzą trzy. Pierwszym jest zestrzelenie 17 lutego myśliwca Su-35, potwierdzone zdjęciem rosyjskie grupy poszukiwawczo-ratowniczej z uratowanym przez nią pilotem tej maszyny. Druga potwierdzona maszyna to także Su-35 zestrzelony nad Morzem Azowskim 19 lutego. Jest nagranie z poszukiwań tego pilota z widocznym ogonem rozbitej maszyny. Potem pojawiła się informacja o jego śmierci w wyniku wyziębienia w morzu. Wreszcie na kilku filmach i w nekrologach potwierdzenie znalazło zestrzelenie samolotu wczesnego ostrzegania A-50U.

Tymczasem Ukraińcy twierdzą, że zestrzelili jeszcze aż dziewięć bombowców frontowych Su-34:

• dwa 17 lutego (być może tą samą salwą pocisków co potwierdzony Su-35);
• jeden 18 lutego;
• jeden 19 lutego (ta sama salwa co drugie potwierdzony Su-35);
• jeden 21 lutego;
• jeden 23 lutego (wkrótce po zestrzeleniu A-50U, być może w wyniku utraty świadomości sytuacyjnej Rosjan po tym zestrzeleniu);
• dwa 27 lutego (jeden rano i jeden o godzinie 14.00 a zatem w osobnych incydentach);
• dwa 29 lutego (artykuł aktualizowany o godzinie 13.30 29 lutego).

Źródła rosyjskie zestrzeleń Su-34 w ogóle nie potwierdzają, a czasem wręcz wyszydzają. Brak sentymentalnych wierszy, na kontach na telegramie i nekrologów. Dowody na zniszczenie tych maszyn są bardzo słabe. Pierwszy to film z 17 lutego, na którym widać spadający z dużej wysokości płonący samolot. Rosjanie twierdzą, że był to zniszczony wówczas Su-35, jednak trudno jest ocenić jaka maszyna jest na nagraniu. Z największym trudem biorąc pod uwagę zachowanie się spadającego obiektu, a w zasadzie jego rozmiary, można stwierdzić, że była to któraś z maszyn z rodziny Su-27.

Z filmu z akcji poszukiwawczo-ratowniczej z 19 lutego u wybrzeży Morza Azowskiego także nie wynika, że ogon wystający z wody to rzeczywiście ogon Su-35. Równie dobrze może to być ogon podobnego do niego pod tym względem Su-34.

Jest też film z pożaru obok bliżej nieokreślonej wsi w nocy i miałby to być pożar po zestrzeleniu Su-34 23 lutego. Ten sam film jest jednak przedstawiany także jako nagranie płonącego wraku A-50U w Kraju Krasnodarskim.

Wszystkie te trzy dowody pośrednie są więc bardzo słabe, szczególnie że filmy pojawiły się w dniach kiedy rzeczywiście spadły Su-35. Poza nimi strona ukraińska dwukrotnie pokazywała też mapy elektroniczne systemu ratowniczego, który jakoby miał pokazywać pozycje rosyjskich zestrzelonych pilotów. Trudno jednak oceniać wiarygodność takiego dowodu. O ile  to, że Rosjanie mają system ratowania pilotów z sygnalizatorami, które mogą być wykrywane przez Ukraińców jest mniej wątpliwe – o tyle to, że w takiej sytuacji pochwalili by się tym oficjalnie jest zupełnie nieprawdopodobne. Chyba, że do zhakowania rosyjskiego systemu ratownictwa doszło jednorazowo i wyczynu tego i tak nie dałoby się już powtórzyć ze względu na zmianę jego kodowania.

Chyba najsilniejszy jest dowód czwarty, mający jakoby dokumentować jedno z zestrzeleń z 27 lutego. Jest nim fotografia, która na pierwszy rzut oka wygląda jak dwie plamy atramentu na prześcieradle. Ukraińskie Siły Powietrzne przestawiły jednak najprawdopodobniej maksymalne powiększenie klatki z filmu, wykonanej kamerą termowizyjną. Zakładając, że to nie fejk, to fotografia pokazuje obłok po wybuchu pocisku przeciwlotniczego (plama nieregularna na górze) i samolot, który po porażeniu zaczyna spadać (mniejsza, trójkątna plama u dołu).

Niezależnie od tego, czy fotografia ta jest fałszerstwem, czy nie (choć fejki tego rodzaju zwykle bywają „piękniejsze”), to pokazuje jak trudno jest w tej wojnie udowodnić udane zestrzelenie nieprzyjacielskiego samolotu. Maszyny, która działa za własnymi liniami, w oddaleniu kilkudziesięciu kilometrów od linii frontu. Z tego powodu można przypuszczać, że przynajmniej część z deklarowanych zestrzeleń Su-34 jest prawdziwa. Z czasem mogą potwierdzić się one po znalezieniu wraków na zdjęciach satelitarnych albo pojawieniu się nekrologów w rosyjskim internecie.