Ponad 40 kanadyjskich firm na MSPO. Ambasador: wzmacniamy współpracę z Polską

Artykuł sponsorowany

Jakub Palowski, Defence24.pl: Pani Ambasador, na początek proszę opisać obecny stan relacji polsko-kanadyjskich.

J.E. Catherine Godin, Ambasador Kanady w Polsce: Relacje polsko-kanadyjskie od początku wojny widocznie się umocniły, czerpiąc ze wspólnego zrozumienia istoty bezpieczeństwa w tym rejonie, a także potrzeby ustanowienia silnej, zjednoczonej międzynarodowej koalicji, chętnej do podejmowania trudnych decyzji w zakresie wsparcia Ukrainy, stawiającej czoła pełnoskalowej inwazji Rosji. Sporo naszego wsparcia ukierunkowanego na pomoc Ukraińcom opiera się na współpracy z Polską i Polakami. W imieniu Kanady pragnę Wam podziękować.

Z wielką przyjemnością przyjęliśmy wizyty wysoko postawionych przedstawicieli z Polski w Kanadzie, w tym Premiera Morawieckiego i Ministra Rozwoju i Technologii Waldemara Budy (obaj w Toronto pojawili się na początku czerwca), Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka w maju, a także Marszałków Grodzkiego z Senatu i Witek z Sejmu. W ubiegłym roku Kanada i Polska podpisały Memorandum o porozumieniu w celu wzmocnienia współpracy między Siłami Zbrojnymi obu krajów.

Po stronie handlowej z uwagi na tymczasowe zastosowanie porozumienia CETA (Canada-EU Comprehensive Economic and Trade Agreement - Kompleksowe Porozumienie Handlowo-Gospodarcze między Kanadą a UE – red.), eliminującego taryfy celne na 99% towarów, bilateralna wymiana handlowa między Kanadą i Polską wzrosła o prawie 58% od 2016 roku, mowa o rekordowej sumie 12 miliardów złotych. Zarówno polskie, jak i kanadyjskie firmy czerpią tu korzyści. Eksport z Polski do Kanady wzrósł do 8,4 mld złotych w 2022 r., stanowiąc prawie 70% przepływów handlowych między Polską i Kanadą.

Targi MSPO odbywają się na początku września, w chwili, gdy cały sektor obronny w Europie Środkowo-Wschodniej obserwuje brutalną agresję Federacji Rosyjskiej wymierzoną przeciwko Ukrainie. Wzmocnienie zarówno narodowych, jak i wspólnych (sojuszniczych) zdolności obronnych ma nadrzędne znaczenie dla państw w regionie. Jakie będą główne elementy zaangażowania przemysłu obronnego Kanady na MSPO? Jaką rolę odegra Ambasada?

W tym roku rekordowa liczba ponad 40 kanadyjskich firm weźmie udział w MSPO 2023, a wiele z nich wystawi się w pawilonie kanadyjskim, zorganizowanym z inicjatywy naszej ambasady w Hali G, bezpośrednio naprzeciwko pawilonu tegorocznego państwa wiodącego, Korei Południowej. Szczegółowe informacje znajdziecie Państwo na naszej dedykowanej MSPO strony internetowej, gdzie przedstawiliśmy w języku polskim wszystkie firmy uczestniczące w wydarzeniu. Jeśli będziecie na targach MSPO, zatrzymajcie się po prostu w pawilonie kanadyjskim. Płk. Roy, nasz podsekretarz stanu (Assistant Deputy Minister, Materiel) oraz ja będziemy tam dnia pierwszego, tj. 5 września, wraz z zespołem z ambasady.

Polsko-kanadyjska współpraca w obszarze obronności to nic nowego. Kanadyjskie firmy brały udział w wielu projektach modernizacyjnych, w tym zapewniając kluczowe podsystemy dla nowych niszczycieli min typu Kormoran, a także dla fregat Miecznik dostarczanych Marynarce Wojennej RP przez polski przemysł. Jakie doświadczenia ma w Polsce przemysł Kanady?

Ma Pan rację, Kanada i Polska od lat współpracują w obszarze obronności. W 1917 r. w Niagara-on-the-Lake ponad 22 tysiące polskich ochotników szkoliło się w ramach Camp Kościuszko, by przyłączyć się do walki o wolną Polskę u boku generała Hallera. W czasie II wojny światowej Polacy i Kanadyjczycy walczyli ramię w ramię w Bitwie o Anglię, w Normandii, na Monte Casino, czy w czasie Powstania Warszawskiego, podczas którego zginęli kanadyjscy lotnicy wykonujący misje wsparcia. Polski niszczyciel ORP Ślązak, rozmieszczony w Dieppe, uratował 95 kanadyjskich żołnierzy z Royal Regiment of Canada, gdy ci po lądowaniu znaleźli się w pułapce na plaży. Kanada jest dumna z faktu, że byliśmy pierwszym państwem członkowskim NATO, który ratyfikował członkostwo Polski. Wiedzieliśmy wtedy i wiemy teraz, że Polska to oddany sojusznik.

Po stronie przemysłowej Polska stała się piątym największym rynkiem eksportowym w obszarze towarów i technologii wojskowych dla Kanady, co ma odbicie w zwiększonym zaufaniu, którym kanadyjskie rozwiązania są darzone Siły Zbrojne RP i polski przemysł obronny. Wśród obszarów, gdzie odbywa się współpraca, obecnie znajdują się: systemy optoelektroniczne/termowizja (EO/IR); systemy nawigacyjne i mostkowe dla Marynarki Wojennej RP (w tym na nowo pozyskiwanych fregatach Miecznik), kompozytowe gąsienice gumowe do pojazdów opancerzonych, celowniki, systemy noktowizji, systemy łączności, schronienia polowe, czy szkolenia.

W obszarze przemysłu lotniczego współpraca między naszymi państwami również jest długoletnia, a Kanada i firmy z Kanady odgrywają kluczową rolę w rozwoju polskiej Doliny Lotniczej. Odnotujmy tu fakt, że kanadyjska firma była pierwszą zachodnią spółką, która ustanowiła współpracę techniczną z WSK-Rzeszów, w latach 70. XX w. Zwracam uwagę, że polski eksport komponentów lotniczych do Kanady stanowi 15% bilateralnej wymiany handlowej między naszymi państwami. To największa kategoria towarów, którymi handlujemy, co widać w naszych relacjach obopólnych korzyści, które nadal chcemy rozwijać.

Po pełnoskalowej inwazji Federacji Rosyjskiej wymierzonej przeciwko Ukrainie Polska zdecydowała się na zwiększenie wydatków na obronność i przyspieszenie modernizacji Sił Zbrojnych, w tym także poprzez uruchomienie nowych projektów. Jakiej roli upatrujecie się w tym procesie dla kanadyjskiego rządu i przemysłu?

Kanadyjski przemysł obronny oferuje szeroką gamę produktów, usług i platform, które mogą zaspokoić potrzeby Sił Zbrojnych RP, a także sprostać innym wymogom opisanym w Planie Modernizacji Technicznej SZ RP. Obejmuje to systemy szkoleniowe i symulacyjne, technologie stoczniowe, cyberbezpieczeństwo, ochronę infrastruktury krytycznej, technologie C4ISR, pełną infrastrukturę naziemną i podsystemy dla satelitów, systemy schronowe czy systemy BSP. Rząd kanadyjski może też ułatwić, przyspieszyć i uprościć polskie zakupy poprzez kanał sprzedażowy G2G (rząd-rząd). Canadian Commercial Corporation (CCC) pomaga rządom na całym świecie spełnić wrażliwe bądź pilne potrzeby zakupowe pojawiające się w projektach, które trudno zrealizować poprzez konkurencyjne postępowania przetargowe. CCC obniża ryzyko zakupowe, które występuje dla rządów obcych państw, oferując wyłącznie współpracę z zakwalifikowanymi spółkami kanadyjskimi i gwarancją Rządu Kanady w zakresie wykonania umowy.

Polska szuka możliwości wsparcia krajowej bazy przemysłowej w miarę prowadzenia modernizacji Sił Zbrojnych. W jakim zakresie polski i kanadyjski przemysł współpracują? Jak można poszerzyć ten zakres?

Spora część kanadyjskiego przemysłu w domenie obronności i bezpieczeństwa rozwinęła się dzięki umowom offsetowym, a także innym transferom wiedzy i technologii, we współpracy z naszymi kolegami z USA. 60% eksportu obronnego z Kanady trafia do USA, a produkty kanadyjskie są potem integrowane w ramach większych produktów i systemów. Istnieje spora szansa na to, że gdy Polska pozyskuje amerykański produkt, będzie on zawierać kanadyjskie komponenty. W konsekwencji Kanadyjczycy i kanadyjskie firmy rozumieją, jak ważne jest wspieranie krajowego przemysłu. W tym zakresie wiele kanadyjskich spółek angażuje się w transfer technologii i umowy offsetowe. Ta cecha odróżnia je na tle konkurencji.

Współpraca między przemysłami kanadyjskim i polskim trwa od wielu lat. Kilka kanadyjskich firm w Polsce utworzyło zakłady produkcyjne, zapewniając dobre miejsca pracy i wspierając zrównoważoną współpracę. Od początku wojny jestem świadkiem tego, jak kanadyjskie przedsiębiorstwa w branży, z fantastycznym wsparciem ze strony PAIH i ARP, stworzyły zakłady produkcyjne i serwisowe w Polsce, bądź poważnie rozważają osadzenie się tu, by służyć rynkom Europy Środkowo-Wschodniej. To przekłada się na tworzenie dobrych miejsc pracy w Polsce, generowanie eksportu i zwiększenie dostępności wiedzy i zdolności w polskim przemyśle obronnym i w branży bezpieczeństwa.

Panie pułkowniku, witamy w Polsce! Czy dostrzega Pan szansę dla polskiego przemysłu, by ten zaangażował się zarówno w Kanadzie, jak i na rynkach międzynarodowych, w ramach współpracy polskiego i kanadyjskiego przemysłu, tak by wspólne wysiłki nie ograniczały się wyłącznie do rynku polskiego?

Płk Stéphane Roy, Attaché Obrony Kanady w Polsce, Czechach i Słowacji: Dziękuję bardzo! Wielkim zaszczytem jest dla mnie tu być.

Oba nasze państwa podejmują wysiłki modernizacyjne dotyczące Sił Zbrojnych, zatem niezbędnym jest przyjęcie innowacyjnych rozwiązań, wzmocnienie zdolności odstraszania, wzmocnienie NATO w Europie Środkowowschodniej oraz zwiększenie interoperacyjności w ramach Sojuszu. Niniejszym najwyższą wagę powinno się przyłożyć do tego, by wszystkie zaangażowane strony zwiększały zakres współpracy, kierując się ku naszemu wspólnemu celowi, jakim jest bezpieczniejszy i silniejszy sojusz.

Wiem, że polski przemysł wytwarza technologie i sprzęt światowej klasy taki jak haubice Krab, PZPR Piorun czy BSP, które w efektywny sposób sprawdziły się w boju w Ukrainie.  Z przyjemnością chcę ogłosić, że nasz podsekretarz stanu, Troy Crosby, będzie obecny na MSPO, a biorąc pod uwagę jego mandat, skupiony na dostarczaniu wyposażenia i usług na potrzeby Departamentu Obrony Narodowej i Kanadyjskich Sił Zbrojnych, wiem, że jest bardzo zainteresowany tym, co może zaoferować polski przemysł zbrojeniowy.

Zarówno Kanada, jak i Polska udzielają Ukrainie znaczącego wsparcia, w ramach którego Kanada dostarcza finansowanie i sprzęt, natomiast Polska przekazuje sprzęt, a także działa jako kraj-gospodarz oraz zapewnia wsparcie logistyki. Jak ocenia Pan współpracę między Kanadą i Polską, w tym na poziomie przemysłowym, jeśli chodzi o wsparcie dla Ukrainy?

Po pierwsze, chciałbym podkreślić, że tak jak Polska także Kanada zobowiązała się i pozostaje w zobowiązaniu do wsparcia Ukrainy tak długo, jak będzie to konieczne. Będziemy zapewniać Ukrainie wsparcie wojskowe, szkolenia i prowadzić inne działania wspomagające wysiłek ukierunkowany na wygranie wojny. Zobowiązaliśmy się do zapewnienia Ukrainie bilateralnych, długoterminowych zobowiązań i uzgodnień dotyczących bezpieczeństwa, które wzmocnią zdolności obronne Ukrainy, jej stabilność gospodarczą, odporność i zapewnią techniczne oraz finansowe wsparcie dotyczące najpilniejszych potrzeb Kijowa.

Kanada przeznaczyła lub dostarczyła 1,8 mld dolarów (5,47 mld. złotych) w formie pomocy wojskowej. W tym zawiera się przekazanie 8 czołgów podstawowych Leopard 2, systemu obrony powietrznej NASAMS, transporterów opancerzonych, systemów artyleryjskich, dronów, amunicji, systemów łączności satelitarnej, jak i wsparcia w zakresie obrony cyberprzestrzeni.

Kanada w ramach misji Operation UNIFIER wyszkoliła ponad 37 tys. członków ukraińskich sił bezpieczeństwa od 2015 r. Przekłada się to na szkolenie sił Ukrainy u boku Sił Zbrojnych i innych sojuszników, a spora część tych szkoleń, za co jesteśmy wdzięczni, organizowana była tutaj, na terytorium RP. W ramach tego programu zawierają się umiejętności inżynieryjne, dowodzenia, szkolenie załóg czołgów Leopard, serwis systemów artyleryjskich czy taktyczne umiejętności medyczne. W miarę jak rząd i Siły Zbrojne Ukrainy wyrażają nowe potrzeby, omawiamy je z naszymi partnerami, w tym Polską, od której zależy wsparcie, i która jest w najlepszym położeniu, by je zapewnić.

W ostatnim czasie Kanada wraz z kilkoma sojusznikami podpisała oświadczenie w Wilnie ustanawiające połączoną koalicję na rzecz szkolenia Sił Powietrznych Ukrainy w działaniach operacyjnych na F-16. Kanada zobowiązała się też do wsparcia kierowanego przez Polskę ośrodka utrzymania czołgów Leopard.

Dopełnienie tego wsparcia stanowi, jak już wspomniała Pani Ambasador, porozumienie podpisane przez Polskę i Kanadę w ubiegłym roku. Jego celem jest zacieśnienie współpracy obronnej. Z satysfakcją stwierdzam, że ustalenia tego porozumienia wchodzą już w życie między naszymi Siłami Zbrojnymi.

NATO podjęło już pewne decyzje, by wzmocnić siły na szczytach w Wilnie i Madrycie, w obu przypadkach w zakresie wysuniętej obecności i sił odpowiedzi.  Polska jest częścią Grupy Bojowej wystawionej na Łotwie, współpracującej z siłami kanadyjskimi. Jak ocenia Pan tę współpracę? W jakim zakresie zaangażowane są tu przemysły: polski i kanadyjski?

Współpraca ta miała zasadnicze znaczenie dla zademonstrowania spójności Sojuszu i wspólnej determinacji w zakresie obrony kolektywnej. Kanada jako państwo ramowe w obszarze Wzmocnionej Wysuniętej Obecności NATO na Łotwie (NATO Enhanced Forward Presence, eFP) jest liderem wielonarodowej grupy bojowej, w poczet struktur której Polska dostarczyła kompanię czołgów. Kanada zwiększy swój kontyngent do maksymalnie 2200 żołnierzy, którzy będą obecni tu w sposób ciągły, a skala zwiększy się do rozmiaru brygady, jeżeli taką potrzebę wyrazi Sojusz. Stworzono wspólną mapę drogową z Łotwą, dotyczącą rozwoju brygady, a proces ten ma być prowadzony w 3 fazach (przygotowanie, budowa, stan stały), z intencją zakończenia jej formowania w 2025 r. i osiągnięcia pełnej implementacji do roku 2026.

Kanada także pozyska i rozmieści krytyczne systemy uzbrojenia, wsparcie i zapasy. Będzie kontynuować współpracę z Łotwą, NATO, sojusznikami i przemysłem celem inwestycji w i wzmocnienia istniejącej infrastruktury i poligonów szkoleniowych, aby wesprzeć naszą obecność i zdolności odstraszania. To fundamentalna sprawa dla wzmocnionej postawy NATO na wschodniej flance. Formowanie sił brygady eFP stanowi znaczny wysiłek, który wymagać będzie wsparcia Polski, innych zaangażowanych krajów, a także przemysłu.

Zawiera się to w funduszach zapewnionych przez Kanadę w wysokości 2,6 mld dolarów (7,9 miliarda złotych) od tego roku, które to fundusze mają odnowić i rozszerzyć operację Operation REASSURANCE w ciągu 3 lat. Operacja ta stanowi wkład Kanady w największe wzmocnienie kolektywnej obrony NATO za życia tego pokolenia i stanowi największą misję zagraniczną, w jaką zaangażowała się Kanada.

Dziękuję Państwu za rozmowę.

Artykuł sponsorowany