Defence24 DAY: harmonogram wdrażania Borsuka. Leopardy 2A5 do modernizacji [KOMENTARZ]

Wspomniane ciekawostki i nowości zostały zaprezentowane w prezentacji Inspektoratu Wojsk Lądowych Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, którą przedstawił płk Tomasz Gdak. Poruszała ona pięć głównych zagadnień wśród których wymienić można: "Cel główny i cele szczegółowe rozwoju WPiZ", "Zestawienie zasadniczego SpW oraz perspektywy pozyskania nowego uzbrojenia wojsk pancernych i zmechanizowanych (WPiZ)", "Zadania zaplanowane w obszarze WPiZ", "Obserwacje z użycia wojsk pancernych i zmechanizowanych w konfliktach XXI w." oraz "Propozycje kierunków rozwoju szkolenia wojsk lądowych w aspekcie potrzeb współczesnego pola walki". Prezentacji towarzyszyły dane liczbowe, dotyczące stanu obecnego oraz zamierzeń do 2035 roku, a więc w horyzoncie obowiązującego Planu Modernizacji Technicznej.

Pierwszą nowością była informacja dotycząca harmonogramu dostaw Nowego Pływającego Bojowego Wozu Piechoty Borsuk. Wraz z nimi przedstawiono także liczbę egzemplarzy jaka jest planowana do pozyskania do połowy kolejnej dekady. Według założeń przedstawionych przez przedstawiciela Inspektoratu Wojsk Lądowych DG RSZ 2023 roku dostarczonych ma zostać 14 egzemplarzy bojowych wozów piechoty Borsuk (co stanowi ekwiwalent kompanii zmechanizowanej). Z kolei w perspektywie do 2035 roku dostarczonych ma zostać łącznie 588 egzemplarzy Borsuków w wersji bojowego wozu piechoty. W liczbie tej niemal na pewno jednak nie uwzględniono licznych wozów specjalistycznych opartych na jego podwoziu takich jak bojowe wozy rozpoznawcze, wozy dowodzenia czy zabezpieczenia technicznego. Oznacza to średnie tempo produkcji seryjnej wynoszące ok. 50 wozów rocznie w samej tylko wersji BWP. 

Dziś Borsuk jest na etapie pracy rozwojowej, realizowanej przez konsorcjum kierowane przez Hutę Stalowa Wola w projekcie NCBiR. Wiadomo, że prowadzone są rozmowy dotyczące poszerzenia zakresu pracy rozwojowej o budowę pierwszych egzemplarzy przedseryjnych, według dostępnych informacji mowa jest o czterech egzemplarzach, które miałyby trafić do wojska jeszcze w trakcie trwania pracy rozwojowej, w ramach tzw. eksploatacji nadzorowanej.

Wymieniona w prezentacji liczba Borsuków pozwoli w ciągu najbliższych kilkunastu lat na przezbrojenie ekwiwalentu około 10 batalionów zmechanizowanych w nowe BWP (do 2035 roku). Można spekulować, że w przypadku potencjalnego zmniejszenia etatowej liczby wozów w batalionie do 44 egzemplarzy (zamiast obecnych 58) byłoby to odpowiednio do około 13 batalionów, aczkolwiek nie ma żadnych informacji świadczących o tym, by taka zmiana była rozważana.

Oznacza to, uwzględniając oba warianty i obecne oraz planowane struktury, brak przezbrojenia w Borsuki w perspektywie do 2035 roku prawdopodobnie od 3 do około 5-6 batalionów zmechanizowanych (uwzględniając też te docelowo przezbrojone na KTO Rosomak). To z kolei pozwala oszacować liczbę BWP-1 jakie będą wymagały modernizacji w obu wyżej wspomnianych wariantach struktur odpowiednio od 132 do 348 egzemplarzy, zakładając oczywiście że wozy w starszej wersji zostaną w pełni wycofane w horyzoncie czasowym, o jakim mowa.

Drugą nowością jest oficjalne potwierdzenie planu modernizacji 105 egzemplarzy obecnie eksploatowanych czołgów podstawowych Leopard 2A5. Na prezentacji zamieszczono informacje o wariancie Leopard 2A7PL jednak nie sprecyzowano ani nie rozwinięto tego hasła. Można jednak z pewną dozą prawdopodobieństwa zakładać, że modernizacja będzie miała zostać przeprowadzona w ramach kooperacji, z dużym udziałem polskiego przemysłu obronnego. Przypomnijmy, że czołgi w wersji 2A4 są modernizowane do wersji 2PL przez konsorcjum PGZ i ZM Bumar-Łabędy (w kooperacji z Rheinmetallem), natomiast zgodnie z podziałem pracy obowiązującym wewnątrz PGZ za przyszłe modernizacje Leopardów 2A5 powinny odpowiadać WZM z Poznania, które dziś blisko współpracują z KMW. Na dziś jest jednak zbyt wcześnie by przesądzać, jaki będzie zakres tej modernizacji i w jakiej formule oraz z jakimi partnerami przemysłowymi zostanie zrealizowana. Ponadto, w kontekście programu czołgu nowej generacji Wilk pojawiła się liczba 120 obok innych dotyczących obecnie posiadanych lub planowanych do pozyskania wozów bojowych. 

Innym ważnym elementem prezentacji było natomiast zestawienie obecnie eksploatowanych w SZ RP głównych typów gąsienicowych wozów bojowych. Wśród czołgów podstawowych wymieniono 247 egzemplarzy Leopardów 2 (A4/A5/PL), 301 egzemplarzy T-72 (w wersjach M/M1/M1R) oraz 233 egzemplarzy PT-91 Twardy. Ponadto liczba bojowych wozów piechoty ma wynosić 1104 egzemplarzy BWP-1 (najprawdopodobniej bez wliczenia 38 egzemplarzy bojowych wozów rozpoznawczych BWR-1D/S). Stanowi to potwierdzenie dotychczasowych nieoficjalnych szacunków analityków, którzy wskazywali na łącznie ok. 1100 egzemplarzy tych wozów na stanie SZ RP. Z kolei w odniesieniu do T-72 podana liczba jest nieco niższa od łącznej liczby wozów tego typu, jakie mogą ulec modyfikacji zgodnie z umową z 2019 roku (obejmuje ona 230 wozy w ramach zamówienia podstawowego i 88 w ramach opcji). 

W kontekście wyżej przedstawionych informacji nasuwa się kilka kluczowych pytań na które odpowiedzi polski resort obrony będzie musiał znaleźć w perspektywie najbliższych lat. Pierwsze to kwestia dokładnego zakresu modernizacji czołgów podstawowych Leopard 2A5 oraz formuły w jakiej ma ona zostać zrealizowana. Drugie, to pytanie to kwestia dalszej służby bojowych wozów piechoty BWP-1, a konkretnie zakresu ich modernizacji oraz planowanej liczby jaka zostanie jej poddana. Trzecie pytanie to szczegółowa liczba czołgów przewidzianych do pozyskania w ramach programu Wilk. Z tego ostatniego też kwestia potencjalnej głębszej modernizacji części czołgów z rodziny T-72/PT-91 Twardy (pomimo pozyskania 250 egzemplarzy M1A2SEPv3 Abrams) do czasu ich wprowadzenia do służby.