Patriot „uwolniony” od… własnego radaru

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

System zarządzania obroną powietrzną IBCS, wprowadzany do jednostek obrony przeciwlotniczej US Army oraz do Sił Zbrojnych RP (program Wisła, w przyszłości także Narew) ma działać na zasadzie „każdy sensor, najlepszy efektor". Dzięki czemu zintegrowane z nim zestawy przeciwlotnicze i przeciwrakietowe nie będą korzystały jedynie z danych własnego radaru, ale z rozpoznanego obrazu sytuacji powietrznej z różnych sensorów – także zewnętrznych, o ile będą zintegrowane z IBCS.

Obecna konfiguracja zestawu Patriot zintegrowanego z IBCS zakłada jednak, że o ile system może zwalczać cele, które nie są widziane przez radar danej baterii Patriot, ale są w zasięgu innych zintegrowanych sensorów, o tyle samo łącze danych przekazujące informacje do pocisku jest nadal umieszczone na radarze Patriota. Innymi słowy, w rejonie odpalenia powinien być przynajmniej jeden radar Patriot (nawet jeśli nie „widzi" celu), by można było go zwalczać.

Lockheed Martin opracował jednak własny system łącza danych Remote Interceptor Guidance (RIG-360), który może naprowadzać pociski rodziny PAC-3 w dowolnym kierunku, niezależnie od tego, czy w danym obszarze jest obecny standardowy radar Patriot. Z kolei Northrop Grumman zintegrował ten system z IBCS.

W czasie ostatnich testów na poligonie White Sands w stanie Nowy Meksyk sprawdzono funkcjonowanie tej zdolności, poprzez wykorzystanie prototypu RIG-360. Pierwsze strzelanie przeprowadzono do celu o parametrach pocisku manewrującego, śledzonego przez radar Sentinel. Jak zapewnia Northrop Grumman, strzelanie przeprowadzono z powodzeniem. W ten sposób udowodniono, że możliwe jest prowadzenie ognia pociskami PAC-3 z wyrzutni Patriot bez zaangażowania jakiegokolwiek radaru Patriot. "Zdolność IBCS do integracji ze wszystkimi dostępnymi w sieci sensorami i efektorami zapewnia żołnierzom elastyczność, czas i przewagę w przestrzeni walki"- stwierdziła Christine Harbison, wiceprezes i dyrektor generalna działu Combat Systems and Mission Readiness w firmie Northrop Grumman. "W każdym unikalnym teście architektury IBCS wykazano, że system definiuje możliwości stworzenia wielodomenowego systemu dowodzenia i kierowania."

W trakcie kolejnego strzelania cel o parametrach pocisku manewrującego został zniszczony pociskiem przechwytującym z wykorzystaniem rozpoznanego obrazu sytuacji powietrznej, wypracowanego przez system IBCS, po wcześniejszym wykryciu i śledzeniu celu.

Jeśli system RIG-360 zostanie wprowadzony do produkcji seryjnej, będzie to oznaczało istotne wzmocnienie możliwości zestawów Patriot zintegrowanych z IBCS. Będzie je można bowiem wykorzystywać w sposób dużo bardziej elastyczny, rozmieszczając radary kierowania ogniem Patriot/LTAMDS jedynie wtedy, gdy będzie tego wymagała sytuacja taktyczna, a w innych przypadkach korzystając wyłącznie z innych sensorów.

W warunkach Polski z IBCS mają być integrowane między innymi sensory krótkiego zasięgu, takie jak radary Bystra i Sajna, ale też stacje wczesnego wykrywania, takie jak P-18PL (aktywna) i PET-PCL/SPL (pasywna). I one również będą mogły być wykorzystane do kierowania ogniem pocisków PAC-3 MSE, w wypadku ewentualnego wdrożenia RIG-360 – bez „pośrednictwa" radarów Patriot czy nowszych LTAMDS.

IBCS jest obecnie wprowadzany do jednostek naziemnej obrony powietrznej U.S. Army i Wojska Polskiego (jednego z dywizjonów 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej, w ramach pierwszej fazy programu Wisła). W pierwszej fazie pozyskano go za pomocą specjalnej procedury „yockey waiver". W Polsce przewiduje się również zakup kolejnych baterii IBCS/Patriot w drugiej fazie programu Wisła (o złożeniu wniosku LOR poinformował szef MON w trakcie Defence24 DAY) oraz integrację z IBCS w programie Narew. Zarówno w II etapie Wisły, jak i w programie Narew konfiguracja IBCS powstanie z szerszym udziałem krajowego przemysłu i będzie lepiej dostosowana do polskich wymogów.