Nowe regulacje w zakresie udzielania zamówień obronnych

Wcześniejsze przepisy przewidywały dwa tryby udzielenia zamówienia: tryb zamówienia otwartego składający się m.in. z publicznego ogłoszenia o zamówieniu oraz tryb zamknięty polegający na prowadzeniu negocjacji z jednym wykonawcą. Po zmianach zamawiający może zastosować jeden z trzech trybów przy czym preferowane są dwa z nich, tj. tryb negocjacji z kilkoma wykonawcami i tryb negocjacji z jednym wykonawcą.

Tryb negocjacji z kilkoma wykonawcami może zostać zastosowany gdy wymagania dotyczące podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa (dalej: „BP”) spełnia co najmniej dwóch zidentyfikowanych wykonawców. Natomiast gdy wymagania dotyczące BP państwa spełnia tylko jeden wykonawca, wówczas MON sięgnie po tryb negocjacji z jednym wykonawcą. Identyfikacja wykonawców spełniających wymagania BP odbywa się w fazie analityczno-koncepcyjnej albo podczas postępowania prowadzonego na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2013 r. W trakcie tego postępowania wyłącza się zamówienie spod stosowania prawa zamówień publicznych. To krytyczny punkt procesu, gdyż niewłaściwe zdefiniowane przedsiębiorstw spełniających wymagania BP może stanowić podstawę kwestionowania rozstrzygnięć w postępowaniu.

Trzeci tryb udzielenia zmówienia, tryb wszczynany ogłoszeniem o zamówieniu, może zostać wdrożony gdy nie można zastosować trybu negocjacji z kilkoma lub jednym wykonawcą.

Ponadto nowa regulacja znacznie ogranicza możliwość korzystania z podwykonawców oraz z potencjału innych podmiotów. Przykładowo zamawiający, kierując się wymogami bezpieczeństwa dostaw i usług, określa jaki potencjał wykonawca powinien posiadać samodzielnie, a w jakim zakresie może korzystać z potencjału innych podmiotów. Zamawiający może wskazać podmioty lub cechy podmiotów odpowiedzialnych za wykonanie części zamówienia albo ograniczyć udział w postępowaniu do wykonawców, którzy samodzielnie spełniają wymóg posiadania wiedzy, doświadczenia lub potencjału technicznego. Skorzystanie z tego drugiego uprawnienia oznaczałoby praktycznie zakaz korzystania przez danego wykonawcę z potencjału innych podmiotów oraz znacząco zmieniało praktykę w zakresie formowania konsorcjów, do których mogłyby wejść wyłącznie firmy produkcyjne. Ponadto zamawiający może odmówić wyrażenia zgody na zawarcie umowy z podwykonawcą i to zarówno na etapie postępowania o udzielenie zamówienia, jak i w trakcie realizacji umowy.

Zupełnie nowym rozwiązaniem jest również dopełnienie przez decyzję nr 367/MON postanowień ustawy offsetowej z 2014 r. W przypadku gdy zakup uzbrojenia wiąże się z koniecznością ustanowienia potencjału przemysłowego, w szczególności w zakresie produkcji, serwisowania i obsługiwania sprzętu wojskowego, a ustanowienie tego potencjału nie jest realizowane na podstawie ustawy offsetowej, wówczas zamawiający określa w umowie z wykonawcą sposób i warunki przekazania technologii podmiotowi, który ma osiągnąć określone zdolności. Udostępnienie rozwiązań technologicznych może nastąpić w szczególności na podstawie umowy użyczenia pomiędzy jednostką państwową a podmiotem, który ma osiągnąć potencjał w zakresie produkcji, serwisowania i obsługiwania sprzętu wojskowego.

Nowa regulacja zawiera dodatkowo znaczną liczbę innych zmian. Dokładna ocena jej skutków będzie możliwa za kilka miesięcy. Niemniej, już wstępna analiza nowych przepisów wskazuje, że MON będzie od teraz dysponował znacznie większą swobodą w zakresie wyboru partnerów realizujących zamówienia zbrojeniowe. Zmiana polegająca na wskazywaniu kręgów dostawców w postępowaniu w sprawie oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa była przeze mnie postulowana na łamach Defence24.pl już rok temu.

Filip Seredyński

Filip Seredyński – radca prawny z ponad 10-letnim doświadczeniem w obsłudze prawnej przedsiębiorstw branży zbrojeniowej. Partner w Kancelarii Sandurski, Leśniak, Seredyński. Brał między innymi udział w negocjacjach dotyczących polonizacji, udzielania licencji i transferu technologii obronnych oraz w opracowaniu koncepcji konsolidacji przemysłu obronnego. Kierował badaniem systemu zamówień obronnych w państwach Unii Europejskiej i opiniował projekty ustaw dotyczących branży obronnej. Specjalista w obszarze transakcji M&A. W latach 2007-2010 pełnił funkcję sędziego Sądu Giełdowego przy Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie. W przeszłości także członek rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa oraz ekspert Komisji Finansów Publicznych Sejmu RP. W latach 2000-2006 wykładowca Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu.

Wszystkie teksty Autora na blogu Defence24.pl