"Czas zwiększania się zagrożenia wojennego". Nowa doktryna Związku Białorusi i Rosji [ANALIZA]

4 listopada 2021 r. w formacie wideokonferencji odbyło się posiedzenie Rady Najwyższej Państwa Związkowego Rosji i Białorusi z udziałem prezydentów, premierów i przewodniczących parlamentów. Przyjęto dokument, który zawiera 28 programów integracyjnych, a także przyjęto nową doktrynę wojenną Państwa Związkowego. Obecnie obowiązująca doktryna wojenna Państwa Związkowego została przyjęta w grudniu 2001 r., i długo nie była rewidowana. Obecna doktryna z listopada minionego roku dość dobrze opisuje nową kryzysową rzeczywistość w regionie. Z punktu widzenia Mińska i Kremla, Państwa Związkowe są zagrożone agresywną polityką NATO, krajów bałtyckich, Polski oraz faszyzującej, nieobliczalnej Ukrainy, „zmuszone są" więc do pogłębiania integracji w dziedzinie wojskowej.

Kryzys ukraiński - raport specjalny Defence24.pl

Sama „Doktryna Wojenna Państwa Związkowego Białorusi i Rosji", do niedawna niejawna, obecnie dostępna w Internecie, nie jest raczej zaskakująca, bowiem wojskowa integracja trwa już od dawna, wygląda jednak na to, że wciąż może być „głębsza", zmierzająca w kierunku utworzenia systemowego zgrupowania białorusko-rosyjskiego.

Sama  doktryna wojskowa Państwa Związkowego jest jednakże szalenie ciekawa, bowiem nie tylko wprowadza nowe definicje, jak np. zagrożenie hybrydowe, ale przede wszystkim legenduje wszystko to co się dzieje obecnie – mówiąc w skrócie trwałą lub tymczasową, znaczącą militarnie, obecność sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej na Białorusi.

Jak zauważa Anna Maria Dyner, ekspert PISM, z nową doktryną wojskową korespondują scenariusze manewrów takich jak „Zapad-21" i obecne „Sojusznicze Zdecydowanie-22".

Jak zauważa ekspertka „Zwraca uwagę nie tylko nowy katalog zagrożeń (wśród nich "słynne" zwiększanie potencjału bojowego u granic Państwa Związkowego przez NATO), ale też wskazanie na nowoczesne formy konfliktu (działania hybrydowe!) i "czas zwiększania się zagrożenia wojennego (...) patrząc po obecnych wydarzeniach (jak ćw. Sojusznicze Zdecydowanie), włodarze Państwa Związkowego uznają, że znajdujemy się w "czasie zwiększania się zagrożenia wojennego".

Wspomniany przez ekspertkę PISM „czas zwiększania się zagrożenia wojennego" został zdefiniowany w pkt 21.2. - o czym niżej.

W rozdziale I doktryna definuje różne pojęcia/terminy (pkt. 5), w tym znane już wcześniej pojęcie Regionalne Zgrupowanie Wojsk (Sił), jako zgrupowanie/siły rozwijane w czasie pokoju lub zagrożenia w regionie w celu „odparcia możliwej agresji", oparte na organach dowodzenia i siłach zbrojnych Białorusi i Rosji, oraz jako elementu również o „inne wojskowe formacje stron". Narzuca się więc wniosek, że jako element RGW(S) upatruje się nie tylko siły zbrojne, ale również inne formacje o charakterze milicyjno-wojskowym, co w świetle narastającej obecnie aktywności Rosgwardii, daje do myślenia.

Zapowiedź ćwiczeń Rosgwardii w ramach ćwiczeń „Zasłon-2022" (ciekawe, że termin ten pojawił się dopiero kilka dni temu) może być traktowane jako legendowanie tej niezwykłej aktywności, albo typowe/stałe nakładanie się dwóch płaszczyn – ćwiczeń armijnych i wojsk wewnętrznych – jako konieczna mobilizacja pełnych środków i narzędzi w ramach wspomnianej w doktrynie regionalnej grupie wojsk/sił. Trzeba pamiętać, że w lipcu 2021 r., w przededniu ćwiczeń „Zapad-2021", Rosgwardia przeprowadziła własne ćwiczenia „Zasłon-2021", które były bezpośrednio związane z armijnymi „Zapad-2021".  Można się wieć spodziewać aktywności Rosgwardii również na terytorium Państwa Związkowego, a więc wprowadzenie jej na teren Białorusi i wspólne ćwiczenia bilateralne z wojskami wewnętrznymi i jednostkami specjalnym białoruskiego MSW.

Ciekawy jest również podział zagrożeń na trzy główne typy konfliktu: a) konflikt wojenny – wojennyj konflikt (forma konfliktu z użyciem siły); b) wojna – wojna (inna forma konfliktu z użyciem siły), c) konflikt zbrojny - woorużiennyj konflikt (forma konfliktu z ograniczonym użyciem siły, który nie przechodzi w fazę otwartej wojny).

Jak się wydaje tak zdefiniowany konflikt zbrojny (podpunkt c) mieści się w ramach określenia konfliktu hybrydowego, podprogowego, przy czym pewne jego elementy określone są dalej przy omawianiu charakterystycznych cech współczesnych konfliktów, np. stosowanie nietradycyjnych form i sposobów działań; uczestnictwo w konfliktach nieregularnych i nielegalnych formacji zbrojnych, czy firm prywatnych; znaczenie sfery informacyjnej; dążenie do dezorganizacji wojskowego i państwowego systemu dowodzenia (pkt 9).

Doktryna wymienia rodzaje zagrożeń dla Państwa Związkowego, które dzieli na wewnętrzne i zewnętrzne.

Głównymi wewnętrznymi zagrożeniami dla PZ są m.in. działające na ich terenie organizacje terrorystyczne i ekstremistyczne zmierzające do wywołania kryzysu bezpieczeństwa, stosunków międzynarodowych, czy formowania społecznych nastrojów opozycyjnych (pkt. 12).

Głównymi zewnętrznymi zagrożeniani dla PZ, stanowiące fundament szybkiej integracji wojskowej, której jesteśmy obecnie świadkami, są m.in. „koncentracja sił zbrojnych drugiego państwa (drugich państw) wzdłuż granic państw-uczestników w regionie wschodnioeuropejskim zbiorowego bezpieczeństwa, wskazujące na zamiar użycia siły wojskowej przeciwko Państwu Związkowemu", oraz bliskie temu przeprowadzenie u krajów sąsiadujących „mobilizacji w celach przeprowadzenia aktu militarnej agresji (dalej – inwazji) na Państwo Związkowe" (pkt. 13).

Jako zagrożenie zdefiniowano również inne, wrocie wobec PZ operacje z terenu kraju sąsiedniego, takie jak wrogie operacje informacyjno-komunikacyjne oraz wspieranie na swoim terenie organizacji ekstremistycznych i terrorystycznych.

W pkt. 21 mamy cały katalog działań sojuszniczych podzielonych na: czas/okres pokoju (pkt. 21.1), wspomniany już czas/okres „narastania zagrożenia wojennego" (pkt. 21.2) oraz czas/okres wojny (pkt. 21.3).

Wobec wzbliżających się ćwiczeń „Sojusznicze Zdecydowanie-22", szczególnie wartościowa będzie analiza nowej doktryny w kontekście operacji militarnych w okresie „narastania zagrożenia wojennego", co z perspektywy Państwa Związkowego (Mińska/Kremla) zapewne właśnie ma miejsce (zagrożenie można dowolnie modelować: jako płynące ze strony Poski, NATO jako całości, Ukrainy etc.).

W rozdziale 3 mamy wspomniane fundamenty „organizacji i zabezpieczenia wspólnej obrony" z katalogiem zadań dla ministerstw obrony (pkt 33) i sztabów generalnych (pkt 34) oraz konkretnymi czynnościami wpływającymi na „budowę i rozwinięcie" RGW (S) pkt. (36-41) .

Wszystkie czynności zmierzają do głębokiej integracji w ramach planowania, mobilizacji, kontroli etc. włącznie z sformowaniem, w czasie „narastania wojennego zagrożenia", wspólnego dowództwa wyższego szczebla – Dowództwa Połączonego RGW (S) – które, w zależności od sytuacji, uszczegóławia podejmowane decyzje (plany) oraz dowodzi RGW (S).

W czasie „narastania wojennego zagrożenia" bezpośrednią agresją, Rada Najwyższa Państwa Związkowego, podejmuje decyzję o „rozwinięciu RGW (S)" (pkt 40).

Jak można rozumieć, wobec zagrożenia dla Państwa Związkowego przez kraje sąsiadujące, jesteśmy właśnie świadkami rozwinięcia Regionalnego Zgrupowania Wojsk (Sił), z pogłębioną integracją polityczno-wojskową. Czy to oznacza stałe rosyjskie bazy wojskowe po zakończeniu ćwiczeń „Sojusznicze Zdecydowanie-22", jako konieczny element odpierania/odstraszania agresji? Czas pokaże, chcoiaż już dzisiaj można sądzić, że budowana obecnie zintegrowana obrona przeciwlotnicza w nowym kształcie pozostanie (vide rozwijana baza na lotnisku w Łunińcu z systemami S-400).

Na koniec warto wspomnieć, że w pkt. 22 została wymieniona broń atomowa Rosji jako element – „ważny faktor" - zapobiegania konfliktom, przy czym nie tylko z użyciem broni atomowej, ale i konfliktów tradycyjnych z użyciem „zwykłych środków rażenia".