WAT zadba o mobilność osób o szczególnych potrzebach

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Ewę Jankiewicz, rzeczniczkę prasową WAT, projekt jest finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020. Dofinansowanie projektu wynosi ponad 5,3 mln złotych. Centrum rozpocznie swoją działalność już 1 października 2021 r. i będzie funkcjonować przez cały okres trwania projektu, tj. przez 24 miesiące oraz co najmniej przez trzy lata po jego zakończeniu, czyli do 30 września 2026 r.

Dostosowanie środków transportu przeciwdziałaniem wykluczeniu społecznemu

Jednym z głównych celów Centrum jest podjęcie działań, które sprawią, że wzrośnie mobilność osób o szczególnych potrzebach, a jednocześnie bezpieczeństwo ruchu drogowego nie pogorszy się. Jak wyjaśnia dr hab. inż. Jerzy Jackowski, kierownik projektu, dynamiczny rozwój motoryzacji sprawił, że pojazdy różnych form i konstrukcji stanowią niezastąpiony środek przemieszczania osób i transportu ładunków. Ograniczenie swobodnego dostępu do środków transportu jest więc równoznaczne z wykluczeniem z życia społeczno-gospodarczego i może oznaczać społeczną izolację. Osoby o szczególnych potrzebach nie mogą korzystać ze środków transportu często z powodu ich niedostosowania do potrzeb, możliwości, wymagań i ograniczeń tych osób. Aby temu zapobiec, niezbędne stają się działania wyprzedzające, które sprawią, że wzrośnie mobilność osób o szczególnych potrzebach.

Do takich działań Centrum będzie należeć upowszechnianie zasad projektowania uniwersalnego, czyli projektowania produktów w taki sposób, by mogły być użyte przez wszystkich w możliwie szerokim zakresie, bez potrzeby dodatkowej adaptacji. Niezbędne będzie zatem podnoszenie kompetencji kadry dydaktycznej uczelni oraz realizacja działalności szkoleniowej skierowanej do otoczenia społeczno-gospodarczego w zakresie takiego rodzaju projektowania.

Eksperci różnych dziedzin na rzecz osób o szczególnych potrzebach

Kształceniem kadr w zakresie projektowania uniwersalnego prowadzącego do zwiększenia mobilności oraz bezpieczeństwa w ruchu drogowym osób o szczególnych potrzebach zajmą się specjaliści interdyscyplinarnych zespołów eksperckich. W ich skład wejdą eksperci Instytutu Pojazdów i Transportu Wydziału Inżynierii Mechanicznej WAT – jednostki wiodącej w projekcie, a także przedstawiciele Instytutu Psychologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Instytutu Transportu Samochodowego (partnerzy projektu). „Nawiązanie partnerstwa z UKSW i z ITS wynikało przede wszystkim z wybitnych kompetencji i doświadczenia partnerów oraz z potrzeby budowania interdyscyplinarności, tak ważnej przy projektowaniu uniwersalnym” – podkreśla dr hab. inż. Jerzy Jackowski.

Projekt przewiduje też współpracę z ekspertami z innych uczelni polskich, jak również zagranicznych oraz z instytucjami z obszaru społeczno-gospodarczego, aktywnymi w zakresie transportu i mobilności osób o szczególnych potrzebach. „Współpraca ta ma na celu wypracowanie innowacyjnych produktów i standardów dla usług związanych z transportem indywidualnym i mobilnością np. przy pomocy wózków inwalidzkich, rowerów, motorowerów i samochodów osobowych, w oparciu o zasady projektowania uniwersalnego” – dodaje dr hab. inż. Jackowski.

Od projektowania, poprzez kampanię społeczną do badań i analiz

Prace Centrum w przyszłości przyczynią się do projektowania i podjęcia produkcji urządzeń oraz elementów, dzięki którym pojazdy, zarówno już użytkowane, jak i projektowane, będą dostosowane do potrzeb i wymagań osób o szczególnych potrzebach. „Aby to mogło być realizowane należy przygotować akademicką kadrę naukowo-dydaktyczną, która sama w pełni świadoma, będzie mogła przekazać studentom – przyszłym i obecnym inżynierom i projektantom – wrażliwość na problemy osób o szczególnych potrzebach wraz z pryncypiami projektowania uniwersalnego” – mówi dr hab. inż. Jerzy Jackowski. Kolejnym etapem ma być prowadzenie kampanii społecznej. Jej celem będzie uświadamianie społeczeństwu skali problemu osób, które z racji pewnych ograniczeń mają problemy z przemieszczaniem się powszechnie dostępnymi środkami transportu indywidualnego.

Eksperci liczą na to, że informowanie społeczeństwa, w tym decydentów różnych szczebli, powinno przynieść wymierne efekty w postaci konkretnych decyzji dotyczących prowadzenia szkoleń czy zakupu potrzebnego sprzętu, a szerzej – kreowania polityki i długofalowych programów społecznych poprawiających mobilność osób o szczególnych potrzebach. Zwieńczeniem działań Centrum będzie prowadzenie skoordynowanych, systematycznych badań i analiz sprawdzających potrzeby i skuteczność wprowadzanych ulepszeń technicznych i technologicznych, jakości standardów usług oraz ich weryfikacja pod kątem przydatności i skuteczności w niwelowaniu niekorzystnych zdarzeń drogowych z udziałem osób o szczególnych potrzebach. Wyniki tych ekspertyz, bez względu na ich charakter, mają być powszechnie dostępne, na bieżąco weryfikowane i aktualizowane. Eksperci liczą na to, że działalność Centrum będzie kontynuowana również po spełnieniu wymogów projektu.