Rosja ćwiczy z taktyczną bronią jądrową. Zdolności, zastraszanie i Ukraina

Z oficjalnych komunikatów strony rosyjskiej wynika, że ćwiczenia z taktyczną bronią jądrową to odpowiedź na „prowokacyjne” działania państw zachodnich. Odbywają się one w trzech etapach, we współpracy Rosji i Białorusi, bo na terenie tej ostatniej od niedawna rozmieszczona jest rosyjska taktyczna broń jądrowa przeznaczona do przenoszenia przez białoruskie nośniki, w tym samoloty Su-25. Co ciekawe, Władimir Putin przyznał kilka dni po ogłoszeniu planowania manewrów, że takie ćwiczenia odbywają się okresowo.

Po dostępnych materiałach można wnioskować, że Rosjanie, przede wszystkim w Południowym Okręgu Wojskowym, ćwiczą (lub będą ćwiczyć) przemieszczanie broni jądrowej z punktów składowania podlegających 12. Głównemu Zarządowi Ministerstwa Obrony, przygotowanie jej do użycia na środkach przenoszenia takich jak zestawy Iskander (z pociskami balistycznymi oraz manewrującymi) i myśliwce MiG-31K dostosowane do przenoszenia pocisków aerobalistycznych Kinżał, a następnie odpowiednie rozśrodkowanie i użycie tego uzbrojenia.

Dodajmy, że w ćwiczeniach mają też uczestniczyć jednostki marynarki wojennej. Można więc spodziewać się szkolenia z użycia głowic jądrowych na pociskach manewrujących Kalibr lub innych podobnych okrętowych środkach rażenia (ewentualnie tych stosowanych w wyrzutniach nadbrzeżnych).

Warto tutaj dodać, że o ile część rosyjskich środków przenoszenia strategicznej broni jądrowej (wyrzutnie lądowe pocisków międzykontynentalnych oraz strategiczne okręty podwodne z pociskami balistycznymi) pozostaje w stałej gotowości wraz z głowicami, to głowice do broni taktycznej są z reguły w miejscach składowania podległych wspomnianemu 12. Głównemu Zarządowi MO Rosji. Ćwiczone jest więc ich rozmieszczenie i użycie.

Tego rodzaju ćwiczenia mają również polityczny aspekt. Rosja prowadzi działania informacyjne związane z użyciem broni jądrowej równolegle do działań bojowych na Ukrainie i to już od 2022 roku. Nie jest żadną tajemnicą, że istnieją istotne ograniczenia, które na Ukrainę nakładają zachodni partnerzy (przede wszystkim USA), pod względem zasięgu przekazywanej broni (do niedawna nie przekazywano pocisków taktycznych ATACMS o zasięgu 300 km) czy użycia jej do zwalczania celów znajdujących się na terytorium bądź nawet w przestrzeni powietrznej Federacji Rosyjskiej.

Jak pokazuje przebieg konfliktu, dotychczasowa rosyjska polityka zastraszania jest niestety dość skuteczna, bo pozwala uniknąć Rosji ponoszenia „nadmiernych” strat. Dodajmy, że po stronie NATO podstawowym instrumentem broni jądrowej poniżej poziomu strategicznego są bomby B61 przenoszone przez myśliwce działające w programie Nuclear Sharing. Wolę przystąpienia do programu deklarował prezydent Andrzej Duda. Same bomby są modernizowane do standardu B61-12, a do ich przenoszenia dostosowane są myśliwce F-35.

Francuzi w ramach własnego systemu dysponują podobną zdolnością z pociskami ASMP-A na myśliwcach Rafale. Natomiast naziemnych i nawodnych środków przenoszenia „niestrategicznej” broni jądrowej w NATO nie ma. W doktrynie zakłada się, że każde użycie broni atomowej „fundamentalnie”, zmieniłoby charakter konfliktu co – jak można domniemywać – daje prawo do odpowiedzi potencjalnie również z poziomu strategicznego. Nie zmienia to faktu, że wobec niebędącej członkiem NATO Ukrainy i wspierających ją państw (bez bezpośredniego udziału w konflikcie) polityka zastraszania bronią jądrową jest do pewnego stopnia skuteczna.