SOFEAST - międzynarodowa dyskusja o siłach specjalnych i ratownictwie pola walki [WYWIAD]

Mateusz Multarzyński: W tym roku Defence24 Day organizowany jest w nowej dwudniowej formule. Drugi dzień poświęcony będzie głównie siłom operacji specjalnych. Z jakiego powodu właśnie ta tematyka zasługuje na wyróżnienie w postaci dedykowanej konferencji?

Prof. Hubert Królikowski, przewodniczący rady naukowej konferencji SOFEAST: Od lat poprzedzających wejście Polski do NATO jednostki Wojsk Specjalnych są znakomitą marką. Od powstania GROM-u młodzi ludzie przestali zastanawiać się jak wstąpić do Legii Cudzoziemskiej i zaczęli pytać jak wstąpić do GROM-u. GROM był jednym z trzech najbardziej rozpoznawalnych symboli Polski obok Jana Pawła II i Lecha Wałęsy. Ludzie, którzy służą w jednostkach specjalnych stanowią elitę w swoich środowiskach zawodowych, w wojsku, w policji, straży granicznej i innych służbach.

Powstanie Dowództwa Wojsk Specjalnych, dzisiaj Dowództwa Komponentu bardzo mocno zakotwiczyło Polskę w NATO. DKWS już dwukrotnie odpowiadał za dowodzenie wszystkimi sojuszniczymi operacjami specjalnymi w Siłach Odpowiedzi NATO. Jednostka Wojskowa Komandosów, fantastycznie zapisała się podczas misji w Afganistanie. Polskie jednostki specjalne GROM, Komandosi z Lublińca i Formoza brały udział w wielu misjach w byłej Jugosławii, Afganistanie i Iraku. GROM zatrzymał pierwszego zbrodniarza wojennego w byłej Jugosławii na jego własnym terenie w 1997 r. – operacja „Little Flower”.

Siły Operacji Specjalnych są rozwijane w Państwach bałtyckich, na Węgrzech, w Rumunii, na Słowacji i w Czechach. W polityce obronnej Państw bałtyckich siły operacji specjalnych pełnią bardzo ważną rolę.

Mamy więc jako Polska czym się pochwalić. Mamy swoją „specjalizację” w ramach NATO, żołnierze polskich Wojsk Specjalnych należą do najlepszych w Sojuszu. Dzisiaj polskie Wojska Specjalne uczestniczą w licznych misjach szkoleniowych i wspólnie ćwiczą z kolegami z sojuszniczych sił operacji specjalnych wschodniej flanki.

Siły operacji specjalnych nadal grają kluczową rolę we współczesnym środowisku bezpieczeństwa?

Konflikty w Afganistanie, na Bliskim Wschodzie i Afryce, na Ukrainie, tzw. wojna z terroryzmem, wojny z kartelami narkotykowymi pokazują nie tylko dużą, ale też rosnącą i ewoluującą rolę operacji specjalnych. Siły operacji specjalnych szybko adaptują się do zmian pola walki, adaptują nowe technologie. Kompetencje i jakość powodują, że rola sił operacji specjalnych będzie rosła w przyszłych konfliktach zbrojnych. Do zagadnienia sił operacji specjalnych, czyli SOF, podchodzimy szerzej, gdyż identyfikujemy je nieco szerzej niż tylko Wojska Specjalne. To również policyjne jednostki kontrterrorystyczne, jednostki specjalne resortów spraw wewnętrznych i służb specjalnych. Z kolei East, to skrót odnoszący się do Europy Wschodniej i Wschodniej Flanki NATO.

Organizując Międzynarodową Konferencję Naukową SOFEAST 30 września 2021 r., w ramach w ramach Defence24Day chcemy wykorzystać możliwość jaką daje zgromadzenie kluczowych decydentów i ekspertów, co będzie z pożytkiem dla dyskusji o siłach operacji specjalnych. Z drugiej strony chcemy, aby decydenci mogli poświęcić nieco czasu tak ważnemu zagadnieniu jak operacje specjalne.

Jak będzie zorganizowana sama konferencja SOFEAST, kto weźmie w niej udział?

SOFEAST jest wydarzeniem składającym się z trzech części. Pierwsza główna cześć to Międzynarodowa Konferencja naukowa, do której organizacji zaprosiliśmy uczelnie z kraju i zagranicy. Druga to część praktyczna, podczas której specjaliści z Polski i zagranicy będą dzielić się swoim doświadczeniem z zakresu operacji sił specjalnych, czy ratownictwa pola walki. Odbywać się to będzie w formie paneli otwartych dla wszystkich zaproszonych i zainteresowanych tą tematyką oraz paneli zamkniętych dla wąskiego grona specjalistów.

Trzecia część to wystawa i demonstracje sprzętu oraz wyposażenia dedykowanego operatorom jednostek specjalnych. Chciałbym też zaznaczyć, że pierwsza edycja konferencji SOFEAST dedykowana jest Panu mjr Aleksandrowi Tarnawskiemu ostatniemu żyjącemu Cichociemnemu Spadochroniarzowi Armii Krajowej w 100-lecie jego urodzin oraz wszystkim Cichociemnym.

Pan mjr Aleksander Tarnawski również objął honorowym patronatem konferencję naukową SOFEAST.

Czy także „druga strona” wschodniej flanki NATO będzie stanowić tematykę poruszaną w trakcie konferencji?

Zdecydowanie. Z jednej strony Stany Zjednoczone mocno inwestują w rozwój sił operacji specjalnych, nie tylko na NATO-wskiej wschodniej flance, ale też np. na Ukrainie. Sojusz wspiera też rozwój sił operacji specjalnych w Gruzji. Ukraińskie siły operacji specjalnych coraz bardziej zacieśniają współpracę z siłami operacji specjalnych NATO.

Z drugiej strony operacje specjalne są ważnym, jeśli nie głównym, elementem rosyjskich operacji militarnych.

SOFEAST ma stanowić platformę wymiany doświadczeń pomiędzy „ludźmi operacji specjalnych” stąd chcemy, aby grono ekspertów było możliwie szerokie i sięgamy daleko na wschód i zachód, zapraszając panelistów nawet z takich krajów, jak Brazylia, czy Indonezja

Obok sił operacji specjalnych w trakcie konferencji omawiane będą również zagadnienia związane z medycyną pola walki, czy też szerzej rozumianym ratownictwem medycznym i przenikaniem się doświadczeń medyków w mundurach z doświadczeniami cywilnych ratowników, czy specjalistów z dziedziny medycyny katastrof. Skąd pomysł na włączenie tej tematyki do konferencji SOFEAST?

Medycyna pola walki, słynne TCCC (Tactical Combat Casualty Care – Taktyczna Pomoc Poszkodowanym na Polu Walki) stanowi nieodłączny element działań specjalnych. Operatorzy sił operacji specjalnych muszą być w stanie udzielać pomocy medycznej nie tylko swoim rannym towarzyszom w sytuacjach, gdy mogą liczyć jedynie na swoje umiejętności, wiedzę oraz wyposażenie, które mają w plecaku. Często udzielają również pomocy poszkodowanym cywilom np. ofiarom zamachów terrorystycznych.

Są oni nie tylko biegli w sztuce walki, ale także są wysokiej klasy specjalistami w zakresie medycyny pola walki. Wielu z nich poza typowo wojskowymi kursami kończy cywilne studia ratownictwa medycznego a często też pracują na SOR-ach (przypis red. Szpitalny Oddział Ratunkowy) oraz jeżdżą w cywilnych karetkach jako członkowie zespołów ratownictwa medycznego. W tym obszarze następuje też przenikanie się wiedzy oraz doświadczeń pomiędzy ratownikami w mundurach a cywilnymi specjalistami w zakresie ratownictwa medycznego.

Chcemy też zaznaczyć, że ratownictwo medyczne stanowi jeden z istotnych elementów budowy odporności społeczeństwa na zagrożenia, czy to takie, jak pandemia koronawirusa, katastrofy naturalne, czy równego rodzaju akty terroru a na stanie wojny kończąc.

SOFEAST, jak już Pan Profesor wspomniał, to nie tylko konferencja naukowa, ma to być również platforma do wymiany doświadczeń pomiędzy specjalistami w różnych obszarach związanych z działaniami sił operacji specjalnych oraz medycyny pola walki?

Tak, to prawda chcemy, aby SOFEAST był taką właśnie platformą, gdzie specjaliści będą mogli rozmawiać ze specjalistami, prezentować swoje doświadczenia, ciekawe rozwiązania techniczne, ich znaczenie w działaniach czy np. dyskutować o kierunkach rozwoju sił operacji specjalnych. Nie zabraknie czysto „praktycznych” tematów, jak np. przerzut spadochronowy w operacjach sił specjalnych, K9 - czyli psów bojowych czy medyczne zespoły szybkiego reagowania – RTF (przypis red. Rescue Task Force).

Stąd staramy się pozyskać specjalistów w różnych dziedzinach, zarówno z Polski jak i z zagranicy. Wielu z panelistów to będą praktycy w wieloletnim doświadczeniem w swoich dziedzinach, w tym trakcie służby w jednostkach specjalnych. Nie zabraknie również przedstawicieli przemysłu, którzy będą prezentować swoje rozwiązania zarówno w trakcie towarzyszącej konferencji wystawy, ale również podczas wybranych paneli.

Dziękuję za rozmowę.