Zmiany w ochronie obiektów kategorii I

1 marca w Dzienniku Urzędowym MON zamieszczono decyzję nr 22/MON z dnia 26 lutego 2021 r. w sprawie wprowadzenia „Wytycznych w sprawie przygotowania i prowadzenia szczególnej ochrony obiektów kategorii I”. Dokument powstał w oparciu o przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 2003 roku w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa państwa oraz ich szczególnej ochrony (Dz. U. poz. 1090, z 2017 r. poz. 42 oraz z 2019 r. poz. 250). Zmiany były niezbędne, ponieważ dotychczas obowiązujący dokument opracowano w 2004 roku. Od tego czasu wiele zmieniło się zarówno w obszarze zagrożeń jaki rozwiązań w zakresie ochrony kluczowych obiektów.

Wydział Prasowy Centrum Operacyjnego MON odpowiadając na pytania redakcji Defence24 wskazał, że „głównym celem opracowania nowych wytycznych było dostosowanie obowiązujących przepisów do aktualnej struktury Sił Zbrojnych RP oraz uzupełnienie ich o rozwiązania będące wynikiem dotychczasowych prac i doświadczeń w zakresie przygotowania szczególnej ochrony obiektów kategorii I”.

Centrum Operacyjne MON podkreśla, że w nowych wytycznych wnikliwej analizie poddano obszar związany z udziałem sił zbrojnych w szczególnej ochronie obiektów kategorii I gospodarki narodowej.

W odpowiedzi podkreślono, że w wytycznych doprecyzowano zakres przedsięwzięć realizowanych przez organy właściwe w sprawach szczególnej ochrony, w stosunku do podległych lub nadzorowanych obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa (kategoria I), zarówno w procesie przygotowania i osiągania gotowości do realizacji zadań, jak również ich kontroli przez uprawnione organy.

Jak zapewnia nas resort obrony narodowej rozszerzony został także katalog jednostek organizacyjnych MON opracowujących własne oraz zbiorcze plany szczególnej ochrony obiektów kategorii I oraz doprecyzowano ich zadania w tym zakresie.

Wejście w życie wytycznych przyczyni się do skuteczniejszej realizacji zadań związanych z ochroną i obroną obiektów kategorii I oraz pozwoli na ich skoordynowanie w obiektach gospodarki narodowej, w przypadku prowadzenia ochrony przez lub przy współudziale Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. 

Obiekty pod specjalnym nadzorem 

Przypomnijmy, że z zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów obiektami szczególnie ważnymi dla bezpieczeństwa i obronności państwa są:

- Kategoria I:

• obiekty, w których produkuje się̨, remontuje i magazynuje uzbrojenie, sprzęt wojskowy oraz środki bojowe, a także obiekty, w których są prowadzone prace naukowo-badawcze lub konstruktorskie w zakresie produkcji na potrzeby bezpieczeństwa lub obronności państwa;
• magazyny, w których są̨ przechowywane rezerwy strategiczne; magazyny ropy naftowej i paliw o pojemności powyżej 100 tys. m³, w których są przechowywane zapasy interwencyjne; magazyny, w których są przechowywane zapasy obowiązkowe gazu ziemnego; kluczowe elementy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej, paliw i gazu ziemnego oraz instalacje skroplonego gazu ziemnego, a także dyspozycje mocy, stacje elektroenergetyczne o strategicznym znaczeniu dla krajowego systemu elektroenergetycznego;
• obiekty jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych;
• mosty i tunele, które znajdują się w ciągu dróg o znaczeniu obronnym, a najbliższy możliwy objazd jest położony w odległości powyżej 100 km;
• mosty, wiadukty i tunele, jeżeli znajdują się w ciągu linii kolejowych o znaczeniu obronnym;
• centrum zarządzania ruchem lotniczym oraz obiekty niezbędne do realizacji zadań w zakresie zapewniania służb żeglugi powietrznej, a także lotniska z drogami startowymi o długości powyżej 2000 m;
• porty morskie o znaczeniu obronnym;
• śródlądowe przeprawy wodne o znaczeniu obronnym;
• obiekty infrastruktury łączności, w tym obiekty operatorów pocztowych i przedsiębiorców telekomunikacyjnych, przeznaczone do realizacji zadań na rzecz bezpieczeństwa i obronności państwa;
• centralny ośrodek dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej;
• zapory wodne i inne urządzenia hydrotechniczne, których awaria może spowodować zatopienie terenów o powierzchni powyżej 500 km² albo obszaru o mniejszej powierzchni, na którym znajdują się obiekty uznane za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa i obronności państwa;
• obiekty jednostek organizacyjnych Agencji Wywiadu;
• obiekty Narodowego Banku Polskiego oraz Banku Gospodarstwa Krajowego;
• obiekty Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. oraz Mennicy Polskiej S.A.;
• obiekty, w których wytwarza się, przetwarza, stosuje lub przechowuje materiały jądrowe oraz źródła i odpady promieniotwórcze;

- Kategoria II:

• obiekty organów i jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanych;
• obiekty jednostek organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
• obiekty jednostek organizacyjnych Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
• obiekty jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych;
• obiekty mające bezpośredni związek z wydobywaniem: gazu ziemnego, ropy naftowej, węgla brunatnego i kamiennego, rud metali z wyjątkiem darniowych rud żelaza, rud pierwiastków rzadkich oraz pierwiastków promieniotwórczych, piasków formierskich i szklarskich oraz ziemi krzemionkowej;
• obiekty, w których produkuje się, stosuje lub magazynuje materiały stwarzające szczególne zagrożenie wybuchowe lub pożarowe;
• obiekty, w których prowadzi się działalność z wykorzystaniem toksycznych związków chemicznych i ich pre- kursorów, a także środków biologicznych, mikrobiologicznych, mikroorganizmów, toksyn i innych substancji wywołujących choroby u ludzi lub zwierząt – zlokalizowane w miejscowościach powyżej 20 tys. mieszkańców, w szczególności ujęcia wody i oczyszczalnie ścieków gwarantujące zaspokojenie potrzeb tych miejscowości;
• elektrownie i elektrociepłownie zawodowe, z wyjątkiem elektrowni jądrowych, których produkcja energii jest przekazywana do wspólnej sieci elektroenergetycznej, stacje elektroenergetyczne należące do operatorów systemów dystrybucyjnych;
• inne obiekty będące we właściwości organów administracji rządowej, organów jednostek samorządu terytorialnego, instytucji państwowych oraz przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie w znacznych rozmiarach dla życia i zdrowia ludzi, dziedzictwa narodowe- go oraz środowiska albo spowodować poważne straty materialne, a także zakłócić funkcjonowanie państwa.