„Nowe” Leopardy dla Wojska Polskiego na półmetku [DEFENCE24 NEWS]

W odpowiedzi na pytania Defence24.pl Jacek Matuszak z Działu Komunikacji PGZ poinformował, że do chwili obecnej Siłom Zbrojnym RP przekazano 57 zmodernizowanych czołgów, a w bieżącym roku planowane jest dostarczenie pięciu kolejnych. Oznacza to, że tempo dostaw zmodernizowanych Leopardów nieco przyspieszyło w stosunku do lat 2020-2021, gdy wojsku przekazano łącznie 25 czołgów.

Przedstawiciel PGZ podkreśla, że tempo dostaw zależne jest nie tylko od zdolności zakładów, „ale także od dostępności części zamiennych, za co odpowiada partner niemiecki. Krótszy czas oczekiwania na dostarczanie części, lub zgoda strony niemieckiej na ich produkcję w Polsce, pozwoliłby na szybsze prowadzenie prac po stronie Bumaru”. Dodajmy, że sygnały o ograniczonej dostępności podzespołów od partnera niemieckiego płynęły ze strony polskiej już wcześniej.

Przypomnijmy, że umowa na modernizację czołgów Leopard 2PL została podpisana w grudniu 2015 roku. Pierwotnie opiewała na 2,4 mld zł i dotyczyła 128 wozów, zakładano ich modernizację do 2020 r. W 2018 r. podpisano aneks rozszerzający umowę o 14 wozów i dodatkowe funkcjonalności dla wszystkich (zwiększający kwotę do 2,7 mld zł), a w końcu 2019 sygnowano kolejny, obejmujący remonty wynikowe czołgów, zwiększający łączną wartość kontraktu do 3,29 mld złotych. Dodajmy, że od momentu podpisania w 2015 r. aż do sygnowania kontraktu na 250 czołgów M1A2 Abrams SEPv3 w kwietniu 2022 r. program Leopard 2PL był największym pod kątem wartości projektem modernizacji Wojsk Pancernych.

Jak informuje PGZ, dotąd podpisano już dziesięć aneksów do umowy, a ostatni z nich parafowano 25 sierpnia 2023 r. Dział Komunikacji PGZ nie ujawnia obecnej wartości umowy, bo „Właściwym do informowania o wartości programu jest Zamawiający”. Jednak z publicznie dostępnego sprawozdania finansowego PGZ umieszczonego w Krajowym Rejestrze Sądowym wynika, że dziś wartość umowy wynosi 3,9 mld zł.

Jak zapewnia PGZ, obecnie planuje się realizację kontraktu do 2027 r. Warto dodać, że Polska przekazała Ukrainie 14 Leopardów 2A4 pierwotnie przewidzianych do modernizacji, przez co obecnie posiada nie 142, a 128 czołgów tego typu. Tyle też może łącznie zostać zmodernizowanych, jeśli z innego źródła (np. ze Szwajcarii) nie zostaną pozyskane dodatkowe wozy. PGZ przyznaje, że „możliwe jest ograniczenie umowy o 14 sztuk, co będzie wiązało się ze zmianą terminu zakończenia kontraktu”.

Według dostępnych informacji zmodernizowane czołgi są dostarczane do 10. Brygady Kawalerii Pancernej w Świętoszowie oraz 1. Brygady Pancernej w Wesołej. Zakres modernizacji do standardu Leopard 2PL obejmuje między innymi wzmocnienie opancerzenia wieży, wymianę i modyfikację hydraulicznego systemu stabilizacji armaty i napędu wieży (wprowadzono systemy elektryczne), modyfikację układu przeciwpożarowego i instalację systemu przeciwwybuchowego w przedziale załogi, instalację kamer termowizyjnych KLW-1 Asteria produkcji PCO należących do III generacji w celownikach dowódcy i działonowego, a także dostosowanie armaty kalibru 120 mm do strzelania amunicją nowej generacji.

Czołgi otrzymały również inne usprawnienia, jak pomocniczą jednostkę napędową (ang. Auxiliary Power Unit, APU) o mocy 17 kW, dzienno-nocne kamery cofania dla kierowcy KDN-1 czy system monitorowania dla dowódcy. Jak na razie modernizacji nie ulega łączność, choć „wykonawca naprawia istniejącą łączność, jeżeli jest ona uszkodzona. Modernizacja łączności jest przewidziana jako opcja w umowie”. Czołgi dysponują więc niemieckimi radiostacjami SEM-80/90.

Program Leopard 2PL jest mocno opóźniony w stosunku do pierwotnych planów. Wpływ na taki stan rzeczy wywarło wiele czynników zarówno po stronie zamawiającego, polskiego przemysłu, jak i partnera zagranicznego, czyli koncernu Rheinmetall. Jedną z przyczyn był fakt, że nie oszacowano stopnia zużycia i zdolności do przenoszenia dodatkowych obciążeń części elementów, które nie zostały przewidziane do modernizacji. Masa bojowa czołgu Leopard 2PL wynosi 59,2 t, czyli o około 4 tony więcej niż dla standardowego Leoparda 2A4 przed modernizacją. Dodajmy, że większość modernizowanych dziś maszyn została dostarczona do Wojska Polskiego w latach 2002-2003, a wyprodukowane zostały w latach 80. XX wieku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami po przeprowadzeniu modernizacji (a nie modyfikacji, za którą zwykle odpowiadają komórki podległe Inspektoratowi Wsparcia) są traktowane jako nowy Sprzęt Wojskowy (SpW), tak jak każde inne wyposażenie ulegające daleko idącym ulepszeniom przed ponownym wdrożeniem do wojska.