Armia i Gwardia. Jakie siły Rosja może wysłać na Białoruś? [MAPA]

Na kierunku białoruskim, do zbrojnej interwencji, Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej (SZ FR) mogą użyć większości potencjału Zachodniego Okręgu Wojskowego (ZachOW), a w pierwszej kolejności związków rozlokowanych taktycznych najbliżej granicy białoruskiej - tj. jednostek centralnego (okręgowego) podporządkowania, wojsk powietrzno-desantowych (pow-des), oraz 1 Armii Pancernej i 20 Armii Ogólnowojskowej. Elementy 1 Apanc Gw, której trzonem są dwie dywizje - 4. Kantemirowska Dywizja Pancerna i 2. Tamańska Dywizja Zmechanizowana - tradycyjnie uczestniczą w dwustronnych ćwiczeniach sojuszniczych (Szczit Sojuza/Tarcza Związku, Zachód/Zapad), więc ewentualny przerzut na Białoruś niektórych pododdziałów wydaje się naturalny.

Możliwe byłoby także użycie elementów wojsk pow-des, np. 76 czy 106 dywizji WDW, zwłaszcza, że rosyjskie jednostki powietrznodesantowe i ich białoruski odpowiednik, Siły Operacji Specjalnych, często ze sobą ćwiczą, kadra dobrze się zna, łączy ich też tradycja niebieskich beretów itd.  

Z kolei bataliony i pułki 144 Dywizji Strzelców Zmotoryzowanych, niedawno sformowanej, rozlokowane są niemal przy granicy białoruskiej (Smoleńsk, Jelnia, Klincy, Poczep itd.). Możliwa jest więc niemal natychmiastowa interwencja na kierunku Orsza-Mińsk (magistrala M1), czy Homel-Mińsk (magistrala M5).

W razie nagłego pogorszenia sytuacji i wyborze wariantu siłowego przez Moskwę, będzie to raczej interwencja sojusznicza, w obronie rosyjskiej strefy wpływów (co jest na razie równoznaczne z obroną reżimu Łukaszenki), a nie wroga inwazja. Wachlarz związków taktycznych i sojuszniczy charakter interwencji w zasadzie wyklucza konieczność/potrzebę rozlokowania wojsk w obozach polowych wzdłuż granicy, jak w wariancie ukraińskim w 2014 r. Jak na razie, bardziej prawdopodobne wydaje się wkroczenie wojsk rosyjskich na zaproszenie reżimu i pokaz sojuszniczej siły, niż wroga interwencja, w wariancie „ukraińskim”.

W sytuacji interwencji można spodziewać się wprowadzenia w pierwszej kolejności jednostek lekkich, mobilnych, z kołowymi środkami transportu, a więc np. specjalnych, rozpoznawczych, strzelców zmotoryzowanych na BTR-ach. Związkiem taktycznym pierwszego rzutu będzie w tym przypadku np. 144 Dywizja Zmechanizowana, ze sztabem w Jelni. Jej batalion rozpoznawczy stacjonuje w Smoleńsku, może więc w trybie alarmowym zostać skierowany na kierunek miński i podjąć działania operacyjne w ciągu godzin. W pierwszej kolejności należy mieć również na uwadze jednostki specjalnego przeznaczenia, które mogą być szybko przemieszczone na Białoruś, m.in. 2 Brygada Specnazu (Psków), 16 Brygada Specnazu (Tambow), 45 Brygada Specnazu WDW (Kubinka) itd.

Wysoce prawdopodobne jest także – w razie sojuszniczej interwencji zbrojnej - wkroczenie na obszar Białorusi elementów 1APancGw.

Należy pamiętać, że ćwiczenia białorusko-rosyjskie (np. Zapad-2017), z przemieszczaniem sił i środków wojsk pow-des i elementów uderzeniowych 1APanc na teren Białorusi, były de facto praktycznym ćwiczeniem na wypadek konieczności wejścia SZ FR na teren republiki. Istnieją więc nie tylko plany, ale i praktyczne doświadczenia logistyczne przemieszczania wybranych sił i środków armii pancernej (transporty kołowe i kolejowe, centra zaopatrzenia w paliwo, miejsca koncentracji i wyładunku, bazy i rurociągi polowe etc.).

Bardziej prawdopodobny, niż interwencja sił zbrojnych, wydaje się scenariusz wsparcia sojusznika jednostkami Rosgwardii, które składają się z OMON-u, SOBR-u, byłych wojsk wewnętrznych, jednostek specjalnego przeznaczenia itd. W trybie alarmowym można skierować na Białoruś, np. drogą powietrzną dowolną centralnie podporządkowaną jednostkę specjalną, równie szybki może być przerzut drogą kołową, np. z Moskwy czy Petersburga. Interwencja Rosgwardii (OMON-u), czy SZ FR byłaby przedstawiana, jako przywracanie porządku w obliczu zagrożenia bezpieczeństwa Białorusi inspirowanym z zewnątrz „majdanem”. Minister obrony Wiktar Chrenin mówił ostatnio o nieudanej próbie zamachu stanu w wyniku „kolorowej rewolucji” inspirowanej z zewnątrz i trwającej obecnie wojnie hybrydowej przeciwko Białorusi.

O tym, że ten scenariusz, wsparcia białoruskich sił bezpieczeństwa przez rosyjskich kolegów, brany był/jest – na razie - najbardziej pod uwagę świadczą słowa Władimira Putina, że sformowana została specjalna rezerwa z sił podległych MSW, która może zostać użyta w „razie konieczności”.

Niestety nie wiadomo jaka jest liczebność i skład owej rezerwy. Widziane w połowie sierpnia kolumny ciężarówek bez znaków rozpoznawczych, używanych przez Rosgwardię, jadących z Moskwy i Petersburga w kierunku Białorusi, być może byłym elementem owej rezerwy. Kolumny te granicy nie przekroczyły, a w chwili obecnej, ponieważ białoruskie siły bezpieczeństwa kontrolują sytuację, możliwe, że zostały zawrócone do bazy. Niedawno opublikowano wideo z Petersburga, na którym OMON-owcy wynoszą plecaki i tarcze z nieoznakowanych ciężarówek. Niektórzy eksperci uważają, że przez jakiś czas jednostki OMON-u z Petersburga czy Moskwy mogły być rozmieszczone blisko granicy z Białorusią, żeby w razie konieczności wesprzeć relatywnie mało liczebny białoruski OMON. 

Idealna do zadania interwencji na Białorusi, w warunkach wojny hybrydowej (operacja między pokojem a wojną) może być np. Dywizja im. Dzierżyńskiego (ODON) z Bałaszychy pod Moskwą. 604 Centrum Specnazu oraz pułki operacyjne (1, 2, 4) zdolne są do wykonywania całego spektrum zadań, przy czym dywizja dysponuje także sprzętem ciężkim – BTR-80/82, wozy rodziny Gaz Tigr, pododdziały moździerzy, przeciwlotnicze itd. Jako jednostka mobilna, profesjonalna i liczna (ok. 10 tys.), predysponowana jest do roli wydzielonej „rezerwy”, nawet w sile kilku tysięcy żołnierzy.

Dywizja ma siły i środki do wykonywania różnych zadań: antyterrorystycznych i kontrterrorystycznych, pacyfikacji masowych protestów, ochrony ważnych obiektów państwowych itd. W centralnym rejonie, w okolicy Moskwy, Rosgwardia ma także inne siły i środki, m.in. 95 i 55 dywizje w Moskwie, 21 Brygadę w Sofrino obwód moskiewski, 33, 63, 110 brygady w St. Petersburgu, a także brygady i pułki w obwodach sąsiednich (m.in. 12 Brygada z siedzibą w Tule i pułkami w Woroneżu, Briańsku, Kursku etc.). W obwodzie smoleńskim stacjonuje 25 Samodzielny Oddział Specjalnego Przeznaczenia „Merkurij” (Żornowka).