Informatyka „podwójnego zastosowania” na Akademii Wojsk Lądowych. Trwa rekrutacja [WYWIAD]

Jakub Palowski: Akademia Wojsk Lądowych uruchamia w br. po raz pierwszy nowy kierunek studiów – Informatyka. Panie Pułkowniku, co skłoniło do poszerzenia możliwości nauki na AWL o właśnie ten kierunek? W jaki sposób przebiegają przygotowania do uruchomienia nowych studiów w Akademii?

Ppłk dr Józef Ledzianowski, Dziekan Wydziału Zarządzania Akademii Wojsk Lądowych: Patrząc z perspektywy aktualnych potrzeb Sił Zbrojnych RP, zauważalna stała się konieczność stworzenia instytucjonalnych warunków kształcenia profesjonalnej kadry zawodowej gwarantującej zapewnienie właściwego poziomu bezpieczeństwa państwa, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Uruchomienie interesującego i użytecznego kierunku studiów, jakim niewątpliwie jest informatyka, będzie też stanowić uatrakcyjnienie oferty edukacyjnej dla młodzieży oraz będzie odpowiedzią na stale rosnące zainteresowanie rynku pracy. Zdając sobie sprawę z tego, że Siły Zbrojne RP potrzebują wysoko wykwalifikowanych specjalistów, na proponowanym kierunku młodzież kształcić się będzie w dwu specjalnościach: systemy i sieci informatyczne oraz bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni. 

Można śmiało powiedzieć, że informatyk to obecnie zawód przyszłości, a informatyka jest od kilku lat jednym z najczęściej wybieranych kierunków na studiach wyższych. Rozwijające się w niesamowitym tempie technologie informatyczne sprawiają, że zapotrzebowanie na specjalistów w tej dyscyplinie rośnie bardzo dynamicznie. Spełniając oczekiwania rynku, ale przede wszystkim potrzeby Sił Zbrojnych RP Wydział Zarządzania Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki przygotował ofertę edukacyjną oraz prowadzi nabór na kierunku informatyka - studia inżynierskie dla studentów cywilnych.

Dziś coraz więcej mówi się o bezpieczeństwie systemów informatycznych, jako kluczowym warunku do funkcjonowania całego państwa (w tym armii, policji) i społeczeństwa na co dzień i w czasie kryzysu. Czy w trakcie studiów cywilnych – na AWL będzie położony szczególny nacisk właśnie na kwestie cyberbezpieczeństwa?

Stabilność systemów teleinformatycznych to w dzisiejszych czasach gwarancja bezpieczeństwa i sprawnego funkcjonowania każdej organizacji. Trudno się temu dziwić, ponieważ właściwie wszystkie obecnie obszary działalności administracyjnej i gospodarczej opierają się o systemy informatyczne. 

Umiejętność praktycznego zastosowania technologii oraz narzędzi związanych z bezpieczeństwem systemów oraz sieci teleinformatycznych jest bardzo ważna. Dlatego też kwestie cyberbezpieczeństwa są jedną z ważniejszych w proponowanym programie nauczania. Analiza obecnej oraz przyszłej sytuacji społeczno-gospodarczej, jak również zagrożenia kryzysowe pojawiające się w cyberprzestrzeni, wymuszają konieczność kształcenia absolwentów będących kompetentnymi specjalistami w tym zakresie. 

Chciałbym zapytać o postrzeganą przez Państwa ścieżkę kariery dla absolwentów studiów. W jakim stopniu uruchomienie cywilnych studiów na kierunku informatyka na AWL to odpowiedź na zapotrzebowanie komercyjnego rynku pracy, a w jakim stopniu – na zapotrzebowanie administracji państwowej, służb specjalnych i mundurowych, wreszcie – Sił Zbrojnych RP? Czy w trakcie studiów absolwenci będą specjalnie przygotowywani do pracy w administracji?

Tego, że sprawne zarządzanie wiedzą jest w dzisiejszych czasach niezwykle cenną umiejętnością nie trzeba nikomu przypominać ani udowadniać. Kierunkowo wykształcone osoby, które potrafią profesjonalnie zajmować się gromadzeniem, upowszechnianiem czy ochroną danych są dzisiaj na wagę złota. Komercyjny rynek pracy proponuje atrakcyjne zatrudnienie już nie tylko absolwentom, ale nawet studentom kierunków informatycznych. Również administracja publiczna i wojsko poszukuje wykształconych specjalistów, którzy będą obsługiwać innowacyjne technologie, mające wpływ na sprawne funkcjonowanie państwa. 

Myślę, że dla młodego człowieka studia te mają szansę stać się ciekawą przygodą. Z pewnością wybór studiów informatycznych będzie także dobrą inwestycją. W trakcie studiów uwzględniona zostanie przede wszystkim problematyka zarządzania informacją i obronnością państwa. Mam nadzieję, że zdobyte kompetencje i umiejętności pomogą naszym absolwentom w znalezieniu i podjęciu pracy zarówno w biznesie, w jednostkach administracji publicznej jak i w wojsku.

Część osób zainteresowanych studiowaniem informatyki właśnie na AWL może rozważać późniejsze podjęcie służby wojskowej w jednostkach zajmujących się cyberobroną czy rozpoznaniem oraz walką elektroniczną, w korpusie łączności i informatyki. Jak mogą one przygotować się do służby w Wojsku Polskim w czasie studiów? 

Oczywiście, ukończone studia z informatyki to silny atut kandydata, który planuje ubiegać się o przyjęcia do służby wojskowej. Tak jak wspominałem wcześniej, wojsko poszukuje specjalistów również z zakresu tej dyscypliny. Bez wątpienia absolwenci kierunków informatycznych poprzez nabyte doświadczenie i rozwój umiejętności na proponowanych przez AWL specjalnościach będą wyróżniać się spośród innych kandydatów, chociażby tym, że program nauczania uwzględnia pracę na systemach teleinformatycznych wykorzystywanych przez wojsko.

Coraz więcej uczelni technicznych stara się realizować studia, zwłaszcza na późniejszych etapach nauki (np. studenci 3-5 roku), we współpracy z otoczeniem – instytucjami lub przemysłem. W jakim stopniu AWL współpracuje z np. z NCBC czy innymi podobnymi instytucjami – choćby Policją – np. ws. praktyk studentów i ich późniejszego zatrudnienia? Czy planuje się taką współpracę również z sektorem cywilnym, z przedsiębiorcami? 

AWL współpracuje z wieloma partnerami, do których zaliczyć można zarówno przedsiębiorstwa jak również instytucje naukowe. Jednym z kooperantów uczelni jest IBM, z którym w 2020 r. udało się przeprowadzić szkolenia z zakresu informatyki dla studentów wojskowych. Myślę, że ta inicjatywa tak jak wiele innych będzie z powodzeniem kontynuowana. Współpraca AWL nie ogranicza się tylko do jednostek wojskowych lecz jest także realizowana z przedsiębiorstwami sektora cywilnego. 

Taka sytuacja sprawia, że powstaje platforma wymiany wiedzy pomiędzy instytucjami z różnych sektorów gospodarki oraz administracji. Praktyki studenckie są szansą na zdobycie praktycznych umiejętności i poznanie różnych środowisk pracy. Mam także nadzieję, że udział studentów cywilnych w praktykach lub stażach w jednostkach wojskowych podniesie kompetencje zawodowe naszych absolwentów, a także będzie istotnym wsparciem organizacyjnym.

Chciałbym zapytać o kadry kształcące na tym kierunku, jeśli chodzi o przedmioty związane z informatyką. Będą to cywilni wykładowcy, czy również osoby w czynnej służbie wojskowej, wywodzące się z Sił Zbrojnych? 

Pracownicy Akademii przygotowując się do nowych wyzwań systematycznie podnoszą swoje kwalifikacje. Warto wspomnieć, że w ramach inicjatywy Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa oraz Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego we współpracy z IBM X-Force Command Center zorganizowano kurs Cybersecurity+, w którym oprócz weteranów uczestniczyła także nasza kadra akademicka. 

Zasadniczą część kadry kształcącej na kierunku Informatyka stanowią wykładowcy cywilni, posiadający stopnie naukowe w dyscyplinie informatyka techniczna i telekomunikacja, jak również z uwagi na utylitarny charakter studiów, wykładowcy z praktycznym doświadczeniem zawodowym w pracy w różnego rodzaju organizacjach. Oczywiście zajęcia będą prowadzone również przez wysoko wykwalifikowanych oficerów - wojskowych nauczycieli akademickich.

Mówiliśmy dużo o samych studiach, warto też przekazać informacje dla absolwentów szkół średnich. Jakie są wymagania dla kandydatów, co będzie podlegało ocenie przy rekrutacji? Do kiedy należy składać wnioski i gdzie można uzyskać dokładne informacje?

Warunki przyjęcia na cywilne studia w AWL są standardowe tak jak w większości uczelni akademickich w Polsce. Wszystkie informacje znajdują się na stronie internetowej AWL, jednak każdą zainteresowaną osobę zachęcam również do bezpośredniego kontaktu e-mailowego oraz telefonicznego z działem rekrutacji. Sytuacja związana z zagrożeniem epidemiologicznym Covid-19 uniemożliwiła niestety przeprowadzenie akcji promocyjnej kierunku podczas tzw. Dni Otwartych. Jesteśmy jednak do dyspozycji dla każdego, kto zechce dowiedzieć się czegoś więcej. Rozumiemy, że młodzi ludzie stoją przed ogromnym dylematem jeśli chodzi o odpowiedni wybór studiów.

Dlatego też chętnie pomożemy rozwiać wszelkie wątpliwości i odpowiemy na każde pytanie. Podkreślam, że rekrutacja na studia I stopnia została przedłużona do 10 września. Jest więc jeszcze czas, by podjąć decyzję.

Jak wygląda kwestia zaplecza naukowego i socjalnego AWL dla studentów cywilnych? W jakim zakresie dostępne są laboratoria? 

Akademia Wojsk Lądowych od kilku lat intensywnie rozbudowuje bazę dydaktyczną w aspekcie wykorzystania nowoczesnych technologii informacyjnych.

Myślę, że szczególnie ciekawe dla studentów mogą być powstałe niedawno dwa laboratoria: Laboratorium Przywództwa, które dysponuje urządzeniami, wspierającymi proces kształtowania kompetencji przywódczych oraz Laboratorium Zarządzania Dronami w Działaniach Taktycznych. Wewnątrz drugiego z wymienionych znajduje się Pracownia Bezzałogowych Statków i Systemów Powietrznych, jak również stanowisko do badań wytrzymałościowych elementów BSP i robotów autonomicznych. Z pewnością są to laboratoria bardzo innowacyjne.

Dla studentów kierunku Informatyka najważniejszymi będą laboratoria komputerowe wyposażone w specjalistyczne oprogramowanie oraz sprzęt multimedialny. Laboratoria dedykowane są do nauki systemów operacyjnych w oparciu o najnowsze metody wirtualizacji. Infrastruktura techniczna laboratorium pozwala na symulowanie w środowisku izolowanym (maszyny wirtualne) systemów komputerowych dedykowanych w zakresie cyberbezpieczeństwa, programowanie, administrację systemami operacyjnymi, projektowanie systemów monitorowania itp. 

Kolejnymi są laboratoria RFID, pozwalające na prowadzenie zajęć praktycznych w zakresie zastosowania tej technologii, skanowania radiowego oraz specjalistyczne laboratorium komputerowe wspomagania projektowego. Laboratoria te wyposażone są w oprogramowanie do projektowania architektonicznego.

Chciałbym zapytać o laboratoria związane z wojskowymi systemami symulacyjnymi, bo te nierozerwalnie wiążą się ze studiami na AWL.

Dysponujemy kilkoma laboratoriami zajmującymi się tą tematyką. Pierwszym jest laboratorium taktycznej symulacji konstruktywnej wyposażone jest w specjalistyczne oprogramowanie symulacji taktycznej PACAST. Oprogramowanie to jest wykorzystywane m.in. do prowadzenia badań operacyjnych i przygotowania ekspertyz dla instytucji wojskowych, administracji a także zleconych przez przemysł.

Z kolei laboratorium taktycznej symulacji wirtualnej wyposażone jest w nowoczesny sprzęt komputerowy i sieciowy oraz multimedialny, a także specjalistyczne oprogramowanie symulacji taktycznej VBS3 (Virtual Battle Space 3). Natomiast oprogramowanie symulacji komunikacji głosowej CNR-Sim Pro, pozwala na prowadzenie zajęć praktycznych w zakresie prowadzenia korespondencji radiowej w oparciu o symulowaną programowo i sprzętowo sieć łączności.

A co z biblioteką AWL, na ile jest zintegrowana z bazami danych?

Biblioteka AWL posiada bogaty księgozbiór, a repozytoria naukowe ułatwiają dostęp do wiedzy w ramach tzw. otwartych zasobów w ramach katalogów OAD, OpenDOAR, OpenAIRE, ROAR. Biblioteka dysponuje zarówno rozbudowanymi bazami własnymi, jak również komercyjnymi, w tym m.in.: EBSCO, Jstor, Nature, Science, Scopus, Springer Link, Web of Science, Emerald Insight. 

Dodatkowo studenci mogą korzystać z obiektów sportowych takich jak: basen, siłownia, kort tenisowy oraz ośrodka jeździeckiego w Rakowie. Uczelnia dysponuje górskim ośrodkiem szkoleniowym w Sudetach „Wysoki Kamień” w którym studenci w ramach kół naukowych i sekcji mogą realizować swoje pasje sportowe. 

Informatyka i cyberbezpieczeństwo to kierunki studiów, które od lat prowadzone są przez WAT i AMW. Jak zapatrują się Państwo na konkurencje z uczelniami wojskowymi, które mają w tym obszarze bogate doświadczenia i renomę? W jaki sposób AWL chce przekonać studentów do podjęcia studiów informatycznych?  

Akademia Wojsk Lądowych nie konkuruje i nie będzie konkurować z innymi wojskowymi akademiami. Rosnące potrzeby Sił Zbrojnych, a także specyfika kształcenia specjalistów w Wojskach Lądowych oraz Wojskach Obrony Terytorialnej sprawiły, że pojawiła się konieczność poszerzenia oferty edukacyjnej. Współczesny oficer czołgista, artylerzysta czy operator sił specjalnych to także informatyk. Umiejętność wykorzystania wiarygodnej i aktualnej informacji na polu walki jest gwarantem sprawnego dowodzenia. Oczywisty jest fakt, że dopiero efektywne współdziałanie wszystkich rodzajów wojsk zapewnia powodzenie operacyjne.

Otwarcie się Akademii na praktyczne zastosowanie nowoczesnych technologii informatycznych poprzez uruchomienie nowego kierunku spowoduje także istotne zwiększenie kompetencji dydaktycznych w tym zakresie. Nowy kierunek studiów to nie tylko studenci, ale także kadra naukowa i dydaktyczna, to także praktycy, którzy swoją wiedzę i doświadczenie przekażą studentom, podchorążym i kursantom. Uruchomienie nowej specjalności poprzez budowę nowoczesnej bazy dydaktycznej ułatwi także prowadzenie zaawansowanych badań naukowych związanych z wykorzystaniem technologii informatycznych na przyszłym polu walki. 

Myślę, że wyjątkowość miejsca jakim jest Wrocław jest także naszym nieocenionym atutem. Osoby, które zdecydują się na studia cywilne w AWL będą z pewnością lepiej niż absolwenci innych uczelni przygotowani do pracy w strukturach wojskowych. Osoba, która myśli o pracy w wojsku czy w służbach mundurowych dzięki studiom w AWL będzie miała możliwość zapoznania się z tym środowiskiem, co z pewnością będzie pomocne w dalszej drodze zawodowej. 

Jak na razie studia na kierunku informatyka uruchomiono jako kierunek cywilny. Czy w przyszłości przewiduje się również uruchomienie studiów wojskowych na tym kierunku, dla kandydatów na oficerów? 

Działania AWL wpisują się z strategiczny rozwój Sił Zbrojnych RP. Jeżeli więc zapotrzebowanie jednostek wojskowych na żołnierzy o takiej specjalności będzie rosło (a tego należy być pewnym) to sądzę, że kierunek ten powinien pojawić się również w ofercie kształcenia dla podchorążych.

Na koniec – jak Pana zdaniem można zachęcić do studiowania informatyki na AWL?

Uważam, że każdy kto decyduje się na studia informatyczne ma świadomość tego, iż jest to kierunek przyszłości. Studiowanie w Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki będzie dla młodych ludzi oprócz samej nauki również przygodą i nietuzinkowym wyzwaniem. Uczelnia wojskowa to miejsce oryginalne i nieszablonowe, zarówno jeżeli chodzi o realizowany program kształcenia jak i społeczność akademicką. Jestem przekonany, że studiując tutaj młody człowiek pozna wspaniałych przyjaciół, zdobędzie wyjątkowe doświadczenie i zapewni sobie świetny start w dorosłe życie.

Dziękuję za rozmowę.