Przeciwlotnicza modernizacja przyspiesza. IBCS w pełnej produkcji

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

IBCS to nowy system zarządzania obroną powietrzną, wprowadzany do jednostek US Army, a także do Sił Zbrojnych RP, bo Polska zakupiła go jako pierwsza w programie obrony powietrznej Wisła. Umożliwia on zintegrowanie różnych środków wykrywania (sensorów) oraz zwalczania (efektorów) w jedną sieć, działającą na podstawie połączonego obrazu sytuacji powietrznej.

Co za tym idzie, zestawy Patriot (one integrowane są z IBCS jako pierwsze) mogą zwalczać nie tylko cele zwalczane przez własne radary, ale również przez inne sensory, w tym radary krótkiego zasięgu. Zgodnie z projektem budżetu na rok fiskalny 2024, Pentagon planuje też zintegrowanie z IBCS myśliwców F-35, dzięki czemu będą one mogły przekazywać dane z własnych radarów do systemu obrony powietrznej. Pierwsze testy w tym kierunku już prowadzono.

Z kolei po zintegrowaniu z IBCS zestawów krótkiego zasięgu, dysponujących tańszymi pociskami niż Patriot, będą one mogły służyć do zwalczania celów wykrytych przez radary Patriot, jeśli będą wystarczające do tego zadania. Dzięki temu zużycie najbardziej kosztownych pocisków przeciwrakietowych i przeciwlotniczych zostanie ograniczone. W perspektywie możliwe jest też wykorzystanie danych z IBCS do kierowania ogniem artylerii rakietowej, takich jak HIMARS i zwalczania nieprzyjacielskich wyrzutni rakiet, zgodnie z taktyką „zintegrowanego ognia" (ang. Integrated Fires).

"IBCS dokonuje transformacji przestrzeni walki poprzez fuzję danych ze wszystkich sensorów i przekształcenie ich w jednolity, zintegrowany obraz, pozwalający dowódcom ocenić sytuację w powietrzu i wykorzystać najbardziej odpowiednie środki bojowe do pokonania złożonych zagrożeń," powiedziała Rebecca Torzone, Wiceprezes i Dyrektor Generalna działu Combat Systems and Mission Readiness, Northrop Grumman. "Northrop Grumman wspólnie z U.S. Army angażuje się w szybkie wprowadzenie do służby systemu IBCS."

Przewiduje się, że pierwsza jednostka US Army wyposażona w system IBCS, z którym zintegrowane zostaną zestawy Patriot i radary Sentinel osiągnie gotowość w 2023 roku, najprawdopodobniej jeszcze w kwietniu. Będzie ona jednak wyposażona w system zbudowany jeszcze w czasie pracy rozwojowej i dostosowany do konfiguracji seryjnej. Kolejne, „seryjne" bataliony Patriot z IBCS będą osiągać gotowość w następnych latach, już po tym, jak status operacyjny uzyska pierwsza jednostka Wojska Polskiego wyposażona w ten system, dysponująca dwoma bateriami (czterema jednostkami ogniowymi) Patriot i należąca do 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej.

Koncern Northrop Grumman otrzymał kontrakt na seryjną produkcję systemu IBCS w grudniu 2021 roku. Następnie przeprowadzono serię prób w warunkach zbliżonych do operacyjnych (Initial Operational Testing and Evaluation), które zakończyły się powodzeniem w 2022 roku. Będąca ich następstwem decyzja o przejściu do produkcji pełnoskalowej (ang. Full-Rate Production) oznacza, że system będzie mógł być oferowany w standardowym trybie FMS, bez specjalnej procedury „yockey waiver", z jakiej w pierwszej fazie programu Wisła skorzystała Polska.

Wśród państw zainteresowanych systemem IBCS wymienia się między innymi Japonię, Wielką Brytanię oraz Australię. W USA ma on też stanowić wkład wojsk lądowych (US Army) do wielodomenowego dowodzenia i kontroli (JADC2). IBCS testowano już zresztą z systemami należącymi do innych rodzajów sił zbrojnych USA, w celu potwierdzenia zdolności do działań wielodomenowych.

Polska zamierza wykorzystywać system IBCS w drugiej fazie programu Wisła, a także w programie Narew. Będą z nim integrowane krajowe sensory (radary kierowania ogniem oraz wczesnego ostrzegania produkcji PIT-RADWAR) oraz pociski rakietowe, jakie zostaną wdrożone w systemie krótkiego zasięgu (najprawdopodobniej rodziny CAMM).

Przewiduje się, że system IBCS zakupiony w pierwszej fazie Wisły osiągnie podstawową gotowość jeszcze w 2023 roku, przy czym na początku będzie on działał w konfiguracji zbliżonej do tej wykorzystywanej w US Army. Stopniowo będą do niego dołączane krajowe elementy takie jak kabiny dowodzenia i węzły łączności. W drugiej fazie programu Wisła konfiguracja IBCS powstanie z większym udziałem polskiego przemysłu i będzie bardziej dostosowana do krajowych wymagań. Wniosek Letter of Request o realizację drugiej fazy Wisły, w tym zakup sześciu baterii IBCS/Patriot z radarami dookólnymi i pociskami PAC-3 MSE został wysłany do władz Stanów Zjednoczonych w maju 2022 roku, o czym szef MON Mariusz Błaszczak poinformował w trakcie konferencji Defence24 DAY.