Polska myśl naukowa i badawcza w zakresie rozwiązań optoelektronicznych i fotonicznych [FOTO]

Trzeba podkreślić, że w tym roku tytułem przewodnim była „Fotonika w wojskowej i cywilnej rewolucji technologicznej XXI w.”. Organizatorami konferencji była firma PCO S.A., Wojskowa Akademia Techniczna, Politechnika Warszawska oraz Polska Platforma Technologiczna Fotoniki. Dzięki temu mieliśmy do czynienia z połączeniem de facto dwóch nurtów debat. Pierwszego, w postaci analiz naukowych i badawczych, obejmujących wspomnianą rewolucję technologiczną, która następuje na naszych oczach i wymaga otwartości na nowe podejścia chociażby w zakresie fotoniki.

Drugi nurt, to już prezentacja tego co udało się dotychczas osiągnąć polskiej przestrzeni naukowej, ale przede wszystkim firmom zaangażowanym chociażby w rozwój zdolności optoelektronicznych po stronie wojska i odbiorców cywilnych. Szczególnego podkreślenia wymaga również fakt, iż sama konferencja była doskonałą okazją na świętowanie jubileuszy zarówno 45-lecia w przypadku PCO S.A., a więc jednego z liderów rozwiązań optoelektronicznych, dostarczającego je zarówno na rynek polski jak i zagraniczny. Jak i 70-lecia Wojskowej Akademii Technicznej, będącej jedną z najważniejszych szkół wyższych względem wyznaczania trendów technologicznych dla wojska oraz także sektora cywilnego. Duma z dotychczasowych dokonań i wizja nowych wyzwań związanych z tytułową rewolucją technologiczną XXI w. wybrzmiewała, co naturalne w wystąpieniach wprowadzających Prezesa PCO S.A. Pawła Glicy, płk prof. dr. hab. inż. Przemysława Wachulaka Rektora Komendanta WAT i prof. dr. hab. inż. Mariusza Malinowskiego, Prorektora ds. Nauki Politechniki Warszawskiej.

Dwudniowa konferencja rozpoczęła się od panelowej dyskusji w której udział wzięli: gen. bryg. Sławomir Dudczak, reprezentujący Inspektorat Wojsk Lądowych, Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, Piotr Dardziński Prezes Zarządu Sieć Badawcza Łukasiewicz, Mateusz Roszkiewicz Dyrektor Departamentu Rozwoju w Polskiej Grupie Zbrojeniowej S.A. oraz wspomniany już wcześniej Prezes PCO S.A. Paweł Glica. Trzeba zaznaczyć, że moderatorem rozmowy był Redaktor Naczelny portalu Defence24 Jędrzej Graf. Uczestnicy panelu dążyli do spojrzenia na wielowątkowy problem lokowania nowoczesnych systemów optoelektronicznych na straży bezpieczeństwa kraju.

Nie zabrakło odniesień do kwestii stricte wojskowych, ale również związanych z kluczowymi programami zbrojeniowymi w których uczestniczy polski segment badań i rozwoju oraz przemysł zbrojeniowy. Wagę rozmów podkreślał fakt, że współczesne bezpieczeństwo wymaga wręcz efektywnych systemów optoelektronicznych, zapewniających przewagę na współczesnym polu walki, ale dających także niezbędne zasoby do chociażby zabezpieczenia granic w kontekście zagrożeń hybrydowych.

Pierwszego dnia konferencji odbyły się również trzy klasyczne sesje naukowe. Pierwsza z nich, zatytułowana „Rozwój innowacyjności – perspektywa strategiczna”, zawierała ważne wystąpienia odnoszące się do sposobów wspierania polskich projektów zbrojeniowych i naukowych w kontekście działań Europejskiego Funduszu Obronnego EDF, a także roli i znaczenia rozwiązań offsetowych i zmian jakie następować będą w zakresie budowania Agencji Uzbrojenia i Rady Modernizacji Technicznej. Mówili o tych tematach płk Marcin Górka, płk Andrzej Witkowski, a także płk Wiesław Kras.

Zaś dr Paweł Makowiec odniósł się do praktycznej strony wykorzystywania rozwiązań optoelektronicznych przez pododdziały lekkiej piechoty. W tym miejscu, należy nawiązać do nocnego pokazu rozwiązań oferowanych przez PCO, które można uznać jako niejako kontynuację praktycznej strony rozważań dla Makowca. Albowiem po zakończeniu pierwszego dnia rozważań naukowych, uczestnicy zaproszeni byli na teren przy obiekcie konferencyjnym, gdzie mogli spróbować obserwacji nocnej za pomocą noktowizorów i termowizorów różnych typów. Oczywiście, obserwacja bazowała na już istniejącym sprzęcie oferowanym przez PCO. Zaś nocne pokazy Wojsk Obrony Terytorialnej pozwalały zgromadzić odpowiednią praktyczną wiedzę, jak wygląda perspektywa odbiorcy tego rodzaju sprzętu do obserwacji w warunkach terenowych. Generalnie należy też wskazać, że konferencji towarzyszyła część wystawiennicza z prezentowanymi tam rozwiązaniami technologicznymi, przywiezionymi przez uczestników wydarzenia.

Wracając jednak do samych rozważań, to w drugiej sesji debaty naukowej uczestnicy mogli zapoznać się z nowoczesnymi rozwiązaniami optoelektronicznymi dedykowanymi systemom obrony przeciwlotniczej i przeciwpancernej. Dr hab. inż. (prof. WAT) Krzysztof Kopczyński wyjaśniał w swoim panelu wszelkie zawiłości jeśli chodzi o obecny stan wykorzystywania rozwiązań bazujących na energii skierowanej. Odnosząc się przy tym do badań prowadzonych w Polsce i na świecie. Ppłk Piotr Ruliński z WITU zaprezentował użycie technologii optoelektronicznych w rozwoju rakiet przeciwpancernych ppk MOSKIT. Zaś prof. Bogdan Zygmunt z CRW Telesystem-Mesko odniósł się do krajowych możliwości w zakresie systemów optoelektronicznych niezbędnych w systemach naprowadzania rakiet przeciwlotniczych. Podkreślając przy tym wyjątkowe możliwości polskiego przemysłu jeśli chodzi o rozwój systemów MANPADS i to w kontekście ujęcia rynku międzynarodowego.

Zaś Łukasz Zbrzeżny z PIT-RADWAR wygłosił wystąpienie zatytułowane implementacja i kierunki rozwoju Optoelektronicznych Systemów Kierowania Ogniem w artyleryjskich i rakietowych systemach obrony powietrznej. Trzeci segment wystąpień naukowych, wygłoszonych pierwszego dnia trwania konferencji, to już analiza roli optoelektroniki w innowacyjnym przemyśle obronnym. Mariusz Andrzejczak z PCO przybliżał rozwój systemu SZOT, Krzysztof Lustofin z Zakładów Mechanicznych „Tarnów” prezentował przekrój rozwiązań optoelektronicznych zawartych w produktach ZMT, a Prezes Przemysław Kowalczuk podkreślał znaczenie efektywnego budowania umów eksportowych w zakresie nowoczesnych systemów optoelektronicznych w świetle doświadczeń Wojskowych Zakładów Elektronicznych. Finalnie, Maciej J. Nowakowski zachęcał do rozwoju współpracy w oparciu o działania sieci w przypadku przemysłu i odbiorców, co obrazowane było doświadczeniami Polskiej Platformy Technologicznej Fotoniki.

Drugi dzień VI Konferencji Optoelektronicznej dał szansę do zmierzenia się z kolejnymi wyzwaniami rewolucji technologicznej XXI w. Pierwsza sesja tego dnia obejmowała zaprezentowanie roli fotoniki w nowoczesnej przestrzeni współczesnej gospodarki. W tym kontekście wypowiadali się Adam Widomski z Fundacji Candela, dr inż. Piotr Wiśniewski z Centrum Zaawansowanych Materiałów i technologii CEZAMAT, dr inż. Rafał Namiotko z Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Centrum Techniki Morskiej, a także Roger Burek-Bors z Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Następnie, uczestnicy wzięli udział w rozważaniach poświęconych optoelektronice dedykowanej platformom bezzałogowym, lotniczym, ale również kosmicznym. Sesję rozpoczęło wystąpienie gen. bryg. rez. dr. inż. Adama Sowy z Instytutu Optoelektroniki WAT. Generał mówił o rozwoju projektu nanosatelitranej konstelacji optoelektronicznego rozpoznania obrazowego PIAST. Zaś dr inż. Grzegorz Pawlak zaprezentował rolę systemów optoelektronicznych w lądowych pojazdach bezzałogowych. Ważne słowa padły z ust dr. inż. Henryka Kowalczyka z Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, który podkreślał znaczenie posiadania własnych rozwiązań chociażby w aspekcie komputerów misji jeśli chodzi o nowoczesne platformy lotnicze, w tym śmigłowce bojowe. Paweł Zienkiewicz z Creotech Instruments pokazywał za to możliwości jakie daje rozwój autonomicznej kamery do monitorowania obiektów bliskich Ziemi.

Dwie ostatnie sesje, które odbyły się drugiego dnia VI Konferencji Optoelektronicznej to już prezentacja nowoczesnych materiałów wykorzystywanych we współczesnej fotonice oraz trendów jeśli chodzi o dalszy rozwój systemów optoelektronicznych. O korelacji rozwoju technologii fotonicznych i transformacji cyfrowej mówił mgr inż. Mariusz Kacprzak z Instytutu Lotnictwa – Sieć badawcza Łukasiewicz, a o nowoczesnych materiałach wykorzystywanych w technologii produkcji matryc termowizyjnych mówił Przemysław Kalinowski z VIGO Systems. O przyszłości branży fotonicznej i jej znaczeniu dla rozwoju Polski, w kontekście badań nad rozwiązaniami fotoniki scalonej, mówił za to dr hab. inż. (prof. PW) Ryszard Piramidowicz z Politechniki Warszawskiej.

Sam tytuł jego prezentacji był wręcz wskazaniem pewnego zadania jakie stoi przed naszym państwem, przemysłem i ośrodkami badawczymi, gdyż brzmiał on „Układy fotoniki scalonej – technologia, zastosowanie i perspektywy”. Sesję kończył Piotr Guzdek z Instytut Mikroelektroniki i Fotoniki – Sieć Badawcza Łukasiewicz, który zajął się technologią i przyrządami półprzewodnikowymi, przeznaczonymi do przemysłu obronnego. Jeśli zaś chodzi o sesję dedykowaną trendom rozwojowym optoelektroniki, to prof. dr hab. inż. Krzysztof Poźniak z Politechniki Warszawskiej wskazał na realizacje założeń oraz testów komputera kwantowego, dr hab. (prof. PWR) Marcin Motyka z Politechniki Wrocławskiej mówił o kwantowych laserach kaskadowych z pionową wnęką rezonansową na zakres średniej podczerwieni, a dr inż. Kamil Pierściński z Instytutu Mikroelektroniki i Fotoniki Sieci Badawczej Łukasiewicz również odniósł się do laserów kaskadowych jako technologii kluczowej dla fotoniki średniej podczerwieni.

Samo spotkanie ekspertów, naukowców i inżynierów dało bardzo ważną informację. Polska musi dążyć do wykorzystania potencjału jaki drzemie w krajowych rozwiązaniach optoelektronicznych i fotonicznych oraz rodzimym przemyśle i jednostkach naukowych, gdyż inaczej realnym zagrożeniem jest uzależnienie się w przyszłości od rozwiązań oferowanych przez innych. To zaś będzie wiązało się z nie tylko większymi kosztami, ale przede wszystkim zupełnie inną pozycją polskiej obronności, ale też przestrzeni aktywności cywilnej w sferze gospodarki, nowoczesnego rolnictwa, itp. kwestii. Wobec czego już dziś należy widzieć w rozwoju polskiego przemysłu i jego współpracy z sektorem nauki i badań kwestie priorytetową w tworzeniu przewag technologicznych oraz zasobu strategicznego państwa.