Serbia: obrona przeciwlotnicza z rakietami z Francji

W 2022 roku pododdziały przeciwlotnicze serbskiej armii mają otrzymać łącznie 12 egzemplarzy tego typu systemów. Jego prototyp został oficjalnie zaprezentowany w czasie międzynarodowej wystawy obronnej Partner 2021 w Belgradzie w dniach 11-14 października br. na stoisku państwowego koncernu zbrojeniowego Yugoimport. Dwie wyrzutnie pocisków Mistral 3 zostały zainstalowane z boku obrotowej wieży uzbrojonej w armatę automatyczną kal. 40 mm. W ubiegłym roku system ten został poddany intensywnym badaniom i testom. W czasie prowadzonych wtedy prób poligonowych wykonano m.in. strzelania z armaty z wykorzystaniem amunicji programowalnej, a także przetestowano zmodernizowany przeciwlotniczy pocisk rakietowy krótkiego zasięgu RLN-IC/170-II. To lokalnie opracowana licencyjna wersja radzieckiego R-13M, który z kolei bazuje na pierwszych wersjach AIM-9 Sidewinder.

Kontrakt na zakup Mistrali 3 został zawarty przez serbski resort obrony z koncernem MBDA w czasie wizyty prezydenta Francji Emmanuela Macrona w Serbii 16 lipca br. Oprócz nie sprecyzowanej jasno liczby wyrzutni i pocisków umowa obejmuje także pakiet logistyczny, szkoleniowy oraz wsaprcie techniczne w procesie integracji z systemami PASARS. Tym samym Serbia stała się 32. odbiorcą Mistral oraz kolejnym klientem eksportowym jego najnowszej wersji. Co warte podkreślenia państwo to jest dziesiątym członkiem klubu ich użytkowników, co pozwala czerpać korzyści z doświadczeń oraz dalszego rozwoju tego systemu. Wedle deklaracji MBDA kraj ten ma mieć wpływ na prace nad dalszym udoskonaleniem tej konstrukcji. W najbliższych latach spodziewane są kolejne umowy na dostawy wyrzutni i pocisków Mistral 3 dla serbskiej armii, a opcjonalnie także uruchomienie produkcji lokalnej.

PASARS-16 to serbski samobieżny artyleryjsko-rakietowy zestaw przeciwlotniczy zaprojektowany przez Wojskowy Instytut Techniczny z Belgradu. Nośnikiem tego systemu jest podwozie wojskowego samochodu ciężarowego wysokiej ładowności i mobilności FAP 2026BS/AV w układzie 6 x 6. Przednia część wozu jest wyposażona w opancerzoną kabinę załogi liczącej 3 żołnierzy (kierowca, dowódca i operator systemu). Uzbrojenie zostało umieszczone w obrotowej i opancerzonej wieży w tylniej części pojazdu. Głównym uzbrojeniem jest armata automatyczna Bofors L/70 kal. 40 mm oraz wybrana wyrzutnia przeciwlotniczych pocisków rakietowych. Dotychczas prototypy były prezentowane z systemami bardzo krótkiego zasięgu 9K38 Igła oraz krótkiego zasięgu RL-IC/170-I/II. Ostatecznie jednak wszystko wskazuje na finalny wybór do tej roli wspomnianego systemu Mistral 3.

Na uzbrojeniu serbskiej armii w pododdziałach przeciwlotniczych na szczeblu taktycznym znajdują się obecnie dwa rakietowe i dwa artyleryjskie zestawy przeciwlotnicze. Wśród tych pierwszych wymienić można 54 egzemplarze kołowych rakietowych 9K31M Strzała-1M oraz 6 gąsienicowych 9K35M Strzała-10M. Z kolei wśród tych drugi wymienić można 48 egzemplarzy kołowych M53/M59 Praga i 70 egzemplarzy kołowych BOV-3, które w ostatnim czasie zostały przywrócone do służby liniowej i mają zostać poddane modernizacji. W ostatnim czasie Serbia zakupiła także w trybie pilnym jedną baterię rosyjskich samobieżnych artyleryjsko-rakietowych zestawów przeciwlotniczych Pancyr-S1 w liczbie 6 egzemplarzy, a planowany jest zakup kolejnych dwóch baterii. Wprowadzenie do służby liniowej systemu PASARS pozwoli na wycofanie najstarszych wyeksploatowanych i przestarzałych systemów.