Wojna na Ukrainie
Wyrzutnie przeciwdywersyjne w Sewastopolu
W mediach społecznościowych pojawiły się zdjęcia pojazdów typu BM-21 Grad na wybrzeżu Krymu w pobliżu portu w Sewastopolu. Jednak nie są to zwykłe wyrzutnie rakietowe, ale element systemu DP-62 Zapora, który służy do zwalczania dronów morskich, płetwonurków, ale też miniaturowych okrętów podwodnych.
Uchwycone na zdjęciach wyrzutnie to nie standardowe BM-21, ale BM-21PD, które stanowią element systemu rakietowego przeznaczonego do ochrony szczególnie istotnych instalacji morskich. DP-62 Zapora ma za zadanie zwalczanie celów w odległości do 5 km. Co istotne, jest on skuteczny przeciw zagrożeniom powierzchniowym, podwodnym i powietrznym.
Jest to możliwe dzięki użyciu specjalnej amunicji PRS-60, której zasięg wynosi od 300 m do 5 km. Może być detonowana standardowo lub na głębokości od 3 do 200 metrów. Wynika to z opracowania tego środka rażenia do zwalczania zarówno standardowych zagrożeń, takich jak jednostki nawodne i maszyny lecące z małą prędkością, jak również znajdujących się pod wodą nurków, min czy małych podwodnych jednostek pływających.
Czytaj też
Co istotne, zastosowana głowica odłamkowo-burząca jest skonstruowana tak, że odłamki nie rozchodzą się we wszystkich kierunkach, ale w formie stożka do przodu. Podobnie działają głowice rakiet przeciwlotniczych. W tym wypadku chodzi o zmniejszenie ryzyka rykoszetów, które mogłyby zagrażać wyrzutni i chronionym celom, szczególnie podczas detonacji na minimalnym dystansie 300 metrów. Podczas detonacji w wodzie znaczenie odłamków jest znacznie mniejsze niż fali uderzeniowej (barycznej), która w tak gęstym środowisku ma znacznie większy obszar oddziaływania niż odłamki.
The Russian reconnaissance ship Ivan Khurs with its forces returned to the main base of the Black Sea Fleet in Sevastopol. pic.twitter.com/vaNvqd3bsu
— Trollstoy (@Trollstoy88) May 26, 2023
Aby system DP-62 Zapora mógł być skuteczny przeciw zagrożeniom podwodnym i nawodnym, może korzystać z szerokiej gamy sensorów, w tym z boi akustycznych i sonarów. Sterowanie wyrzutnią podczas prowadzenia ognia jest realizowane zdalnie, za pośrednictwem zewnętrznego układu kontrolnego. Aby umożliwić długotrwałe działanie w trybie ciągłej gotowości, oprócz własnych źródeł zasilania wyrzutnia BM-21PD może być podłączona do trójfazowej sieci energetycznej o napięciu 380 V.
DP-62 Zapora to "egzotyczny" typ uzbrojenia, gdyż pomimo wprowadzenia go do służby w 1980 r. brak jest informacji, nawet w rosyjskich źródłach, nie tylko na temat liczby wyprodukowanych zestawów, ale nawet jednostek, które nimi dysponują. Jak pisze ukraiński portal Defense-Express, broniące portu w Sewastopolu wyrzutnie mogą należeć do jednostki przeciwdywersyjnej Floty Czarnomorskiej. Jednak równie dobrze mogły zostać przetransportowane z bazy morskiej w Syrii albo nawet z Kamczatki.
Czytaj też
Faktem natomiast pozostaje to, że obecność Zapory na plaży w rejonie Sewastopola wskazuje na lęk Rosjan przed zagrożeniem ze strony dywersantów oraz bezzałogowych aparatów pływających i latających. Informacje o tym systemie pojawiły się krótko po skutecznym ataku wyładowanych materiałem wybuchowym bezzałogowych łodzi motorowych na rosyjski okręt wywiadowczy.
W Sewastopolu stacjonuje znaczna część jednostek Floty Czarnomorskiej, a wśród nich okręty uzbrojone w pociski manewrujące Kalibr wykorzystywane do ataków na cele w głębi Ukrainy. Wyeliminowanie każdej z tych jednostek stanowiłoby istotne ograniczenie rosyjskich możliwości ataku, a z drugiej strony znaczny sukces strony ukraińskiej, szczególnie propagandowy, ale również militarny. Z drugiej strony, Ukraina dysponuje obecnie pociskami takimi jak Storm Shadow, które co najmniej równie skutecznie mogą wyeliminować rosyjskie okręty, szczególnie gdy te stoją w porcie. Przy tym systemy takie jak DP-62 są wobec nich całkowicie nieskuteczne.