Polska bez pomocy lotnictwa NATO w czasie wojny

Głównym wyróżnikiem własnych i obcych statków powietrznych oraz okrętów w czasie walki jest system identyfikacji radiolokacyjnej „swój-obcy” IFF (Identification Friend or Foe). System ten działa generalnie według zasady „zapytanie-odpowiedź”, a to oznacza że jego głównymi elementami są interrogatory (urządzenia zapytujące) i transpondery (urządzenia odpowiadające). By nikt nie podszył się pod własne siły wprowadzono metody zabezpieczenia wysyłanych sygnałów, które w zależności od mocy kryptograficznej nazwano modami.

Do niedawana najważniejszym z nich był mod 4 (system IFF Mark XII), który obecnie jest zastępowany przez mod 5 (system IFF Mark XIIA). Są one o tyle ważne, że w warunkach bojowych tylko dzięki nim gwarantuje się wiarygodne wyróżnienie własnych statków powietrznych i okrętów, a tym samym uniknięcie strat „bratobójczych”.

Według naszych informacji, częściowo potwierdzonych przez NATO, dokładnie 1 lipca 2020 roku pojawią się jednak problemy z kompatybilnością polskich i natowskich systemów identyfikacji radiolokacyjnej „swój-obcy” IFF. Zgodnie z zapowiedziami Paktu Północnoatlantyckiego sprzed kilkunastu lat, Amerykanie tego dnia mają bowiem przestać w tym systemie dystrybuować klucze należące do modu 4 i będą już generować jedynie klucze modu 5 – a więc modu, którego polskie siły zbrojne nie wprowadziły jeszcze na wszystkich swoich platformach. Rzecznik prasowy NATO potwierdził w odpowiedzi na pytania Defence24.pl, że USA zamierzają zakończyć wsparcie dla modu 4 IFF od 2020 roku.

„Stany Zjednoczone ogłosiły, że przestaną wspierać tryb 4 IFF od 2020 r. W oczekiwaniu na tę zmianę SHAPE [od red. Naczelne Dowództwo Sojuszniczych Sił w Europie] ocenia obecnie, w jaki sposób, lub czy, wpłynie to na operacje NATO. NATO będzie nadal stawiać bezpieczeństwo i integralność systemów i wyposażenia naszych sojuszników na pierwszym planie w planowaniu i synchronizacji swoich działań”.

Tymczasem od dawna było wiadomo (w tym również w Polsce), że proces przejścia systemu IFF z formatu Mark XII na format Mark XIIA w NATO jest procesem nieuniknionym. Mod 5 ma bowiem wielokrotnie większą moc kryptograficzną od modu 4, którego algorytm Amerykanie opracowali jeszcze w latach 60-tych XX wieku. Sygnał w systemie mod 5 jest dodatkowo m.in.: bardziej odporny na zakłócenia, pozwala na identyfikację konkretnej platformy oraz na współdziałanie z systemem „swój-obcy” na pojazdach naziemnych.

Ze względu na szeroki zakres zadania, w NATO zadbano o tzw. okres przejściowy, w którym poszczególne kraj natowskie miały czas na przeprowadzenie procesu wymiany sprzętu, praktycznie realizowanego wg. zasady „jeden za jeden”. Takie rozłożenie całej operacji w czasie było konieczne, ponieważ jest ona bardzo kosztowna i musi być realizowana etapami – m.in. ze względu na konieczność zachowania odpowiedniego poziomu gotowości bojowej modernizowanego sprzętu. Nie można bowiem wyłączyć z działania od razu wszystkich okrętów, statków powietrznych czy radarów.

O rozmiarze tego przedsięwzięcia wiedziano szczególnie w polskich siłach zbrojnych, które od połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku (jeszcze przed wstąpieniem Polski do Paktu Północnoatlantyckiego) realizowały program „Supraśl” – wymiany radzieckich systemów identyfikacji (Kriemnij i Parol) na natowski formatu Mark XII (z modem 4). Efektem tych szeroko zakrojonych działań było uruchomienie 1 lutego 2005 roku natowskiego systemu identyfikacji w polskich siłach zbrojnych.

Do 2008 roku natowskie urządzenia IFF w Polsce otrzymało ponad 300 platform z czego: ponad 100 to były statki powietrzne (samoloty: Su-22, MiG-29, MiG-29-U, TS-11 Iskra, An-28 Bryza i An-28 Bryza Bis, CASA C-295 oraz śmigłowce: Mi-24W, Mi-24D, W-3W, Mi-8, Mi-14PS, Mi-14PŁ, Mi-17), ponad 40 to okręty (13 różnych typów), ponad 50 to radary i reszta (ponad 60) to przeciwlotnicze zestawy rakietowe. Sukces programu „Supraśl” był tym większy, że każda instalacja na platformie (szczególnie na statkach powietrznych) została wcześniej przebadana w ramach pracy badawczo-rozwojowej i sprawdzona w czasie oblotów, a wykorzystywane w niej urządzenia IFF oraz anteny były opracowane i produkowane (częściowo na podstawie francuskiej licencji) w polskim przemyśle.

Pomimo tych doświadczeń nie powtórzono tak kompleksowej operacji w przypadku przejścia z formatu Mark XII na format Mark XIIA (związanego z wprowadzeniem modu 5) w Polsce. Efektem tego zaniechania, jest fakt, że po 1 lipca 2020 r. w Siłach Zbrojnych RP w modzie 5 będą mogły pracować prawdopodobnie tylko samoloty F-16, niektóre samoloty MiG-29 (ale tylko w trybie „odpowiedź” bez możliwości „zapytania” – a więc użycia uzbrojenia bez obserwacji wzrokowej), okręty: niszczyciel min ORP „Kormoran” i patrolowiec ORP „Ślązak” (prawdopodobnie) oraz najnowsze, trójwspółrzędne stacje radiolokacyjne TRS-15, Soła i Bystra. Razem będzie to około 100 platform, czyli 2/3 mniej niż po zakończeniu kilkanaście lat temu programu „Supraśl”.

Reszta statków powietrznych ma być według DGRSZ jak na razie identyfikowana jedynie w modach jawnych: mod 1, mod 2, mod 3/A, mod C, mod S, a więc również cywilnych, pod które z łatwością może podszyć się przeciwnik. Wojsko ignoruje więc, że takich platform nie będzie można stosować w czasie faktycznych działań bojowych, ponieważ korzystając z tego obce samoloty i śmigłowce będą mogły przenikać bezkarnie przez nasze linie obrony.

Tak więc obecnie to nie stan techniczny, ale harmonogram interwencyjnego montażu transponderów na samolotach i śmigłowcach będzie decydował, co po 1 lipca 2020 r. będzie można wykorzystać w czasie faktycznych działań bojowych w polskiej armii, a co nie.

Pytanie od Defence24.pl: „Jak w czasie ewentualnych działań bojowych zamierza wykorzystywać się po 1 lipca 2020 roku wojskowe statki powietrzne, w tym przede wszystkim śmigłowce Mi-24 oraz samoloty Su-22? Jak po 1 lipca 2020 roku będzie prowadzony nadzór przez radary Wojsk Radiotechnicznych nie mające modu 5 (np. Nur-12)?

Odpowiedź DG RSZ: „W procesie identyfikacji bojowej wykorzystuje się nie tylko system IFF. Platformy bojowej nie posiadające urządzeń IFF standardu Mark XIIA będą wykorzystywały system IFF w zakresie posiadanych zdolności tj. mod 1, mod 2, mod 3/A, mod C, mod S. Z zastrzeżeniem, że do udziału w misjach sojuszniczych (Air Policing, PKW itp.) będą wydzielane wyłącznie platformy posiadające zdolność do identyfikacji w standardzie Mark XIIA.”

Niestety, w połowie 2020 roku urządzeń IFF formatu Mark XIIA nie będzie na żadnym, rakietowym zestawie przeciwlotniczym Kub, Newa i OSA (!), przez co w wypadku faktycznych działań bojowych nie będą one mogły zweryfikować, czy strzelają do „swoich” statków powietrznych. Nie będzie więc ich można użyć. Jak na razie w MON zakłada się, że sytuację uda się naprawić w latach 2020-2025. Doświadczenia z programu „Supraśl” pokazują, że bez intensyfikacji prac i zamówień w polskim przemyśle - będzie to po prostu niemożliwe.

Urządzenia identyfikacji bojowej IFF standardu Mark XIIA (mod 5) na dotychczas eksploatowanych zestawach rakietowych oraz stacjach radiolokacyjnych będą sukcesywnie wprowadzane w latach 2020-2025. Obecnie rozpoczęto pierwszą prototypową instalację urządzeń IFF standardu Mark XIIA na zestawie przeciwlotniczym OSA oraz trwają przygotowania do instalacji na pierwszej stacji radiolokacyjnej NUR-12. Dalsze instalacje będą kontynuowane w miarę pozyskiwania kolejnych urządzeń IFF.

Co się stało?

Prawdą jest, że opóźnienia we wdrażaniu urządzeń IFF z modem 5 są w kilku krajach NATO. Polska jest jednak w o tyle odmiennej sytuacji, potencjalnie lepszej, że jest w stanie sama sobie wyprodukować potrzebne transpondery i interrogatory (mając przygotowany do tego przemysł). Ponadto, jako kraj graniczny Paktu Północnoatlantyckiego musi być przygotowana na przyjęcie pomocy wojskowej od innych państw sojuszu.

Obecnie doprowadzono jednak do sytuacji, w której polski system obrony przeciwlotniczej za rok nie będzie w stanie odróżnić w faktycznych działaniach bojowych „swoich” statków powietrznych (zarówno polskich jak i natowskich), jak również natowskie systemy przeciwlotnicze nie będą identyfikowały większości polskich statków powietrznych.

W pierwszym przypadku jest to jednoznaczne z tym, że do rejonów, w których będą rozwinięte polskie, rakietowe zestawy przeciwlotnicze Newa, Kub i Osa, nie będzie mógł wlecieć żaden natowski statek powietrzny. Pracując w systemie mod 5 zostanie on bowiem zidentyfikowany jako „nie swój” i będzie mógł zostać zestrzelony. Szczególnie w przypadku, gdy będzie leciał od strony linii styczności z przeciwnikiem lub znad terytorium wroga – np. po wykonaniu zadania. To ograniczenie będzie dotyczyło również polskich samolotów F-16 i MiG-29.

W jeszcze gorszej sytuacji będą pozostałe polskie statki powietrzne. One będą mogły już bowiem być zestrzelone jako „nie swoje”: zarówno przez baterie przeciwlotnicze innych krajów NATO, jak i zestawy plot z Polski, które nie otrzymają: ani modu 4 - ponieważ nie będzie generowany i dystrybuowany przez Stany Zjednoczone, ani modu 5, ponieważ nie będą miały urządzeń z nim współpracujących. W największym niebezpieczeństwie będą śmigłowce - w tym wszystkie obecnie wykorzystywane w Wojskach Lądowych helikoptery bojowe Mi-24 - wzrokowo trudne do odróżnienia od rosyjskich. Pomagający w tym wcześniej system IFF będzie w przyszłym roku nieprzydatny, jako niekompatybilny z natowskim. Do dnia dzisiejszego nie rozpoczęły się żadne prace wdrożeniowe tego systemu.

Samoloty obecnie eksploatowane w SZ RP będą sukcesywnie wyposażane w system IFF standardu Mark XIIA w latach 2019-2025. Priorytetowo wyposażane będą statki powietrzne przewidywane do dalszej eksploatacji po 2030 roku.

Czego nie zrealizowano, a co planowano zrobić w Polsce jeżeli chodzi o system IFF?

Zakończenie procesu generowania kluczy modu 4 30 czerwca 2020 r. nie powinno być zaskoczeniem, ponieważ o zmianie tej i jej terminie było wiadomo od kilkunastu lat. W Polsce, do przejście z formatu Mark XII na format Mark XIIA przygotowywano się od około 2008 roku, opracowując harmonogram wymiany sprzętu i realizując prace badawczo-rozwojowe słusznie angażując w tą wymianę polski przemysł. Zakup z zagranicy – ze Stanów Zjednoczonych – miał dotyczyć jedynie elementów kryptograficznych.

Zakładano przy tym, że wdrażanie modu 5 w polskich siłach zbrojnych zacznie się po 2010 roku, wstępne zgrywanie systemu IFF z modem 5 będzie realizowane w latach 2011-2012, natomiast od 2012 roku mod 5 będzie już obowiązywał we wspólnych operacjach państw NATO (miały go więc posiadać wszystkie, wykorzystywane tam platformy).

W Polsce skończyło się głównie na planach, ponieważ w międzyczasie pojawiły się dwa problemy. Pierwszym były pieniądze, gdy okazało się, że ze względu na zakres potrzebnych zmian nie chodzi o modernizację posiadanych już urządzeń systemu IFF, ale o ich kosztowną wymianę (Amerykanie politycznie określają to jako „upgrade poprzez wymianę”). Drugim problemem było podejście samych wojskowych, którzy nie potrafili (tak jak ich poprzednicy na początku lat dziewięćdziesiątych), a niestety często także nie chcieli, przekonać decydentów o potrzebie zrealizowania tak naprawdę programu „Supraśl-bis”.

Tymczasem Siły Zbrojne RP są obecnie w o tyle dobrej sytuacji, że mogą korzystać z polskiego przemysłu, który pozyskał potrzebne zdolności przy wprowadzaniu systemu Mark XII. Można to było zauważyć m.in. podczas targów MSPO w Kielcach, gdzie prezentowana była pełna gama polskiego sprzętu IFF w formacie Mark XIIA. Dodatkowo, nie trzeba powtarzać wszystkich badań, ponieważ systemy antenowe w większości przypadków się nie zmienią poza pewnymi elementami instalacji (np. do urządzeń IFF trzeba niekiedy doprowadzić sygnał z odbiornika GPS oraz dane o położeniu platformy z urządzeń nawigacyjnych).

Widząc o tych możliwościach od 2007 roku w Polsce były realizowane trzy prace badawczo-rozwojowe w zakresie identyfikacji bojowej, z których:

• Praca „KWISA” – „wprowadzenie standardu IFF Mark XIIA do zestawu urządzenia zapytującego dalekiego i średniego zasięgu, opracowanego w ramach programu Supraśl” - została zakończona wprowadzeniem do produkcji interrogatorów: dalekiego zasięgu IDZ-50 i średniego zasięgu ISZ-50;
• Praca „KWISA 1” – „system monitorowania położenia wojsk własnych oraz identyfikacji pola walki w oparciu o rozwiązania techniczne IFF” - została zamrożona bez wprowadzenia rozwiązań do wojsk:
• Praca „KWISA 2” – „opracowanie transpondera systemu identyfikacji Mark XIIA z możliwością jego zastosowania do identyfikacji obiektów na polu walki w relacji ziemia-ziemia” (transpondera TRL-50 będącego jednocześnie interrogatorem w systemie Reverse IFF - dającym możliwość pytania transponderów naziemnych systemy RIFF dla pojazdów) - została „proceduralnie” zastopowana, co zatrzymało proces uruchamiania w Polsce produkcji transponderów dla statków powietrznych i okrętów.

Traci zarówno wojsko jak i przemysł

Zamiast skorzystać z produktów i zdolności polskiego przemysłu przeprowadzono procedury wdrażania formatu Mark XIIA, które nie tylko opóźniły dostawy, ale jak się okazało już doprowadziły do zakupu kilkudziesięciu takich urządzeń za granicą – wypompowując polskie pieniądze poza kraj.

Świadczy o tym chociażby:

• Ogłoszony przez Inspektorat Uzbrojenia w kwietniu 2016 r. dialog techniczny dotyczący „Interrogatora krótkiego zasięgu systemu identyfikacji Mark XIIA (Mod 5)”, do którego zaproszono wszystkich chętnych, a nie tylko jedynego polskiego producenta systemu IFF. Dialog nie zakończył się postępowaniem;
• Ogłoszony przez IU w połowie 2017 r. dialog techniczny dotyczący „transpondera okrętowego systemu identyfikacji MARK XIIA (MOD 5)”, do którego zaproszono siedmiu chętnych, a nie tylko polskiego producenta systemu IFF. Następnie (patrz niżej) rozpoczęto konkurencyjne postępowanie;

• Prowadzony przez IU przetarg na dostawę lotniczych transponderów systemu IFF w standardzie Mark XIIA, który w lutym 2019 roku wygrał koncern BAE Systems. Dzięki temu wymieni on 31 transponderów polskich formatu Mark XII, produkowanych przez spółkę PIT-Radwar na transpondery formatu Mark XIIA typu AN/APX-125 AIFF dla samolotów MiG-29A i typu AN/DPX-7 dla samolotów MiG-29UB;
• Ogłoszony przez IU w lutym 2019 roku przetarg na dostawę jedenastu okrętowych transponderów systemu identyfikacji radiolokacyjnej „swój-obcy” IFF w standardzie Mark XIIA, do którego zaproszono wszystkich chętnych, a nie tylko polskiego producenta systemu IFF. Przetarg nie zakończył się jak na razie ogłoszeniem dostawcy, ale wstrzymując cztery lata wcześniej program KWISA 2 zagwarantowano, że nie będzie to polski producent (PIT-Radwar).

Jest to całkowite odejście od strategii działania Sił Zbrojnych RP sprzed ponad 25 lat, gdy uznano, że produkowanie w Polsce systemu identyfikacji radiolokacyjnej jest jednym z najważniejszych warunków uzyskania pełnej autonomii w prowadzeniu operacji obronnej oraz jest bardzo ważne dla bezpieczeństwa państwa. Tymczasem Inspektorat Uzbrojenia realizuje obecnie postępowania w sprawie IFF zgodnie z Ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.

Oznacza to, że Ministerstwo Obrony Narodowej nie uznało, by produkowanie systemu identyfikacji radiolokacyjnej „swój-obcy” było podstawowym interesem bezpieczeństwa państwa. Podejście to można łatwo zmienić, o czym świadczy zapis w zaproszeniu do składania ofert na okrętowe transpondery, dopuszczający możliwość unieważnienia postepowania: „w przypadku wystąpienia istotnej zmiany okoliczności realizacji zamówienia, rozumianej jako zmiana założeń polityki Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczących obronności i bezpieczeństwa państwa”. W przypadku systemu IFF taka zmiana byłaby co najmniej wskazana.

Ale na razie, nawet w przypadku urządzeń zapytujących opracowanych w ramach programu „KWISA”, działania wojska były nastawione na powolne, bieżące zakupy, a nie na realizowanie kompleksowej wymiany sprzętu. Efektem tego jest wprowadzenie nowych interrogatorów tylko na najnowszych radarach Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej, a pozostawienie w modzie 4 „starszych” stacji radiolokacyjnych działających w ramach Wojsk Radiotechnicznych, Sił Powietrznych i Wojsk Lądowych (typu: Nur-31, Nur-31MK, Nur-41, Nur-11, Nur-12, Nur-12ME, AVIA-W i Nur-21).

Interrogatorów w modzie piątym w połowie przyszłego roku nie będzie miał prawdopodobnie również żaden okręt Marynarki Wojennej (poza pozbawionym rakiet patrolowcem ORP „Ślązak”). Będzie to szczególnie odczuwalne:

• w przypadku kutrów rakietowych typu „Orkan”, pozbawionych w ten sposób możliwość sprawdzenia celów nawodnych atakowanych rakietami przeciwokrętowymi RBS-15;
• w przypadku fregaty ORP „Gen. K. Pułaski”, która nie będzie mogła prowadzić strzelań rakietami przeciwlotniczymi SM-1 (jeśli będą sprawne).

Sprawa stała się o tyle trudna, że o ile masową produkcję interrogatorów w Polsce teoretycznie można szybko uruchomić, o tyle w przypadku transponderów trzeba najpierw zakończyć program KWISA 2. Tymczasem program ten został praktycznie zawieszony, ponieważ wojsko od ponad czterech lat uzupełnia wymagania taktyczno-techniczne (dostosowując je do nowej edycji dokumentu standaryzacyjnego STANAG 4193 Ed. 3), automatycznie uniemożliwiając dokończenia budowy polskiego transpondera.

Sytuacja jest o tyle dziwna, że w międzyczasie kupiono transpondery dla samolotów MiG-29 i zamierza się kupić transpondery dla okrętów. Tak więc wymagania na zakup tego rodzaju urządzeń udało się jednak przygotować godząc się najprawdopodobniej, by w tym przypadku były to urządzenia według starszych wersji STANAG 4193 – a więc według mniej wyrafinowanych wymagań niż zastosowano w odniesieniu do polskiego przemysłu.

Wymagania w zakresie realizacji pracy rozwojowej tworzone są niezależnie od wymagań na zakup z modernizacją (która jest prowadzona np. w przypadku MiG-29) m.in. na podstawie NATO-wskich dokumentów standaryzacyjnych STANAG 4193. Proces realizacji prac rozwojowych i pozyskiwania SpW jest szczegółowo opisany w odpowiednich decyzjach Ministra Obrony Narodowej.

Co gorsza, nic nie wskazuje na to, by ta sytuacja się zmieniła, ponieważ wojsko twierdzi, że praca KWISA 2 jest nadal w trakcie realizacji. Polskich transponderów w produkcji jednak jak nie ma, tak nie ma.

Praca rozwojowa pk. KWISA-2 jest w dalszym ciągu w trakcie realizacji. Obecnie trwają prace mające na celu uzupełnienie wymagań taktyczno-technicznych w zakresie dostosowania do nowej edycji dokumentu standaryzacyjnego STANAG 4193 Ed. 3.

Co dalej z systemem IFF w Polsce?

W przypadku systemu IFF Mark XIIA w Polsce popełniono kilka błędów. Po pierwsze, o tym co rzeczywiście się stanie 1 lipca 2020 roku prawdopodobnie nie powiadomiono ministra obrony narodowej. Trudno jest bowiem przypuszczać, by ktoś mógł się zgodzić na ograniczenia we współdziałaniu sił sojuszniczych na terytorium polskim, jakie najprawdopodobniej pojawią się za osiem miesięcy.

Po drugie, nikt nie rozlicza wojskowych za sposób realizowania zakupów, a jedynie za ich efekt. Dla wojska bezpieczniej i prościej jest więc kupować sprzęt w ramach postępowań otwartych za granicą, niż poświęcać czas na opracowanie tego sprzętu w Polsce. I nikt nie protestuje, że działa się w ten sposób niezgodnie z jasnymi deklaracjami MON o konieczności inwestowania w polski przemysł zbrojeniowy. Jest to wprost negatywny efekt uznania, że produkowanie systemu identyfikacji radiolokacyjnej „swój-obcy” w Polsce nie jest podstawowym interesem bezpieczeństwa państwa.

I nie ma tu znaczenia, że w ten sposób polski przemysł nie zarabia, a pieniądze MON wyciekają za granicę. Nikogo to nie zbulwersowało przy zakupie za granicą transponderów dla 31 samolotów MiG-29 i MiG-29UB i tak samo prawdopodobnie nikogo to nie zbulwersuje w przetargu na jedenaście okrętowych urządzeń odpowiadających.

Negatywnym skutkiem takiego postępowania będzie nie tylko trudna sytuacja, w jaką wpędzi się przemysł zbrojeniowy w Polsce, ale również brak w pełni autonomicznego, polskiego systemu wsparcia logistycznego dla systemu IFF. By się przekonać jak to jest ważne, warto sobie przypomnieć historię przygotowania fregaty rakietowej ORP „Gen. K. Pułaski” do działań w ramach Sił Odpowiedzi NATO (SON) na Morzu Śródziemnym w sierpniu 2008 roku.

Gdy okazało się, że transponder systemu IFF na śmigłowcu pokładowym SH-2G Kaman jest uszkodzony, wezwany w ciągu jednego dnia specjalista CNPEP RADWAR S.A. bez problemu poradził sobie z naprawą, pomimo że uszkodzony na Kamanie system IFF był produkcji amerykańskiej. Bez tej naprawy polski okręt byłby pozbawiony lotnictwa pokładowego w strefie zagrożonej konfliktem. Teraz za taką pomoc trzeba by było słono zapłacić i trzeba będzie na nią poczekać - jeśli się w ogóle otrzyma ją na czas.

Jedyną nadzieją jest to, że Stany Zjednoczone nie zrealizują swoich zapowiedzi i nie wyłączą 1 lipca 2020 roku dystrybucji kodów modu 4. Uzyskana przez Defence24.pl odpowiedź od rzecznika prasowego NATO wskazuje jednak, że USA - zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami - zaprzestanie wsparcia modu 4 od 2020 roku.

W zależności od sposobu kodowania sygnałów zapytania i odpowiedzi systemu IFF oraz mocy kryptograficznej szyfrowania tych sygnałów, wyróżnia się obecnie dziesięć rodzajów pracy zwanych modami. Oznacza się je w następujący sposób: w przypadku modów wojskowych cyfrą arabską od 1 do 5 (przy czym mody 4 i 5 są szyfrowane); w przypadku modów cywilnych wielką literą alfabetu A, B, C, D i S. Mody 3 i A (często oznaczane jako 3/A) oraz C i S są używane zarówno przez wojskowe jak i cywilne służby kontroli ruchu lotniczego w celu zapewnienia bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej, w której poruszają się cywilne i wojskowe statki powietrzne zgodnie z normami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO (International Civil Aviation Organization). Polskie siły zbrojne wykorzystują obecnie mody 1, 2, 3/A, 4, C i S. W zależności od tego, jakie mody są wykorzystywane, system identyfikacji przyporządkowuje się do odpowiedniego standardu systemu IFF, oznaczanego kryptonimem „Mark” oraz cyframi rzymskimi. W polskich siłach zbrojnych jest obecnie stosowany system IFF Mark XII (z modem 4 jako podstawowym trybem bojowym), który powinno się do 1 lipca 2020 roku zastąpić systemem IFF Mark XIIA (z modem 5 jako podstawowym modem bojowym).