Będzie nowy wariant F-35. W tle tajemniczy klient [KOMENTARZ]

Środki mają zostać przeznaczone na „prace inżynieryjne i inne związane z nimi aktywności". Stosunkowo krótki horyzont czasowy, relatywnie niewielkie środki przyznane na prace ale także fakt że chodzi o klienta eksportowego pozwalają przypuszczać, że będzie chodziło o stosunkowo proste prace, a nie stworzenie jakiejś rewolucyjnej nowej wersji Lightninga II.

Przypomnijmy, że F-35 powstał w trzech wersjach. Klasycznej - F-35A - która powstała jako następca F-16, krótkiego startu i pionowego lądowania (STOVL) - F-35B - zdolna do operowania z pokładu okrętów lotniczych w tym śmigłowcowców jak następca AV-8 Harrier oraz klasyczna pokładowa F-35C, zamówiona dotychczas jedynie przez US Navy i stworzona jako następca F/A-18E/F Super Hornet. Wszystkie te warianty podlegają modernizacjom do coraz wyższego standardu i obecnie celem jest osiągnięcie Block 4.

Jak dotychczas największym odstępstwem od tej rodziny był izraelski F-35I Adir, będący maszyną zintegrowaną dodatkowo z innymi - izraelskimi typami uzbrojenia w tym precyzyjnymi bombami Spice a w przyszłości potencjalnie także pociskami powietrze-powietrze. Posiadającą izraelską elektronikę pokładową, w tym systemem walki elektronicznej, oprogramowaniem misyjnym oraz nie łącząca się z międzynarodowym systemem  logistycznym ALIS. Dla Izraelczyków powstał także wariant modernizacji Adirów do specyficznego dla niego standardu Block 3F+.

F-35 bywa dostosowywany także do potrzeb innych klientów, trudno tu już jednak mówić o „wariantach". Najbardziej widoczną modyfikacją jest dodanie spadochronu hamującego do norweskich F-35A, które to rozwiązanie zamówiła potem także Polska a ostatnio także Finlandia. Inne pomniejsze modyfikacje to przede wszystkim dostosowywanie do dodatkowych typów uzbrojenia, np. do europejskich pocisków Meteor.

Nowa maszyna ma być jednak „wariantem" a zatem samolotem zmienionym w sposób bardziej zdecydowany. W tym kontekście od razu nasuwa się kontrakt na F-35 jaki Stany Zjednoczone miały podpisać ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. Amerykanie mieli tam sprzedać 50 samolotów wraz z bogatym pakietem towarzyszącym za kilkanaście miliardów USD. Pakiet ten zatwierdził w ostatnich godzinach swojej kadencji prezydent Donald Trump, co było pokłosiem normalizacją stosunków między ZEA i Izraelem. Administracja Joe Bidena zawiesiła jednak całą procedurę i „przygląda" jej się. Cała sprawę pośrednio oprotestowuje także Izrael, jedyny posiadacz samolotów bojowych 5. generacji na Bliskim Wschodzie.

Możliwość pozyskania olbrzymiego kontraktu jest jednak kusząca i to pomimo wycofania w ostatnim czasie przez ZEA oficjalnej chęci zakupu. I tego, że w grudniu 2021 roku ZEA pokazały siłę swojego pieniądza zamawiając „od ręki" 80 samolotów wielozadaniowych Dassault Rafale od Francji za mniej więcej 15 mld USD. Niewykluczone więc, że prace nad nowym „wariantem" to prace nad zubożonym F-35A, który można byłoby sprzedać, a tym samym rozszerzyć wachlarz potencjalnych klientów. Poza ZEA zubożony F-35 mógłby bowiem zostać sprzedany szybko i w dużej liczbie chociażby Tajwanowi, który obecnie z braku innych propozycji kupuje F-16V. Tajwański F-35A musiałby zostać jednak zubożony w ten sposób aby nie było w nim najważniejszych sekretów tej konstrukcji, na wypadek gdyby maszyna dostała się w ręce Chińskiej Republiki Ludowej.

Innym tropem jest Singapur, który zamówił cztery F-35B, które mają posłużyć do testów i oceny czy maszyny nadają się dla sił powietrznych tego państwa-miasta. Byłyby to jedyne maszyny wersji B, które zamówiono by jedynie do wykorzystania z baz lądowych a nie z pokładów okrętów. Pewne zmiany czy optymalizacja być może byłyby tu więc wskazane. Inne singapurskie zmiany mogłyby też dotyczyć dostosowania konstrukcji do izraelskiego uzbrojenia w związku z bliskimi albo jak chcą niektórzy komentatorzy dostosowania do optymalnej współpracy z samolotami tankowania powietrznego A330 MRTT. A330 MRTT używają jednak także obecnie klienci na F-35 jak np. Wielka Brytania tak więc współpraca między tymi platformami jest już faktem.