Amerykańska fregata Perry zatopiona rakietą przeciwlotniczą

Amerykańska fregata USS „Reuben James” była w czasie prób wykorzystywana jako jednostka-cel. Testy przeprowadzono 18 stycznia br. na poligonie morskim Stanów Zjednoczonych u wybrzeży Hawajów, jednak wydarzenie ujawniono dopiero dwa miesiące później. Podczas ataku wykorzystano przeciwokrętową wersję rakiety przeciwlotniczej SM-6 (produkowanej przez koncern Raytheon), którą odpalono z niszczyciela rakietowego typu Arleigh Burke USS „John Paul Jones” (DDG-32).

Testy ostatecznie potwierdziły możliwość wykorzystania rakiet SM-6 nie tylko do zwalczania celów powietrznych, ale również dużych obiektów nawodnych – nawet klasy fregata o wyporności około 4000 ton. W międzyczasie sprawdzono również przydatność do tego celu systemu kierowania uzbrojeniem AWS MK7 (Aegis Weapon System).

Testy miały dodatkowo zademonstrować, jak można działać zgodnie z amerykańską koncepcją „rozproszonych sił uderzeniowych” („distributed lethality”), w ramach której poszczególne jednostki pływające współpracują ze sobą w dużym oddaleniu (w rozproszeniu), ale za to połączone wirtualnie. Mogą więc wykonywać również zadania ofensywne, wymieniając się informacjami o celach i przekazując sobie kierowanie już użytym (wystrzelonym) uzbrojeniem.

Rakiety SM-6 są skutecznym środkiem do tego rodzaju działań. Są one wyposażone w półaktywną i aktywną głowicę radiolokacyjną, tak więc mogą być do końca naprowadzane (przydatne przy zwalczaniu rakiet balistycznych) lub samodzielnie odszukiwać cel (przydatne przy zwalczaniu okrętów). Mogą one również odbierać sygnały w czasie lotu, a więc mogą być nakierowywane do rejonu ataku już po wystrzeleniu – i to dodatkowo przez inny okręt. Co więcej, dzieje się to bardzo szybko (pocisk atakuje z prędkością około 3,5 Mach) i na dużych odległościach (ponad 380 km).

Koncern Raytheon udowodnił w ten sposób, że SM-6 mogą być wykorzystywane w trzech misjach (tri-mission capability) - w obronie przeciwlotniczej: na okrętach AAW (Anti-Air Warfare) i na lądzie SBT (Sea-Based Terminal) oraz w działaniach przeciwko celom nawodnym ASW (Anti-Surface Warfare). Może to oznaczać zwiększenie zamówień ze strony amerykańskiej marynarki wojennej, która jak dotąd otrzymała ponad 250 pocisków SM-6 wyprodukowanych przez zakłady Redstone Arsenal w Huntsville w Alabamie.

Konkurencją w tym przypadku mogą być zmodyfikowane pociski TLAM Block IV Tomahawk w wersji przeciwokrętowej lub zakup dedykowanej wersji rakiet „woda-woda” (nowej wersji pocisków Harpoon lub rakiet NSM norweskiego koncernu Kongsberg).

Zatopiona fregata USS Reuben James” (FFG-57) została wprowadzona do służby w 1985 roku, a więc była młodsza o 6-7 lat od przekazanych Polsce i nadal wykorzystywanych fregat: ORP „Gen. K. Pułaski” (FFG-11 wprowadzonej do służby w 1979 r.) i ORP „Gen. T. Kościuszko” (ex. FFG-9 wprowadzonej do służby w 1978 r.). Wycofano ją z linii po 27 latach eksploatacji - 1 sierpnia 2013 r. Ponieweaż nie znaleziono nabywcy, zdecydowano się wykorzystać ją jako okręt–cel.

Okręt USS Reuben James” stał się sławny po opisaniu jego fikcyjnych działań w książce Toma Clancy’ego „Czerwony Sztorm” i gdy fregata o tej nazwie wzięła udział w niektórych scenach filmu „Polowanie na Czerwony Październik” (w rzeczywistości w filmie uczestniczyła inna jednostka tego typu – USS „Wadsworth” – obecnie ORP „Gen. T. Kościuszko”).