Dodatkowe wynagrodzenia dla żołnierzy: większe kompetencje dowódców, pieniądze za lotnicze dyżury

Projekt rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu wypłacania żołnierzom zawodowym dodatkowego wynagrodzenia opublikowano w serwisie internetowym legislacja.gov.pl. Poza samym projektem rozporządzenia zamieszczono także uzasadnienie, w którym resort obrony narodowej przybliża czym kierowano się proponując zmiany w obowiązujących przepisach.

W uzasadnieniu czytamy, że resort obrony narodowej dokonał oceny funkcjonowania aktualnie obowiązujących zapisów rozporządzenia MON z 7 kwietnia 2004 w sprawie wypłacania żołnierzom zawodowym dodatkowego wynagrodzenia (Dz. U. poz. 1141, z późn. zm.) i wskazał na potrzebę aktualizacji niektórych rozwiązań.

Proponowane zmiany o charakterze porządkowym to m.in. zastąpienie używanego do tej pory terminu „wykształcenie zawodowe” zapisem „poziom wykształcenia magistra (równorzędny)” – jest to aktualnie wymagany poziom wykształcenia na stanowiskach oficerów młodszych. Kolejna zmiana o charakterze porządkowym polega na zastąpieniu pojęcia „państwowego zasobu kadrowego” pojęciem „wyższego stanowiska w służbie cywilnej”.

Wśród zmian znalazł się zapis mówiący o propozycji przyznania dodatkowego wynagrodzenia żołnierzom, którym powierzone zostanie czasowe pełnienie obowiązków na stanowisku pracownika kierującego jednostką wojskową – czyli osoby cywilnej, którą w świetle ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych traktuje się na równi z dowódcą jednostki wojskowej. Przepis ten odnosi się np. do osób zajmujących kierownicze stanowiska w komórkach organizacyjnych MON.

Większe kompetencje dowódców

Projekt zakłada, że podmiotem uprawnionym do przyznawania dodatkowego wynagrodzenia z tytułu czasowego powierzenia obowiązków będzie ten sam organ (dowódca jednostki), który jest upoważniony do ich powierzenia żołnierzowi.

Aktualnie obowiązujące przepisy mówią, że powierzenie obowiązków może nakazać każdy dowódca jednostki wojskowej bez względu na posiadany stopień wojskowy, wszystkim żołnierzom pełniącym służbę w podległej mu jednostce, w tym również swojemu zastępcy. Dodatkowe wynagrodzenie może jednak z tego tytułu przyznać wyłącznie dowódca zajmujący stanowisko o stopniu etatowym co najmniej majora, jednocześnie nie ma on możliwości przyznania dodatkowego wynagrodzenia swojemu zastępcy. Przepisy prowadzą do sytuacji, w których przykładowo czasowe pełnienie obowiązków żołnierzowi pełniącemu służbę w szkole podoficerskiej powierza jej komendant. Przypomnijmy dla porządku, że jest to podoficer w stopniu starszego chorążego sztabowego. Natomiast dodatkowe wynagrodzenie z tego tytułu przyznać mógł dopiero dowódca jednostki nadrzędnej nad szkołą podoficerską. Prowadziło to do dualizmu organów nie rzadko z finansową stratą po stronie żołnierzy, którym powierzano czasowe pełnienie obowiązków. Skupienie kompetencji w tym zakresie i zniesienie ograniczeń związanych ze stopniem wojskowym dowódcy jednostki należy ocenić pozytywnie i tak na pewno zostanie to odebrane przez żołnierzy.

Nieetatowe służby

Dodatkowe wynagrodzenie zgodnie z propozycjami resortu będzie przysługiwało również za pełnienie nieetatowych całodobowych służb wewnętrznych i garnizonowych pełnionych podczas ćwiczeń i szkoleń poligonowych. Zmiany w tym zakresie są korzystne dla żołnierzy i mają na celu wyeliminowanie odmiennych praktyk w jednostkach wojskowych. Dodatkowo w projekcie wskazano, że w razie wykonywania przez żołnierza czynności objętych prawem do dodatkowego wynagrodzenia poza jednostką macierzystą np. pełnienia nieetatowej całodobowej służby dyżurnej w czasie ćwiczeń poligonowych lub oddelegowania (kursy, szkolenia itp.) wynagrodzenie to będzie przyznawał dowódca jednostki macierzystej na podstawie zaświadczenia (np. wyciąg z rozkazu lub decyzji).

Dodatki zadaniowe na uczelniach

Zmiany w zakresie dodatkowego wynagrodzenia obejmą także żołnierzy pełniących służbę w uczelniach wojskowych. Pracownicy uczelni (nauczyciele akademiccy i pracownicy nie będący nauczycielami akademickimi) są uprawnieni do otrzymania dodatku zadaniowego w przypadku czasowego powierzenie dodatkowych zadań albo ze względu na charakter pracy lub warunki jej wykonywania. Dzięki zaproponowanym zmianom stworzone zostaną analogiczne uprawnienia dla żołnierzy zawodowych (wojskowych nauczycieli akademickich i pozostałych żołnierzy), jakie przewidziano dla pracowników uczelni wykonujących zdania wykraczające poza ich zakres obowiązków.

Dyżury z dodatkami

Projekt rozporządzenia zakłada objęcie jednolitymi świadczeniami finansowymi wszystkich żołnierzy pełniących dyżury bojowe w ramach systemu obrony powietrznej, dyżury ratownicze w służbie poszukiwania i ratownictwa lotniczego (ASAR) oraz dyżury w systemie ratownictwa morskiego (SAR). Obecnie dodatkowe wynagrodzenie przysługuje członkom załóg statków powietrznych, pełniącym dyżury bojowe w ramach systemu obrony powietrznej NATO oraz pełniącym dyżury lotnicze w ramach zespołów poszukiwawczo - ratowniczych (LZPR), w ramach współdziałania jednostek Sił Zbrojnych RP z Morską Służbą Poszukiwania i Ratownictwa (MSPiR). Aktualnie dyżury ratownicze w ramach służby ASAR i systemu SAR pełnione są w siedmiu lokalizacjach, z czego tylko w trzech miejscach załogi statków powietrznych, otrzymują dodatkowe wynagrodzenie. Aby ujednolicenia płatności za dyżury ratownicze, autorzy projektu proponują przyznać dodatkowe wynagrodzenie również załogom pełniącym dyżury w pozostałych czterech lokalizacjach.

Ponadto w projekcie nowelizacji rozporządzenia przyjęto założenie, że dodatkowe wynagrodzenie uzyskają również członkowie załóg pełniących dyżury bojowe w ramach systemu obrony powietrznej RP. Uzasadnieniem jest fakt, że pełnienie dyżurów bojowych oraz dyżurów ratowniczych jest zadaniem o wysokim stopniu trudności, wykonywanym w ekstremalnie trudnych warunkach atmosferycznych i wymaga od personelu posiadania odpowiednio wysokich kwalifikacji oraz doświadczenia. Dlatego resort obrony narodowej uznał, że niezbędne jest stworzenie adekwatnych zachęt finansowych dla wszystkich żołnierzy wykonujących te skomplikowane zadania. Dodatkowo projekt zakłada podniesienie wysokości dodatkowego wynagrodzenia dla członków załóg statków powietrznych z kwoty 150 zł do poziomu 200 zł, a dla członków personelu technicznego z 80 zł do 100 zł - za każdy dyżur.

Dodatki dla medyków w mundurach

Projekt nowelizacji rozporządzenia jest odpowiedzią na postulaty podmiotów leczniczych nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej i środowiska lekarskiego, a także reakcją na rynek pracy w obszarze medycznym. Lekarze – żołnierze zawodowi posiadający specjalizacje medyczne w dziedzinach uznanych za priorytetowe dla Sił Zbrojnych otrzymają dodatkowe należności z tytułu pełnienia dyżurów medycznych. Zmiana ma stanowić wg założeń projektu element systemu motywacyjnego dla korpusu medycznego. Zaproponowane zapisy mają jednak charakter fakultatywny. Określono także wysokość dodatkowego wynagrodzenia za pozostawania w gotowości do pełnienia dyżuru medycznego.

Termin wypłaty dodatków

Nowelizując przepisy resort obrony narodowej zamierza wprowadzić jeden wspólny termin wypłaty dodatkowych wynagrodzeń. Obowiązywał będzie termin płatności do dziesiątego dnia następującego po miesiącu, w którym żołnierz wykonał daną czynność.