Kontrakt stulecia na... cysterny

Przedmiotem umowy jest dostawa cystern dystrybutorów paliwowych, przede wszystkim, na potrzeby Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych oraz Wojsk Rakietowych i Artylerii. Stronami umowy są Skarb Państwa reprezentowany przez Agencję Uzbrojenia oraz Celtech Sp. z o.o.. Umowa przewiduje dostawę 215 szt. cystern dystrybutorów paliwowych CD-10 (o pojemności 10 300 litrów) w ramach części gwarantowanej i kolejnych 105 w ramach opcji w latach 2026-2028. Wartość zamówienia wynosi ponad 1 mld zł brutto.

Odbiorcami sprzętu będą pododdziały Wojsk Lądowych użytkujące czołgi K2, haubice samobieżne K9 oraz wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe Homar-K, a także pododdziały Marynarki Wojennej, Wojsk Specjalnych i Inspektoratu Wsparcia SZ.

Wybór dostawcy - spółki Celtech nie powinien dziwić, gdyż firma ta jest od lat dostawcą cystern dystrybutorów paliwowych do wojska, w tym CD-10 oraz CND-27.

Jest to największy w historii Wojska Polskiego po 1989 roku kontrakt na tego typu sprzęt logistyczny. Przypomnijmy, że ostatnie umowy na cysterny zawarte w grudniu 2022 roku dotyczyły dostawy 49 egzemplarzy (z opcją na kolejne 150) CD-10 oraz 29 zestawów (z opcją na 40 kolejnych) cystern dystrybutorów paliwowych CND-27 (naczepa-cysterna o poj. 26 900 l.). W poprzednich latach wojsko zamawiało oba typy cystern, ale w znacznie mniejszej liczbie. I tak na przykład w listopadzie 2019 r. zawarto umowę na dostawę 12 egz. cystern CD-10 z opcją na kolejnych 63. Z kolei zestawy CND-27 zamówiono w 2018 r. w liczbie 4 egzemplarzy z opcją na kolejne 4 wozy.

Zamówiona liczba cystern nie powinna zaskakiwać, gdyż wraz z rozbudową ilościową Wojska Polskiego rosną potrzeby w zakresie transportu i dystrybucji paliw płynnych, w tym dostarczania ich bezpośrednio do oddziałów „w polu”. Aby zapewnić nieprzerwane dostawy paliw jednostkom nie tylko w czasie pokoju, ale także kryzysu czy wojny potrzeba odpowiedniej ilości tego typu pojazdów logistycznych.

Przypomnijmy, że cysterny CD-10 są przeznaczone do transportowania, czasowego przechowywania oraz tankowania pojazdów i maszyn roboczych oczyszczonymi i odwodnionymi paliwami płynnymi. Dzięki wykorzystaniu podwozia z napędem wszystkich kół CD-10 mogą poruszać się także poza utwardzonymi drogami, docierając z paliwem również do pododdziałów operujących w terenie. Pojazdy są przystosowane do pracy w zakresie od -30 do 50 stopni Celsjusza. Agregat pompowy zastosowany w cysternach CD-10 pozwala na wydawanie do 1000 litrów paliw płynnych na minutę. Umożliwia też samonapełnianie cysterny oraz przepompowywanie paliwa pomiędzy dwoma zbiornikami.

Jakie podwozie?

Tradycyjnie w cysternach CD-10 wykorzystywane były podwozia Jelcza P662D.35 6x6, jednak w dostarczonych w tym roku CD-10 jako bazę wykorzystano podwozia Scania P460 6x6, co potwierdziło nasze przypuszczenia zaprezentowane w artykule pt. Scanie zastąpią Jelcze?. Otwarte pozostaje pytanie której marki podwozia zostaną wybrane do realizacji zawartej dziś umowy, którą można nazwać „kontraktem stulecia”. Wybór ten należy oczywiście do wykonawcy, czyli spółki Celtech, która oczywiście będzie się kierować terminami dostaw ciężarówek, które muszą korelować z tymi zapisanymi w umowie z AU. W końcu nikt nie chce płacić kar za opóźnienia dostaw. Zważywszy na ograniczone zdolności produkcyjne Jelcza i długa listę zamówień na jego podwozia, które są wykorzystywane w najważniejszych programach modernizacyjnych WP, jak Wisła, Narew, czy Homar, stanowiących zapewne priorytet w harmonogramach polskiego producenta, można przypuszczać, że i tym razem wybór może paść na konkurencyjne, zagraniczne konstrukcje. Zwłaszcza, że dostawy cystern CD-10 na podwoziach Scanii otworzył tej marce furtkę do rynku dostawców ciężarówek i to tych wysokiej mobilności dla Wojska Polskiego. Dziś już nie da się zamknąć tych drzwi, choć trzeba też obiektywnie stwierdzić, że taka konkurencja może mieć pozytywny wpływ na Jelcza i choćby zmiany w organizacji produkcji mające na celu zwiększenie jej wydajności, a więc przybliżające do tego jak taka produkcja jest realizowana w takich firmach, jak Scania, MAN, Mercedes-Benz, czy nawet Tatra.

Jeśli wybór padnie na Scanię to stanie się ona trzecim po Jelczu i Iveco, największym dostawcą samochodów ciężarowych oraz podwozi dla polskiej armii. Na marginesie warto dodać, że Wojsko Polskie posiada także typowo szosowe zestawy do transportu paliw płynnych, jak np. dostarczane przez firmę Dobrowolski. Tworzą je ciągniki siodłowe Mercedes-Benz Actros (trzeciej i czwartej generacji) łączone z naczepami-cysternami paliwowymi o pojemności 33 tys. litrów.