Siły zbrojne
Święto JW GROM
13 czerwca swoje święto obchodzi Jednostka Wojskowa GROM, wchodząca w skład Komponentu Wojsk Specjalnych. Decyzję o utworzeniu Jednostki podjął w dniu 13 lipca 1990 roku rząd premiera Tadeusza Mazowieckiego. Od początku jej budowanie zostało oparte o najlepsze doświadczenia zagranicznych oddziałów sił specjalnych, zwłaszcza ze Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.
Pierwszy dowódca i pomysłodawca utworzenia jednostki specjalnej przeznaczonej m.in. do operacji uwalniania zakładniów - generał Sławomir Petelicki dołożył wszelkich starań, by GROM dorównywał umiejętnościami i szkoleniem najlepszym jednostkom specjalnym na świecie oraz by jako równorzędny partner mógł z nimi prowadzić zadania na teatrze działań. Kolejni dowódcy kontynuowali zamysł generała, utrzymując najwyższy poziom wyszkolenia oraz ciągle doskonaląc możliwości bojowe Jednostki w oparciu o doświadczenie nabyte podczas misji oraz licznych szkoleń.
Czytaj też
Pierwszy nabór do Jednostki prowadzono głównie wśród żołnierzy 1. Batalionu Szturmowego z Lublińca (obecnie JW Komandosów), byłych kompanii specjalnych, 6. Pomorskiej Brygady Desantowo – Szturmowej (obecnie 6. Brygady Powietrznodesantowej), płetwonurków bojowych Marynarki Wojennej (obecnie JW Formoza). Kandydatów pozyskiwano ponadto z policyjnych jednostek (kompanii, pododdziałów) antyterrorystycznych, spośród absolwentów szkół oficerskich, głównie z Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych we Wrocławiu oraz pododdziałów rozpoznawczych.
Trochę historii
W połowie maja 1992 roku, po zakończeniu intensywnych szkoleń prowadzonych przez amerykańskich (m.in. z 1st Special Forces Operational Detachment-Delta) i brytyjskich (z Special Air Service) instruktorów GROM osiągnął gotowość bojową.
Pierwszą zagraniczną misją JW GROM był udział w operacji „Uphold Democracy" w Republice Haiti u boku Sił Specjalnych USA. Głównym zadaniem polskich żołnierzy była ochrona zagranicznych VIP-ów na terenie Republiki Haiti. To trudne i bardzo odpowiedzialne zadanie otrzymali Polacy jako jedyny kontyngent ze składu Sił Wielonarodowych, co świadczyło zarówno o poziomie ich wyszkolenia, jak i zaufania Amerykanów do jednostki.
W styczniu 1995 roku na wspólne ćwiczenia żołnierzy GROM i 22. Special Air Service, obejmujące również skoki spadochronowe, został zaproszony były żołnierz Armii Krajowej Cichociemny Bronisław Czepczak - Górecki. Wtedy to, dowódca GROM pułkownik Sławomir Petelicki, wystąpił z propozycją dziedziczenia tradycji po Cichociemnych. Wystosowano w tej sprawie pismo do Zespołu Historycznego Cichociemnych, skąd otrzymano odpowiedź pozytywną.
Czytaj też
W dniu 4 sierpnia 1995 r., decyzją nr 119 Ministra Obrony Narodowej, Jednostka przejęła dziedzictwo i kontynuuje tradycje Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej 1940-1945 oraz przyjęła nazwę wyróżniającą „Cichociemnych".
1 października 1996 roku prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, podczas ceremonii w Pałacu Prezydenckim wręczył dowódcy JW GROM pułkownikowi Marianowi Sowińskiemu Sztandar Jednostki. Szczególnymi uczestnikami uroczystości byli Cichociemni Spadochroniarze Armii Krajowej. Rodzicami Chrzestnymi Sztandaru zostali Cichociemny Bronisław Czepczak-Górecki oraz Agnieszka Petelicka.
W 1996 roku część żołnierzy GROM stworzyła w byłej Jugosławii jednostkę nazwaną Polską Specjalną Grupą Policyjną, później Polską Grupą Specjalną. Zadania operatorów w ramach tzw. sił rozdzielająco - obserwacyjnych polegały na eskortowaniu ważnych osób, grup mniejszości narodowych, ochranianiu obiektów o znaczeniu strategicznym, interweniowaniu w sytuacjach kryzysowych przed pojawieniem się większych sił UNTAES. Podczas tej misji żołnierze GROM wstawili się operacją zatrzymania zbrodniarza wojennego Slavko Dokmanovicia zwanego „rzeźnikiem z Vukovaru".
Jednym z pierwszych zadań dla GROM-u, po tragicznych wydarzeniach 11 września 2001 roku, był udział w misji w ramach sił sojuszniczych w Islamskim Państwie Afganistanu, Emiracie Bahrajnu, Republice Kirgiskiej, Kuwejcie i na wodach Oceanu Indyjskiego.
W marcu 2003 roku żołnierze jednostki wzięli udział w operacji „Enduring Freedom".
W kwietniu 2002 roku rozpoczęła się kolejna misja GROM-u, tym razem w Zatoce Perskiej. Do głównych zadań Jednostki należało kontrolowanie statków pływajacych po wodach Zatoki Preskiej - realizujac tym samym kontrolę przestrzegania nałozonego przez ONZ embarga na handel ropą naftową z Irakiem i uniemożliwianie przemytu. Misja zakończyła się w pażdzierniku 2003 roku.
Czytaj też
W maju 2003 roku po zakończeniu wojny w Iraku przez Stany Zjednoczone rozpoczął sie okres kolejnej misji dla żołnierzy GROM-u. Rozpoczęła się walka ze zwolennikami Husajna i arabskimi najemnikami, tzw. wojna partyzancka. Głównym zadaniem jednostki było poszukiwanie i unieszkodliwienie współpracowników Husajna, a także członków Al-Kaidy.
Od 3 sierpnia 2015 roku GROM podlega pod Dowództwo Komponentu Wojsk Specjalnych, podporządkowane Dowództwu Generalnemu RSZ.
Dziś w dobie rosyjskiej agresji na Ukrainę, znaczenie jednostek specjalnych, w tym GROM-u rośnie, szczególnie w zakresie przeciwdziałania różnego typu zagrożeniem hybrydowym. Jednostki takie jak GROM, to również "narzędzie" do realizacji aktywnej polityki bezpieczeństwa nie tylko na terenie kraju, ale także poza granicami, wszędzie tam, gdzie poprzez swoją działalnośc Federacja Rosyjska może wpływać na wzrost zagrożenia dla Polski i sojuszników z NATO.