Ukraińskie i "arabskie" rakiety kontra rosyjskie czołgi [WIDEO]

Kryzys ukraiński - raport specjalny Defence24.pl

System przeciwpancernych pocisków kierowanych Stugna-P powstał w kijowskim biurze konstrukcyjnym Łucz, znanym z produkcji wielu innych ukraińskich systemów rakietowych, łącznie z 300 mm rakietami Wilcha i pociskami manewrującymi Neptun. Stugna powstała jako następca posowieckich pocisków takich 9M111 Fagot używanych nadal w dużej liczbie przez siły zbrojne Ukrainy. Można powiedzieć, że Stugna i jej eksportowy wariant Skif to „średnia" kategoria w całej rodzinie pocisków przeciwpancernych firmy Łucz. Lżejsze rozwiązanie to pociski Korsar natomiast wyższe, to przeznaczone dla pojazdów opancerzonych i śmigłowców ciężkie pociski Barier.

Wersja „krajowa" i eksportowa

Stugna-P i Skif to w zasadzie jeden system a różnice są drobne lecz znaczące. Stugna wyposażona jest w ukraiński moduł naprowadzania PN-I opracowany przez zakłady w Izjumie, podczas gdy Skif ma aparaturę oznaczaną jako PN-S białoruskiej firmy Peleng. W obu systemach stosowane są pociski rodziny RK-2, czyli RK-2S  z kumulacyjną głowicą tandemową o penetracji ponad 800 mm stali (po przebiciu pancerza reaktywnego), które są podstawowym uzbrojeniem systemu lub wariant RK-2OF z głowicą odłamkowo-burzącą. Oba pociski mają zasięg skuteczny od 100 do 4000 metrów. Możliwe jest również zastosowanie nowszych rakiet przeciwpancernych RK-2M o zasięgu 5500 m i penetracji 1100 mm RHA.

Naprowadzanie realizowane jest w wiązce lasera, co powoduje, że system jest mniej podatny na zakłócenia, ale wyrzutnia do momentu trafienia musi, mówiąc kolokwialnie „widzieć cel". Wystawia ją to na zagrożenie i uniemożliwia rażenie celów, które skryły się za osłoną. Problem zagrożenia w pewnym stopniu rozwiązuje możliwość obsługi wyrzutni za pomocą przenośnego terminala, który wraz z obsługą może znajdować się z dala od wyrzutni. Nowsze warianty wyrzutni Stugna-P produkowane od 2018 roku wyposażone są nie tylko w optyczny, ale również nowoczesny termowizyjny kanał obserwacji, co znacznie podnosi ich skuteczność.

Skif na eksport i w akcji w Ukrainie?

Systemy Skif, powstające w kooperacji z Białorusią, stanowią interesującą, niedrogą, prostą w obsłudze i skuteczną broń przeciwpancerną, dzięki czemu zdobyły kilku masowych użytkowników, głównie na Bliskim Wschodzie. Obecnie wykorzystywane są one przez siły zbrojne Maroko, Arabii Saudyjskiej, Algierii i Mjanmy. Wyrzutnie Skif są stosowane zarówno w wersji przenośnej jak też w wariantach zabudowanych na pojazdach różnego typu. Część jest montowana lub produkowana na licencji przez użytkowników. W ubiegłym roku Egipt zdecydował się na zakup zestawów Skif. We współpracy turecko-ukraińskiej powstały też przeznaczone na eksport zdalnie sterowane moduły uzbrojenia z pociskami Skinf i bronią lufową oraz tureckim systemem celowniczym. Niewykluczone, że była to oferta dla tego ostatniego odbiorcy.

W ostatnich dniach wśród publikowanych przez Ukrainę materiałów multimedialnych z walk pojawiły się charakterystyczne moduły sterowania systemu Skif w pustynnych barwach i opatrzone opisami w języku arabskim. Są to zestawy, które były przeznaczone dla klientów zagranicznych, najprawdopodobniej właśnie Egiptu i Maroko. Koncern Ukroboronprom już na początku konfliktu informował, że przekazuje siłom zbrojnym sprzęt wyprodukowany dla odbiorców zagranicznych.

Krajowy zabójca rosyjskich czołgów

Systemy Stugna-P weszły oficjalnie na uzbrojenie Ukraińskich Sił Zbrojnych w 2011 roku, ale dopiero w 2014 roku, w wyniku doświadczeń z konfliktu na wschodzie kraju zawarto pierwszą umowę dotyczącą dostawy 145 wyrzutni wraz z amunicja. Od tego czasu są one stosowane bojowo w strefie ATO a później w Operacji Połączonych Sił i obecnych działaniach bojowych. W Donbasie utworzono specjalnych ośrodek szkoleniowy podlegający Dowództwu OSS, gdzie szkolone były obsługi tych systemów.

Warto zauważyć (co widać na powyższym zdjęciu), że wyrzutnie Stugna-P w Ukraińskich Siłach Zbrojnych są wykorzystywane nie tylko w wersji przenośnej, ale również na pojazdach. Mowa tu m. in. o pojazdach opancerzonych 4x4 Novator oraz transporterach opancerzonych BRDM-2 objętych modernizacją do standardu BRDM-2L1. Na zdjęciu za przenośną wyrzutnią Stugna-P widać oba typy pojazdów uzbrojonych w moduły Amulet, należące do 93 Samodzielnej Brygady Zmechanizowanej.

Warto tu odnotować, że jednostki zmechanizowane i zmotoryzowane armii ukraińskiej przejmują na siebie znaczny ciężar działań bojowych, wykorzystując zarówno doświadczenie bojowe jak też efekty szkolenia prowadzonego intensywnie przez ostatnie lata prze misję państw NATO w Jaworowie. Dzięki temu mogą prowadzić skoordynowane operacje zaczepne oraz walkę manewrową i artyleryjską z szerokim wykorzystaniem systemów bezzałogowych i koordynacji działań, dzięki sprawnej, kodowanej łączności. Formacje lekkie, w tym wojska obrony terytorialnej prowadzą w głównej mierze działania opóźniające oraz wzmacniają obronę, w szczególności w terenie zurbanizowanym.

Jest to również przyczyną, dla której w początkowej fazie walk nie było wielu materiałów dotyczących użycia systemów Stugna-P i Skif, gdyż znajdują się one w rękach żołnierzy zawodowych, którym zakazano używania telefonów komórkowych oraz wykonywania nagrań i zdjęć mogących ujawnić szczegóły prowadzonych działań i rozmieszczenie jednostek. Widać to też w publikowanych materiałach z użycia tych zestawów, które w większości są przetworzone w taki sposób, aby uniemożliwić identyfikacje charakterystycznych punktów terenu.