Stany Zjednoczone i Finlandia rozpoczną negocjacje umowy o współpracy w dziedzinie obronności

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Stany Zjednoczone i Finlandia mają rozpocząć na jesieni tego roku negocjacje w sprawie umowy o współpracy w dziedzinie obronności (DCA). Umowa ma zapewnić podstawę prawną współpracy obronnej między krajami, ma też dać warunki do większej współpracy w razie sytuacji nadzwyczajnej.

DCA jest kontynuacją wcześniejszej współpracy między Stanami Zjednoczonymi a Finlandią. W marcu 2022 roku prezydent Republiki Sauli Niinistö i prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden uzgodnili pogłębienie współpracy obronnej między Finlandią a Stanami Zjednoczonymi. W 2016 roku podpisano oświadczenie woli między fińskim Ministerstwem Obrony a Departamentem Obrony USA.

DCA jest umową międzynarodową o charakterze wiążącym. Oczekuje się, że negocjacje potrwają 1-2 lata. DCA określa status sił zbrojnych USA, gdy działają one na terytorium Finlandii i obejmuje kwestie praktyczne, takie jak opodatkowanie, cła i uznawanie kwalifikacji.

Jak na razie jeszcze tylko Węgry i Turcja nie ratyfikowały protokołów o przystąpieniu Finlandii i Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego. 27 września parlament Słowacji wyraził zgodę na przystąpienie Finlandii i Szwecji do NATO.

Relację USA/NATO i Finalni w zakresie bezpieczeństwa sięgają 1994 roku, kiedy Finlandia przystąpiła do programu Partnerstwa dla Pokoju Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO). Finlandia dołączyła do Partnerstwa Poszerzonych Możliwości (Enhanced Opportunity Partner – EOP). Program ten jest przyznany państwom, które wnoszą największy wkład w misje i bezpieczeństwo Sojuszu podczas szczytu w Walii w 2014 roku. Stany Zjednoczone współpracują z członkami Sojuszu i EOP, takimi jak Finlandia, aby wzmocnić bezpieczeństwo regionalne i poprawić współpracę w zakresie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa, handlu obronnego, ćwiczeń wojskowych, szkoleń i postawy obronnej, przeciwdziałania terroryzmowi, cyberbezpieczeństwu i bezpieczeństwu granic, a także w celu przeciwdziałania hybrydowym zagrożeniom.

Procedura Foreign Military Sales (Zagraniczna Sprzedaż Wojskowa) również rozwija się bardzo dynamicznie, Finlandia zakupiła od USA, : Guided Multiple Launch Rocket System (GMLRS) i MK 41 Vertical Launching Systems; oraz pociski AIM-120C-7 Advanced Medium Range Air-to-Air (AMRAAM); AGM-158 Joint Air-To-Surface Standoff (JASSM) Missiles; oraz pociski RGM-84Q-4 Harpoon Block II, Stinger Block 1 i Evolved Sea Sparrow. Finlandia zdecydowała się również na zakup F-35 Lightning Joint Strike Fighter w ramach swojego programu HX Fighter. Według wyliczeń Departamentu Obrony USA od 2016 do 2020 Stany Zjednoczone zezwoliły na eksport ponad 145 mln USD sprzętu obronnego do Finlandii w ramach procesu Direct Commercial Sales (DCS) i była to elektronika wojskowa (59,6 mln USD); amunicja (30,3 mln USD); oraz broń palna (18,4 mln USD).

W 2005 roku Stany Zjednoczone i Finlandia podpisały Memorandum of Understanding dotyczące działań i ćwiczeń Sił Powietrznych w Finlandii, po którym w 2008 roku podpisano Acquisition and Cross Servicing Agreement (ACSA). W 2016 roku Finlandia i Stany Zjednoczone podpisały porozumienie w celu wzmocnienia partnerstwa obronnego i poprawy współpracy obronnej w wielu obszarach, w tym zdolności i gotowości obronnej oraz wymiany informacji na poziomie strategicznym i operacyjnym. W 2018 roku Stany Zjednoczone, Finlandia i Szwecja podpisały dodatkowe porozumienie w celu rozszerzenia trójstronnego dialogu na temat polityki obronnej, poprawy interoperacyjności, zwiększenia świadomości sytuacyjnej w regionie Morza Bałtyckiego oraz wzmocnienia zdolności wojskowych i postawy obronnej.

W Finlandii znajduje się Europejskie Centrum Doskonalenia w dziedzinie zwalczania zagrożeń hybrydowych (Hybrid CoE) w stolicy Finlandii (Helsinkach), które skupia się na budowaniu zdolności państw UE i NATO do zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym poprzez dzielenie się najlepszymi praktykami, testowanie nowych pomysłów i podejść oraz organizowanie wspólnych szkoleń i ćwiczeń. Finlandia jest również częścią NATO Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence, wielonarodowego i interdyscyplinarnego ośrodka obrony cybernetycznej.

Finlandia jest częścią Sił Odpowiedzi NATO (NRF), wysokiej gotowych i wielonarodowych sił składających się z komponentów lądowych, powietrznych, morskich i Sił Operacji Specjalnych (SOF), które Sojusz może szybko rozmieścić, gdziekolwiek są potrzebne.  Finlandia regularnie uczestniczy w misjach szkoleniowych NATO, takich jak International Security Assistance Force (ISAF) i Resolute Support w Afganistanie, a także w misjach pokojowych, takich jak Kosovo Force (KFOR).

Finlandia uczestniczy w wielu dwustronnych i wielostronnych ćwiczeniach wojskowych ze Stanami Zjednoczonymi, UE i sojusznikami z NATO, w tym: Aurora, Cold Response, Trident Jupiter, Northern Coasts i BALTOPS.