Pełnomocnik wesprze budowę dla wojsk USA. MON wyznaczył zadania

Kiedy 4 stycznia minister Mariusz Błaszczak powołał na stanowisko nowego pełnomocnika pułkownika Dariusza Mendarlę eksperci i komentatorzy zastanawiali się, kiedy określony zostanie zakres jego obowiązków oraz zasady współpracy z instytucjami resortu oraz jednostkami organizacyjnymi sił zbrojnych. Na dokumenty formalne czekaliśmy nieco ponad dwa tygodnie od momentu wręczenia nominacji i przedstawienia pełnomocnika do spraw realizacji inwestycji związanych z polsko-amerykańską umową o wzmocnionej współpracy obronnej. 19 stycznia decyzja w tej sprawie została opublikowana w dzienniku urzędowym resortu obrony narodowej – decyzja nr 3/MON z 2021 roku.

Zakres obowiązków pełnomocnika

Zgodnie z zapisami decyzji pełnomocnik realizował będzie zadania w zakresie koordynacji zapewnienia przez stronę polską infrastruktury niezbędnej do prowadzenia działań przez wojska amerykańskie stacjonujące na ternie naszego kraju. Do szczegółowych zadań płk. Mendrali należy inicjowanie, wspieranie oraz koordynacja działań komórek organizacyjnych MON w obszarze przedsięwzięć związanych z zapewnieniem infrastruktury w ramach polsko-amerykańskiej umowy. Zadania obejmują także monitorowanie procesów planowania, przygotowania oraz finansowania i realizacji inwestycji budowlanych, a także przedstawianie szefowi resortu propozycji w tym zakresie.

Zadaniem Pełnomocnika będzie również przygotowywanie i opiniowanie projektów aktów prawnych związanych z realizacją zadań określonych w decyzji oraz przygotowanie informacji i materiałów dla organów kontrolnych i monitorujących. Pułkownik będzie przygotowywał propozycje, wnioski, opracowania, odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie oraz oświadczenia senatorskie, a także na zapytania dziennikarskie oraz wnioski o dostęp do informacji publicznych. W zakresie sprawozdawczym pełnomocnik będzie składał ministrowi kwartalne meldunki z realizacji zadań.

Na podstawie decyzji płk Mendrala został uprawniony do podejmowania współpracy z instytucjami krajowymi i zagranicznymi, w tym z przedstawiałam armii amerykańskiej oraz wspólną komisją i podkomisjami określonymi w umowie pomiędzy rządami Polski i USA. Wśród jego uprawnień jest także zwracanie się do jednostek resortu o przedstawienie wyjaśnień, wykonanie analiz oraz ekspertyz dotyczących obszaru inwestycji wynikających z umowy, a także do wyrażania opinii w zakresie dokumentów planistycznych związanych z realizacją inwestycji budowlanych, wnioskowanie do szefa resortu w sprawie projektów aktów normatywnych i innych dokumentów oraz prowadzenia korespondencji dotyczącej inwestycji objętych umową. 

Wsparcie dla pełnomocnika

Działania pełnomocnika będą wspierane przez zespół powołany przy Biurze Infrastruktury Specjalnej. W decyzji zapisano, że zespół ten powstanie w ramach dodatkowego wykazu stanowisk do etatu Biura, dokumenty organizacyjno-etatowe na podstawie decyzji nr 3/MON wyda Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Zakresy obowiązków żołnierzy i pracowników zostaną opracowane w uzgodnieniu z pełnomocnikiem.

Jednocześnie w decyzji zawarto zastrzeżenie, które wskazuje, że zadania i uprawnienia pełnomocnika „nie zmieniają zakresów odpowiedzialności zadań i nie naruszają właściwości kompetencyjnych instytucji zaangażowanych w proces realizacji inwestycji budowlanych” wynikających z umowy i „nie uprawniają̨ pełnomocnika do wydawania wiążących poleceń tym instytucjom”. W tym zakresie głos decydujący i rozstrzygnięcia pozostają w kompetencjach Ministra Obrony Narodowej. Minister zobowiązał osoby zajmujące kierownicze stanowiska w resorcie oraz kierowników komórek organizacyjnych do udzielenia pomocy nowemu pełnomocnikowi.

Kolejny krok

Następnym ważnym wydarzeniem, na które czekają wojskowi, eksperci oraz potencjalni wykonawcy inwestycji jest harmonogram zapowiadany publicznie przez Ministra Błaszczaka. Warto przy okazji jako podsumowanie przypomnieć fragment wywiadu udzielonego przez Ministra naszej redakcji. 

Zobowiązaliśmy się do wykonania tych prac i wywiążemy się z tego. Właśnie powołałem pełnomocnika ds. realizacji inwestycji wynikających z polsko-amerykańskiej umowy o wzmocnionej współpracy obronnej. Będzie to nowoczesna infrastruktura, dostępna zarówno dla wojsk amerykańskich, jak i polskich. Obecność wojsk USA w Polsce niesie ze sobą także liczne korzyści gospodarcze - to m.in. inwestycje w obiekty budowlane, nowe miejsca pracy oraz wydatki na rynku lokalnym.

Priorytetem jest siedziba wysuniętego dowództwa V. korpusu sił lądowych USA w Poznaniu, którego funkcjonowanie zainaugurowaliśmy kilka tygodni temu. Tu postęp prac jest już wyraźnie zaawansowany. Jest to najwyższe dowództwo tego szczebla w Europie. Odpowiedzialne za planowanie i koordynację wojsk USA na teatrze europejskim, w tym działań na wschodniej flance NATO.