Podsumowanie drugiego kongresu Armia w Stalowej Woli

Podczas kongresu odbyły się cztery debaty na temat konstytucji bezpieczeństwa, rozbudowy Sił Zbrojnych RP, nowych technologii i przemysłu zbrojeniowego oraz architektury bezpieczeństwa.

Pierwszą debatę na temat Konstytucji Bezpieczeństwa poprowadził Lucjusz Nadbereżny a wprowadzenie do panelu wygłosił gen. bryg. rez. Andrzej Kowalski, zastępca szefa BBN. W panelu wzięli udział: Mariusz Błaszczak, Tobiasz Bocheński, Paulina Matysiak oraz Antoni Macierewicz.

„Jedną z moich pierwszych decyzji po powrocie do władzy będzie program polska armia, polski sprzęt – czyli zbiór nowych regulacji, które pozwolą na realne preferowanie zakupów z polskiego przemysłu zbrojeniowego.” - mówił podczas panelu Mariusz Błaszczak. - „Jeśli okaże się, że będziemy musieli poczekać jakiś czas dłużej, ale dzięki temu pieniądze z Ministerstwa Obrony Narodowej zasilą państwowe lub prywatne, ale polskie przedsiębiorstwo – to tak będzie.” - dodał.

Druga debata poświęcona rozbudowie Sił Zbrojnych RP była moderowana przez Mateusza Kurzejewski. W panelu udział wzięli: gen. bryg. rez. Mirosław Bryś, gen. broni rez. dr Jarosław Gromadziński, Tomasz Hapunowicz , płk Paweł Nawarycz, gen. broni. rez. Krzysztof Radomski, płk Marcin Stachowski, dr Piotr Zuzankiewicz. Z kolei trzeci panel poświęcony był przemysłowi i technologiom w służbie bezpieczeństwa a moderował go Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu Fundacji SET. W debacie wzięli udział: Sebastian Chwałek, Tomasz Darmoliński, płk. rez. dr Karolina Grenda, Paweł Majewski, Witold Milczarek, Piotr Nowak, ppłk Krzysztof Płatek, Tomasz Zdzikot.

Kongres zakończyła debata na temat nowej architektury bezpieczeństwa Europy, którą moderował Andrzej Śliwka, a wprowadzenie do panelu wygłosił gen. dyw. Adam Rzeczkowski, Dyrektor Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi Biura Bezpieczeństwa Narodowego. W panelu: prof. Piotr Grochmalski, gen. bryg. rez. Marek Łapiński, gen. bryg. rez. Maciej Materka, Tomasz Szatkowski, gen. bryg. rez. pilot Dariusz Wroński, prof. Andrzej Zybertowicz.

W czasie kongresu zaprezentowano raport „Nowa architektura obrony narodowej” przygotowany przez fundację Security Energy Technology (SET). Raport jest do pobrania pod tym linkiem

W czasie kongresu Tomasz Zdzikot, Przewodniczący Rady Fundacji SET opowiedział o idei kongresu i planach na przyszłość.

W Stalowej Woli zakończyła się II edycja Kongresu Armia organizowanego przez Miasto Stalowa Wola i Fundację SET, którego patronem medialnym był Defence24. Porównując z pierwszą edycją, którą obserwowaliśmy w ubiegłym roku widać, że format kongresu rozwija się, a wydarzenie rośnie. Jak ocenia pan to z perspektywy organizatorów? 

To prawda, Kongres Armia, którego pomysłodawcą jest Mariusz Błaszczak, były wicepremier i wieloletni Minister Obrony Narodowej, okazał się atrakcyjną formułą dla środowiska bezpieczeństwa. Dialog ekspercki o wyzwaniach bezpieczeństwa jest bardzo potrzebny, o czym świadczy rosnąca ilość znakomitych panelistów i uczestników. Nieprzypadkowe jest też miejsce, w którym kongres jest organizowany. Stalowa Wola to przecież miasto będące symbolem Centralnego Okręgu Przemysłowego, a dziś siedzibą jednego z najważniejszych polskich zakładów zbrojeniowych. O wyjątkowym mirze Stalowej Woli najlepiej mówi oczywiście zawsze gospodarz Kongresu, Prezydent Lucjusz Nadbereżny, ale na pewno miejsce obrad, nawiązujące do tradycji budowania polskiej niezależności gospodarczej i militarnej, profiluje dyskusję w takich właśnie kierunkach. W tym roku jesteśmy w sposób szczególny dumni z Honorowego Patronatu, jakim wydarzenie objął Prezydent RP Karol Nawrocki, a także z merytorycznego wkładu i zaangażowania w debatę Biura Bezpieczeństwa Narodowego, na czele z jego szefem prof. Sławomirem Cenckiewiczem, a także zastępcami – gen. bryg. rez. Mirosławem Brysiem i gen. bryg. rez. Andrzejem Kowalskim. Ważne, że podczas kongresu wykuwają się też konkretne idee, które nabierają następnie konkretnych kształtów i żyją także po jego zakończeniu. 

Może pan podać przykłady? 

Podczas obchodów Święta Wojska Polskiego 15 sierpnia tego roku Prezydent RP Karol Nawrocki mówił o koncepcji ustanowienia Konstytucji Bezpieczeństwa Rzeczypospolitej, czyli ponadpolitycznego zobowiązania, które w zasadniczych sprawach bezpieczeństwa zagwarantuje, że budowa naszego systemu obronnego będzie spójnie realizowana. Rok temu podczas Kongresu Armia tą właśnie ideę przestawił i omawiał minister Mariusz Błaszczak. Bezpieczeństwo to na pewno pole do współpracy.  

A jakie koncepcje i tematy z tegorocznych obrad należałoby zatem zapamiętać? 

Było ich bardzo wiele. W tym roku, poza indywidualnymi wystąpieniami, za nami cztery debaty wokół kwestii: konstytucji bezpieczeństwa, rozbudowy Sił Zbrojnych RP, przemysłu i nowych technologii oraz nowej architektury bezpieczeństwa Europy, łącznie ponad 30 prelegentów. Bardzo ważne tezy zawarte były w wystąpieniu prof. Sławomira Cenckiewicza, który po pierwsze wskazał, że fundamentalne dokumenty strategiczne są przestarzałe i nie odpowiadają wyzwaniom epoki, po drugie, że opracowana przez rząd Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP, która nie uzyskała akceptacji Prezydenta Andrzeja Dudy, nie uzyska jej również od Prezydenta Karola Nawrockiego, a po trzecie, co za tym idzie, że niezbędne jest rozpoczęcie prac nad nową Strategią Bezpieczeństwa Narodowego RP.  W swoim wystąpieniu programowym minister Mariusz Błaszczak przedstawił natomiast m.in. założenia programu „Polska armia, polski sprzęt”, czyli zbioru nowych regulacji, które pozwolą na realne preferowanie zakupów z polskiego przemysłu zbrojeniowego. Z obszaru, który mnie najbardziej interesuje, czyli z zakresu nowych technologii, minister Błaszczak mówił m.in. o potrzebie głębokiego zrewidowania sposobu prowadzenia przez resort obrony narodowej prac badawczo-rozwojowych, konieczności budowania synergii międzysektorowej, czyli między wojskiem-administracją-nauką i biznesem. Zapowiedział wspieranie technologii podwójnego zastosowania oraz stworzenie szybkiej ścieżki transferu technologii z sektora cywilnego do zastosowań wojskowych, w tym poprzez zbudowanie w oparciu o doświadczenia sojuszników dedykowanej temu celowi jednostki w podległości Ministra Obrony Narodowej. Mowa była również o realnym zastosowaniu sztucznej inteligencji, budowie kompetencji w technologiach kwantowych oraz powołaniu Wojskowego CyberParku Technologicznego, który zaangażuje do współpracy z wojskiem zarówno najlepsze uczelnie i instytuty, jak też innowacyjne firmy, w tym start-upy. To koncepcja, o której mowa też w raporcie wydanym na potrzeby kongresu. 

O czym jeszcze piszecie w raporcie? 

Raport, który jest dostępny na stronie kongresu, to w dużej mierze podsumowanie działań resortu obrony narodowej w latach 2015-2023. Autorzy omawiają zarówno transformację i modernizację Sił Zbrojnych RP, rozbudowę wojskowej infrastruktury, stabilizację Polskiej Grupy Zbrojeniowej, jak też koncept 300-tysięcznej armii. Moja część dotyczy oczywiście budowy systemu cyberbezpieczeństwa, w tym tego w jakim kierunku powinny podążać teraz prace w tym obszarze. 

Czy należy się zatem spodziewać za rok trzeciej edycji Kongresu Armia? Myślicie już o tym? 

Zdecydowanie tak. Na pewno odbędzie się kolejna edycja. Chcielibyśmy, aby Kongres na stałe wpisał się w kalendarz wydarzeń sektora obronnego. Jak już mówiliśmy podczas tej rozmowy, wydarzenie rozwija się bardzo dynamicznie, więc za rok najprawdopodobniej będzie miało charakter dwudniowy.