Armia rosyjska - armia agresora: Rosyjska armia większa od przyszłego roku

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Rosyjskie Siły Zbrojne mają swoją precyzyjnie określoną strukturę etatową na czas pokoju i czas wojny. W etatach poszczególnych jednostek i instytucji wymienione są stanowiska etatowe dla żołnierzy i pracowników cywilnych. Niektóre grupy instytucji mają etaty zbiorcze, a jeszcze inne limity zatrudnienia pracowników cywilnych.

W ostatnich latach liczebność stanowisk etatowych wynosiła:

• od 8 lipca 2016 roku łączny stan etatowy 1.885.371 w tym 1.000.000 stanowisk dla żołnierzy i 885.371 stanowisk dla cywilów;
• od 1 stycznia 2017 roku łączny stan etatowy 1.897.694 w tym 1.013.628 stanowisk dla żołnierzy i 884.066 stanowisk dla cywilów;
• od 1 lipca 2017 roku łączny stan etatowy 1.903.051 w tym 1.013.628 stanowisk dla żołnierzy i 889.423 stanowisk dla cywilów;
• od 1 stycznia 2018 roku łączny stan etatowy 1.902.758 w tym 1.013.628 stanowisk dla żołnierzy i 889.130 stanowisk dla cywilów;
• od 1 stycznia 2023 roku łączny stan etatowy 2.039.758 w tym 1.150.628 stanowisk dla żołnierzy i 889.130 stanowisk dla cywilów.

Liczba stanowisk etatowych, a liczebność ewidencyjna sił zbrojnych to w większości armii na świecie dwie różne liczby. Praktycznie stan ewidencyjny zawsze jest mniejszy od etatowego. Przyczyny są tego różne. Najważniejsze to brak środków finansowych na utrzymanie żołnierzy oraz problemy z rekrutacją. Problemy z nią dosięgają zarówno armie oparte o służbę zawodową (przeważnie jest za mało kandydatów spełniających warunki) jak i armie z poborem (przeważnie za mało liczebne roczniki poborowych z określonym stanem zdrowia umożliwiającym służbę wojskową).

W przypadku współczesnej Rosji spadek liczby ewidencyjnej żołnierzy spowodowany jest również ogromnymi startami bezpowrotnymi w czasie wojny na Ukrainie. Dziesiątki tysięcy rosyjskich żołnierzy zginęło na tej wojnie, albo zostało rannych w takim stopniu, iż nie będą mogli wrócić do służby wojskowej.

Rosyjskie Ministerstwo Obrony ma cztery miesiące na wypełnienie prezydenckiego ukazu. Ukaz dotyczy stanu etatowego więc na pewno ministerstwu, a przede wszystkim Głównemu Zarządowi Organizacyjno-Mobilizacyjnemu Sztabu Generalnemu uda się go wypełnić na papierze. Zostaną opracowane etaty dla nowych jednostek, wykazy zmian do etatów jednostek już istniejących oraz rozkazy szefa Sztabu Generalnego wprowadzające te zmiany w życie do końca 2022 roku. Nowy 2023 rok armia rosyjska rozpocznie z 1.150.628 etatowymi stanowiskami żołnierskimi.

Ale jaki wtedy będzie stan ewidencyjny rosyjskiej armii ? Przed lutym 2022 roku oceniano, iż w rosyjskiej armii realnie jest dziewięćset kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy. Jeśli straty rosyjskie na Ukrainie wyniosły już kilkadziesiąt tysięcy zabitych i ciężko rannych to teoretycznie stan ten mógł zmniejszyć się do poziomu około 900 tys. żołnierzy. Aby choć zbliżyć się do stanu etatowego 1,15 mln żołnierzy należałoby w kolejnych miesiącach przyjąć do wojska przynajmniej z 200 tys. żołnierzy. Rosja w licznych akademiach, szkołach oficerskich i ośrodkach szkoleń uczy wielu kandydatów na żołnierzy zawodowych, ale ten proces jest długotrwały. Drugim źródłem zwiększenia liczebności są terminowe kontrakty podpisywane z wojskiem. Jednak nie cieszą się one ostatnio wielką popularnością w Rosji ponieważ w dużym stopniu wiążą się one z prawdopodobieństwem wyjazdu na Ukrainę. Z drugiej strony w biedniejszych rejonach Rosji gdzie jest duże bezrobocie i niskie płace kontrakt wojskowy jest jedyną szansą zdobycia wystarczających pieniędzy na utrzymanie rodziny. No i oczywiście pozostaje pobór, ale z nim od lat jest duży, skrzętnie ukrywany przez władze, problem. Liczne doniesienia lokalnych informatorów wskazują, iż większość młodzieży z Moskwy, Petersburga, Nowosybirska, Jekaterynburga, Kazania czy innych dużych miast udaje się wybronić od poboru. Sprzyja temu nadal wielka plaga rosyjskiej korupcji, która nie omija również administracji wojskowej. Informacje te potwierdzają ukraińskie informacje dotyczące tożsamości zidentyfikowanych poległych rosyjskich żołnierzy. Tylko wręcz pojedyncze przypadki dotyczą młodych ludzi mieszkających w Moskwie czy Petersburga, większość pochodziła z prowincji i to często bardzo odległej od większych skupisk ludzkich.

Szybkim rozwiązaniem byłoby wydłużenie zasadniczej służby wojskowej z 12 miesięcy np. do 18 lub 24. Z punktu widzenia wojska byłoby to na pewno wygodne rozwiązanie, ale na pewno spotkałoby się z nieprzychylną reakcją młodzieży i rodziców. Nasiliłoby to na pewno wspomnianą korupcję ponieważ jeszcze więcej osób chciałoby uniknąć wydłużonej służby.

Obecnie pozostaje otwartym pytanie na ile ukaz prezydenta Putina przełoży się na zwiększenie poboru, zwiększenie podpisywanych kontraktów oraz zintensyfikowanie zawodowego szkolnictwa wojskowego. Jedno natomiast jest już pewne. Rosyjskie Siły Zbrojne pokazały, że są niewydolne i wymagają zwiększenia do stanu, który mógłby pozwolić  na wypełnianie zadań, które są na nie nakładane.

Oczywiście zwiększenie liczby żołnierzy będzie skutkowało potrzebą zwiększenia wydatków wojskowych na ich utrzymanie i szkolenie. Większe siły zbrojne to i większe potrzeby dotyczące liczby potrzebnego sprzętu wojskowego co generuje kolejne potrzeby finansowe. Z kolei więcej sprzętu to więcej potrzebnego paliwa, prac obsługowych, części zapasowych czyli kolejnych wydatków. Można mieć tylko nadzieję, iż państwo rosyjskie nie tylko nie znajdzie na to wszystko ludzi, ale również nie znajdzie wystarczających pieniędzy.