Niemcy modernizują stare BWP. „Zdolności przeciwpancerne warunkiem koniecznym” [News Defence24.pl]

Jak poinformowała Defence24.pl rzecznik niemieckich wojsk lądowych, „najważniejsze” testy dotyczące zaadaptowania systemu rakietowego MELLS zostały przeprowadzone do lipca 2017 roku. Próby prowadzono na pojazdach Marder 1A5. Na podstawie ich rezultatów podjęto decyzję o przystosowaniu do użycia nowych pocisków przeciwpancernych pierwszej, ograniczonej partii bojowych wozów piechoty.

Z kolei z informacji przekazanych Defence24.pl przez resort obrony Niemiec wynika, że – zapewne z uwagi na ograniczony zakres – nie będzie konieczne uzyskanie zgody Bundestagu na realizację tego kontraktu. Niemiecki parlament będzie jednak musiał zgodzić się na kolejny krok - realizację pełnego programu adaptacji pocisków Spike do odpalania z Marderów, jak i przedłużenia służby samych bojowych wozów piechoty.

Wstępne plany wojsk lądowych przewidują, że program wydłużenia służby miałby objąć 211 BWP typu Marder. Bundestag będzie jednak mógł dać „zielone światło” dopiero po wyborach parlamentarnych. Oczekuje się, że zmodyfikowane pojazdy mogą być dostępne (w większej liczbie) od około 2020 roku, w zależności od rozstrzygnięcia Bundestagu.

W przesłanym oświadczeniu rzecznik wojsk lądowych podkreśla, że mowa jest o „adaptacji” a nie o integracji nowych pocisków przeciwpancernych. Pociski MELLS, podobnie jak obecne Milan będą bowiem odpalane przez członka załogi Mardera bezpośrednio z wyrzutni zamontowanej na pojeździe, a nie z wnętrza pojazdu, za pomocą systemu sterowania uzbrojeniem (jak ma to mieć miejsce na BWP Puma).

W tym ostatnim wypadku proces integracji jest opóźniony, w 2016 roku resort obrony Niemiec informował, że pociski MELLS mogą być gotowe do użycia na Pumach w 2019 roku, choć te BWP są już dostarczane jednostkom operacyjnym. Sam plan wydłużenia eksploatacji i modernizacji Marderów został opracowany po wybuchu wojny na Ukrainie, w ramach środków wzmacniających gotowość niemieckiej armii do wykonywania zobowiązań wobec NATO i zwiększania ukompletowania w sprzęt.

Prawdopodobnie program ten obejmie też na przykład modernizację przyrządów obserwacyjnych. Rzecznik wojsk lądowych w przesłanym oświadczeniu podkreśla jednak: „Adaptowalność MELLS jest koniecznym warunkiem wstępnym” dla przedłużenia eksploatacji BWP Marder.

Prowadzone prace obejmują więc zarówno umożliwienie odpalania pocisków z pojazdu, jak i bezpiecznego przechowywania ich w jego wnętrzu. Program testów, zrealizowanych już w dużym stopniu dla Marder 1A5, obejmie też w pewnym stopniu inne wersje, gdyż istnieją niewielkie różnice w sposobie przechowywania elementów systemu MELLS we wnętrzu transporterów.

Przeprowadzanie modernizacji jest uznawane za celowe jedynie w wypadku uwzględnienia opcji dostosowania nowych wozów do odpalania rakiet przeciwpancernych nowej generacji. Środki w tym zakresie, które nie uwzględniałyby utrzymania zdolności przeciwpancernej są uznawane przez wojska za nieracjonalne i nie będą realizowane. Pociski systemu MELLS (wariant Spike-LR Dual) mają zastąpić w Bundeswehrze starzejące się ppk Milan, w które uzbrojone są Mardery, dostawy wyrzutni przenośnych i pocisków już się rozpoczęły. Jak wskazano wcześniej, docelowo będą w nie uzbrojone BWP Puma.

Program modernizacji niemieckich BWP jest przykładem działania, mającego na celu utrzymać i podwyższyć zdolności istniejącego sprzętu do czasu wprowadzenia następcy. Obejmie on bojowe wozy piechoty, które są używane w Bundeswehrze od 1971 roku, i nawet po zrealizowaniu prac nie będą spełniać wszystkich wymogów współczesnego pola walki, uzbrojone w armatę 20 mm czy system przeciwpancerny wymagający bezpośredniej obsługi przez członka załogi wozu bojowego (częściowo niechronionego przez pancerz).

Z drugiej jednak strony, widać wyraźnie dążenie do maksymalizacji zdolności bojowych istniejących jednostek, nie czekając na nowe, dużo bardziej zaawansowane BWP Puma (choć ich wdrażanie już trwa). Dzięki niemu załogi Marderów będą mogły korzystać z nowoczesnej broni przeciwpancernej.
Będzie to też już kolejny program modernizacji niemieckich BWP. Najbardziej rozpowszechniona jest wersja 1A3, w której dodano m.in. dodatkowe opancerzenie, wcześniej te wdrożone na początku lat 70. wozy otrzymały też systemy termowizyjne. Ponad 70 pojazdów zmodernizowano do wariantu 1A5, używanego np. w Afganistanie, ze zwiększonym stopniem ochrony przeciwminowej.

Niemiecki resort obrony przewiduje, że BWP Marder będą używane co najmniej do 2025 roku, biorąc pod uwagę proces wprowadzania pojazdów Puma jak i plan zwiększenia ukompletowania jednostek w sprzęt. Zapotrzebowanie na obecnym poziomie, zwiększonym w stosunku do pierwotnych planów nie zostanie bowiem w pełni pokryte przez 350 zamówionych Pum.

Warto też zwrócić uwagę na nacisk, jaki obecnie (po zmianie środowiska bezpieczeństwa związanej z wojną na Ukrainie) władze Niemiec kładą na zapewnienie swoim pododdziałom zmechanizowanym obrony przeciwpancernej. W tym celu z budżetu resortu obrony przeznaczane są dodatkowe, nieplanowane wcześniej środki na zapewnienie „tymczasowych” zdolności.

W podobny sposób należy odczytywać polski plan modernizacji czołgów PT-91/T-72, ogłoszony w ramach Strategicznego Przeglądu Obronnego. Szczegóły nie są znane, ale należy się spodziewać że będzie on traktowany jako rozwiązanie pomostowe do czasu wprowadzenia do służby generacyjnie nowego czołgu. Tak jak w wypadku Marderów raczej nie zapewni im wszystkich potrzebnych zdolności na polu walki, ale pozwoli na utrzymanie minimalnego akceptowalnego poziomu zdolności bojowej. Przedstawione w artykule plany resortu obrony Niemiec są przykładem priorytetowego traktowania obrony przeciwpancernej jednostek liniowych, niezbędnego po wybuchu wojny na Ukrainie.