Nowe prawo: konfiskata zasobów i personelu we Francji

Nowe prawo obejmuje wspieranie sojuszników w sytuacjach konfliktowych, włącznie z przekazaniem uzbrojenia. Minister Obrony podkreśla, że regulacje gwarantują prawa mobilizowanych osób, zapewniając im odpowiednie wynagrodzenie oraz pełne odszkodowanie za zaangażowanie w działania obronne.

Nowy Dekret (nr 2024-895 z dnia 1 października 2024 r. dotyczący rekwizycji na potrzeby obrony i bezpieczeństwa narodowego oraz ich powiązania z różnymi reżimami prawnymi dotyczącymi przygotowania i zarządzania kryzysami) jest kluczową reakcją, która wpisuje się w rozwój polityki bezpieczeństwa i obronności, mając na celu skuteczne zarządzanie zasobami i personelem. Minister Obrony Republiki Francuskiej, Sébastien Lecornu, wskazał, że w przypadku nagłego zagrożenia dla Francji i jej obrony, poważnego zagrożenia dla narodu lub państwa partnerskiego, Francja musi być w stanie stawić czoła sytuacji.

Już w 2022 roku zapowiedziano we Francji przestawienie się na gospodarkę wojenną. Celem jest przygotowanie kraju do reagowania na konflikty w jak najbardziej wydajny sposób, gdzie niezbędny sprzęt zostanie dostarczony kilkukrotnie szybciej, niż pierwotnie zakładano. Wówczas nie wykluczano przejęcia fabryk, jeśli przemysł zbrojeniowy nie będzie produkował wystarczająco szybko. Administracja jest również gotowa uruchomić prawo do priorytetowego traktowania zamówień wojskowych od firm produkujących zarówno towary cywilne, jak i wojskowe, czyli konieczności odwołania się do droit de priorisation” (w tym przypadku prawo pierwszeństwa).

Nowy Dekret

Artykuł 1 wprowadza zmiany w kodeksie obrony, precyzując zasady mobilizacji, wynagradzania i ochrony personelu, co podkreśla dążenie do skutecznej mobilizacji zasobów w sytuacjach kryzysowych.

Artykuł 2 rozszerza zasady rekwizycji na osoby i organizacje, zapewniając ich gotowość do natychmiastowej mobilizacji w celu zwiększenia elastyczności państwa w obliczu zagrożeń.

Artykuł 3 dotyczy zastosowania rekwizycji na terytoriach zamorskich, m.in. Gujana, Martynika, Gwadelupa oraz Réunion, aby zapewnić spójność w gotowości obronnej na wszystkich obszarach pod kontrolą Francji.

Artykuł 4 rozszerza ramy rekwizycyjne na specjalne terytoria zamorskie, umożliwiając lokalnym władzom szybsze reagowanie na zagrożenia i zarządzanie zasobami.

Artykuł 5 dotyczy terytoriów Pacyfiku i Antarktyki, co podkreśla strategiczne znaczenie tych regionów i gotowość Francji do obrony swoich interesów tamże.

Artykuł 6 wprowadza przepisy w życie, obejmując natychmiastowe zastosowanie na terytoriach zamorskich w celu zapewnienia gotowości obronnej.

Artykuł 7 określa odpowiedzialność różnych przedstawicieli rządu za wdrożenie dekretu, co wskazuje na koordynowane, międzyresortowe podejście do obrony narodowej.

Nowe ustawodawstwo ma na celu wzmocnienie zdolności mobilizacyjnych Francji poprzez skoordynowane działania, zarówno w kraju, jak i na terytoriach zamorskich, w ramach przygotowania się na kryzysy w wymiarze bezpieczeństwa. Dotyczy to zarówno kwestii obronnych (militarnych), jak i cywilnych.

Zmiany w kodeksie obrony Francji, podkreślają elastyczność i gotowość państwa do reagowania na sytuacje zagrożenia. W kontekście politycznym i geopolitycznym dekret ten ma na celu wzmocnienie zdolności Paryża do mobilizacji zasobów ludzkich, materialnych i technologicznych w przypadku kryzysu związanego z obronnością i bezpieczeństwem narodowym.

Wprowadzone zmiany ustanawiają ramy prawne dla rekwizycji – zarówno osób, jak i zasobów – wyraźnie określają procedury powoływania, wynagrodzeń, ubezpieczeń oraz wykonywania ćwiczeń obronnych. Te regulacje pokazują, że Francja przygotowuje się do skutecznego zarządzania kryzysami o zasięgu lokalnym, regionalnym i międzynarodowym, zapewniając spójność między poziomem centralnym a lokalnym, w tym także terytoriami zamorskimi.

Konfiskata

Rząd jest gotowy zarekwirować (przejąć) zapasy, linie produkcyjne, zakłady, sprzęt, a nawet i personel; jeśli to będzie niezbędne dla utrzymania gospodarki wojennej kraju oraz udzielenia wsparcia sojusznikom. Minister dodał, że realne jest użycie „wszystkich możliwych dźwigni” przez rządzących. Francja jest skoncentrowana na dynamizacji produkcji uzbrojenia.

Raz jeszcze – w ramach nowego dekretu – podkreśla się, że Francja musi kontynuować dozbrajanie, zgodnie z ustawą o programowaniu wojskowym: wprowadzając ramy prawne umożliwiające tymczasowe rekwizycje. Co ważne, zaznaczano wprost elementy niezbędne dla funkcjonowania gospodarki tj. woda, energia i żywność. To już jest znaczne pójście naprzód w konfiskacie. W ramach potrzeb Sił Zbrojnych kluczowe będą zawłaszczenia w ramach krajowych zdolności i całej gospodarki.

Zmiany we Francji odzwierciedlają zrozumienie rosnących zagrożeń w wymiarze geopolitycznym, w tym hybrydowych i niekonwencjonalnych form ataków, które wymagają szybkiej reakcji państwa. Jest to szczególnie istotne w kontekście obecnej sytuacji międzynarodowej, gdzie napięcia między mocarstwami oraz zagrożenia takie jak terroryzm, cyberataki czy niestabilność regionalna wymagają od państw zdolności do błyskawicznego działania i mobilizacji. Republika jest bardzo aktywna na arenie międzynarodowej, ma swoje wojska rozrzucone po całym świecie, aktywnie angażuje się w kwestię konfliktów na Ukrainie i na Bliskim Wschodzie, a przy tym jest celem ataków terrorystycznych. To wszystko wymaga reakcji.

Francja traktuje bezpieczeństwo swoich terytoriów zamorskich jako integralną część narodowej polityki obronnej. Wprowadzone zmiany zapewniają, że terytoria takie jak Gujana, Martynika, Nowa Kaledonia i inne terytoria zamorskie będą równie dobrze przygotowane do kryzysu, jak i Francja metropolitalna. Świadczy to o strategicznym znaczeniu tych obszarów dla Francji, zarówno z punktu widzenia wojskowego, jak i politycznego, a także o potrzebie utrzymania ich stabilności i bezpieczeństwa w kontekście rosnącej rywalizacji w regionie Indo-Pacyfiku oraz na obszarach Arktyki i Antarktyki.

Regulacje dotyczące rekwizycji i przepisów na czas kryzysu pokazują dążenie Francji do zapewnienia maksymalnej gotowości obronnej, także poprzez zwiększenie odpowiedzialności i roli samorządów lokalnych, prefektów i sił zbrojnych w reagowaniu na potencjalne zagrożenia.

Widać, że „gospodarka wojenna” i „zaangażowanie własnych zasobów i personelu” przyjmują formę prawa. O ile nie ma obecnie konfliktu, w który Francja chce zdecydowanie wejść, to demonstrowane zmiany są sygnałem (dla sojuszników i przeciwników), że jest gotowość na reagowanie w czasach kryzysu.

A jak sytuacja wygląda u innych sojuszników? (…)