Czy konflikt na Bliskim Wschodzie eskaluje? Stanowiska Izraela i Iranu

Konflikt na Bliskim Wschodzie wydaje się powoli wymykać spod kontroli, a sytuacja jest z pewnością najbardziej niebezpieczna od lat. Izrael od prawie roku prowadzi wojnę w Strefie Gazy z Hamasem oraz działania zbrojne w południowym Libanie przeciwko Hezbollahowi. Do tego dochodzi również reakcja innych państw, jak coraz bardziej krytyczne stanowisko Turcji wobec zaistniałej sytuacji, a także Iranu, który już drugi raz podjął się dużego uderzenia z powietrza na Izrael.

Nie wydaje się również, by konflikt, a w zasadzie konflikty, miały ulec wygaszeniu, a każda strona zdaje się twardo stać przy swoich racjach. Jak prezentują się stanowiska obu głównych aktorów ostatnich wydarzeń? Pytanie w tej kwestii zostało zadane w taki sam sposób, to znaczy, jak Izrael oraz Iran odnoszą się do możliwości eskalacji tej wojny, która coraz bardziej wydaje się przeradzać w duży konflikt regionalny.

Izrael: walczymy o bezpieczeństwo całego wolnego świata

Faktem jest, że Izrael od dłuższego czasu prowadzi działania na wielu frontach. Wojna w Strefie Gazy, południowym Libanie, operacje w Jemenie i nad Morzem Czerwonym przeciwko Huti, a także uderzanie na wrogie bojówki m.in. w Syrii i Iraku. Nie można też oczywiście zapominać o działaniach przeciwko Iranowi. Wydaje się zatem, że władze izraelskie i państwo znajdują się w coraz bardziej patowej sytuacji międzynarodowej w regionie.

Ambasador dr Yacov Livne skomentował dla nas bieżącą sytuację w następujący sposób:

„Od 7 października 2023 Izrael stoi w obliczu wojny na siedmiu różnych frontach, będącej wynikiem deklarowanych przez Iran prób zniszczenia Państwa Żydowskiego i destabilizacji światowego porządku. W związku z tym Izrael walczy nie tylko o swoje bezpieczeństwo, ale także bezpieczeństwo całego wolnego świata. Irański atak będzie miał konsekwencje. Izrael ma obowiązek chronić swoich obywateli i będziemy to robić zgodnie z prawem międzynarodowym. Świat musi stanowczo i otwarcie potępić Iran, wzmocnić sankcje gospodarcze i polityczne na ten kraj oraz uznać Irańską Gwardię Rewolucyjną za organizację terrorystyczną. Mam nadzieję, że Polska, jako część wolnego świata, będzie nadal wspierać te niezwykle ważne działania.”

Iran: korzystamy z międzynarodowego prawa do samoobrony

Stanowisko Izraela raczej jest powszechnie znane i prezentowane w mediach, natomiast postanowiliśmy również zapytać strony irańskiej, jak ona postrzega wydarzenia na Bliskim Wschodzie. Zdaniem przedstawicieli władz Teheranu Iran działa w oparciu o art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych, a wszelkie podejmowane działania mają charakter samoobrony:

”Siły Zbrojne Islamskiej Republiki Iranu, stosownie do przysługującego jej niezbywalnego prawa do uzasadnionej obrony, zapisanego w artykule 51 Karty Narodów Zjednoczonych oraz w odpowiedzi na akty agresji popełnione przez reżim syjonistyczny — w tym pogwałcenie suwerenności i integralności  terytorialnej Islamskiej Republiki Iranu, zabójstwo szefa biura politycznego Hamasu w Teheranie, który był oficjalnym gościem irańskiego rządu, a także zabójstwo Sekretarza Generalnego Hezbollahu w Libanie i generała Nilforoushana, irańskiego starszego doradcy wojskowego, w Bejrucie — przeprowadziły we wtorek w nocy 1 października 2024 roku serię uderzeń rakietowych wymierzonych w cele wojskowe i siły bezpieczeństwa reżimu” - czytamy w odpowiedzi ambasady.

„Odwołanie się Iranu do prawa do samoobrony po okresie powściągliwości, odzwierciedla jego odpowiedzialne podejście do regionalnego i międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa w czasie, gdy mają miejsce bezprawne działania i ludobójcza polityka okupacyjnego reżimu syjonistycznego apartheidu wobec narodu palestyńskiego, a także jego powtarzające się akty militarnej agresji przeciwko Libanowi i Syrii” - dodaje sekretariat ambasady.

„Islamska Republika Iranu jest w pełni przygotowana, jeśli będzie to konieczne, do podjęcia dalszych środków obronnych w celu ochrony swoich uzasadnionych interesów i obrony integralności terytorialnej i suwerenności Iranu przed wszelkimi aktami militarnej agresji lub nieuprawnionego użycia siły. W tej kwestii Iran się nie zawaha” - zakończyła ambasada swoją wypowiedź.

Współpraca: Łukasz Zając, Kacper Rybicki