„Czernicki” wraca po remoncie do służby

W środę 3 lutego 2021 r. w PGZ Stoczni Wojennej w Gdyni odbyło się przekazanie do Marynarki Wojennej okrętu dowodzenia siłami obrony przeciwminowej ORP „Kadm. Xawery Czernicki” po zakończonej naprawie głównej i dokowej. Dzień później okręt przypłynął do macierzystego Portu Wojennego Świnoujście, gdzie będzie kontynuował służbę w składzie skład 2. Dywizjonu Okrętów Transportowo-Minowych z 8. Flotylli Obrony Wybrzeża.

Prace stoczniowe były realizowane na podstawie kontraktu zawartego 8 marca 2019 r. pomiędzy Komendą Portu Wojennego Świnoujście a konsorcjum złożonym z Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. (lider konsorcjum) i gdyńskich spółek: PGZ Stocznia Wojenna Sp. z.o.o. (lider techniczny) i Stocznia Remontowa NAUTA S.A. Remont zaczął się z dniem wejścia okrętu na stocznię 14 marca 2019 r., i w jego trakcie nastąpiło wydłużenie czasu realizacji projektu z 16 do 22 miesięcy. Było to związane m.in. z ograniczeniami wprowadzonymi w związku z pandemią COVID-19, jak również z koniecznością znacznego rozszerzenia zakresu prac. Jak się okazało pojawiła się np., potrzeba wymiany na okręcie całego okablowania, o łącznej długości około 100 km.

W ramach planowych prac dokonano naprawy lub wymieniono większość systemów okrętowych. W ten sposób to, co określano na początku jako remont – w rzeczywistości stało się modernizacją. Zgodnie z komunikatem 8. Flotylli Obrony Wybrzeża prace obejmowały: „naprawę eksploatowanych na okręcie mechanizmów głównych i pomocniczych, poszczególnych urządzeń, zespołów i wyposażenia. Naprawiono lub wymieniono systemy i instalacje okrętowe, osprzęt elektryczny, a część z nich została zmodernizowana i dostosowana do nowoczesnych standardów. Odnowiono również kabiny, pomieszczenia służbowe i socjalne oraz dostosowano je do aktualnych potrzeb okrętu. Przeprowadzone zostały także prace kadłubowe polegające na wymianie lub naprawie poszycia oraz konserwacji pokładów wraz z mechanizmami pokładowymi. Na okręcie wprowadzono liczne zmiany ułatwiające codzienną służbę i zwiększające komfort eksploatacji. Okręt zyskał na przykład efektywniejszy ster strumieniowy, nowy zespół prądotwórczy awaryjno-portowy, nową automatykę sterowania siłownią okrętową, doposażono go między innymi w dodatkową stację odwróconej osmozy oraz zmodernizowany system klimatyzacji i wentylacji okrętowej”.

Potwierdziła to również PGZ Stocznia Wojenna informując, że na okręcie ORP „Kadm. Xawery Czernicki” „wprowadzono liczne zmiany ułatwiające codzienną służbę i zwiększające komfort eksploatacji. Jako przykłady takich zmian wskazać można np. cyfryzację systemów okrętowych, wymianę steru strumieniowego na efektywniejszy czy nowy system klimatyzacji i wentylacji. Oprócz tego okręt otrzymał także nowy system monitorowania pracy siłowni, który usprawnia pracę napędu i zmniejsza ryzyko awarii. Wymieniono praktycznie całe okablowanie oraz orurowanie, a także dokonano drobnych napraw kadłubowych”.

Poza zakończonym właśnie remontem okrętu ORP „Kadm. Xawery Czernicki” PGZ Stocznia Wojenna realizuje obecnie na rzecz Marynarki Wojennej naprawę główną i dokową dwóch innych jednostek pływających: fregaty rakietowej typu Oliver Hazard Perry ORP „Gen. T. Kościuszko” oraz okrętu hydrograficznego ORP „Arctowski”. Prace mają się zakończyć przekazaniem tych jednostek do 3. Flotylli Okrętów w Gdyni jeszcze w 2021 r. PGZ Stocznia Wojenna zawarła już również kontrakt na naprawę konserwacyjno-dokową niszczyciela-muzeum ORP „Błyskawica”.

ORP „Kontradmirał X. Czernicki” to jednostka pływająca o wyporności 2382 ton i długości 73,8 m, która kilkakrotnie zmieniała swoje przeznaczenie. Początkowo była ona budowana w Stoczni Północnej w Gdańsku jako pływająca stacja demagnetyzacyjna projektu 130 dla Związku Radzieckiego. W grudniu 1999 roku zadecydowano o przebudowie pustego kadłuba dla potrzeb Marynarki Wojennej RP, jako okręt wsparcia logistycznego. Podczas przebudowy w 2009 roku ORP „Kontradmirał X. Czernicki” został przygotowany do pełnienia służby jako okręt dowodzenia siłami obrony przeciwminowej w narodowych oraz sojuszniczych zespołach okrętowych.

Flotylla Obrony Wybrzeża podkreśla jednak, że jest to „jednostka dodatkowo przygotowana do zaopatrywania w morzu okrętów w żywność, paliwo i amunicję czy prowadzenia drobnych remontów. Może także służyć jako okręt-baza, w tym dla żołnierzy jednostek specjalnych. Okręt ma na rufie dwa stanowiska dla samochodów ciężarowych. Posiada dwa burtowe stanowiska przeładunkowe, służące do przekazywania ładunków o masie do 250 kg, na okręty płynące obok w odległości do 60 m oraz rufowe stanowisko do przekazywania paliwa o wydajności 100 t/h. Może przewieźć 10 standardowych kontenerów 20-stopowych. Na rufie ma lądowisko dla śmigłowca o wymiarach 20x12 m. W skład wyposażenia wchodzi też armatka wodna o wydajności 500 m3/h i 2 monitory wodno-pianowe, za pomocą których okręt może gasić pożary – także na innych jednostkach.

Okręt wniósł znaczący wkład w realizację zadań sojuszniczych. Biało-czerwoną banderę podniósł po raz pierwszy 1 września 2001 roku, a już w kolejnych dwóch latach służby, działając w składzie międzynarodowych sił morskich w rejonie Zatoki Perskiej, wziął udział w operacjach „Enduring Freedom” oraz „Iraqi Freedom”. Od 2010 roku, kiedy to po raz pierwszy podniesiono na burcie flagę NATO, okręt był trzykrotnie jednostką flagową Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej Grupa 1 (ang. SNMCMG-1). Natomiast przez pierwszą połowę 2017 roku pełnił funkcję okrętu flagowego Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej Grupa 2 operując na Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym”.