Jaskółka dla Marynarki Wojennej [FOTO]

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Pierwsze trzy zbudowane niszczyciele min projektu 258 czyli ORP Kormoran (601), ORP Albatros (602) oraz ORP Mewa (603) są już w służbie w 13.Dywizjonu Trałowców im. adm. floty Andrzeja Karwety w Gdyni, należącego do 8.Flotylli Obrony Wybrzeża im. wiceadm. Kazimierza Porębskiego w Świnoujściu. Podniesiono na nich bandery wojenne kolejno 28 listopada 2018 roku, 28 listopada 2022 roku i 14 lutego 2023 roku.

Obecnie konsorcjum Stoczni Remontowa Shipbuilding w Gdańsku z udziałem OBR CTM w Gdyni i PGZ Stoczni Wojennej w Gdyni przystąpiła do budowy drugiej trójki okrętów, tym razem przeznaczonej dla 12.Wolińskiego Dywizjonu Trałowców w Świnoujściu, który również należy do 8.Flotylli Obrony Wybrzeża im. wiceadm. Kazimierza Porębskiego w Świnoujściu.

Znane są już nazwy i terminarze budowy nowych okrętów. Jednostka 258/4 będzie nosiła nazwę Jaskółka (604), 258/5 nazwę Rybitwa (604), a 258/6 nazwę Czajka (606). Wszystkie nazwy okrętów czyli Jaskółka, Rybitwa i Czajka zostaną użyte w historii naszej MW już po raz czwarty. Nazwy te nosiły były przedwojenne trałowce niemieckiej produkcji typu FM oraz następnie całkowicie zbudowane w Polsce trałowce i wcielone do służby w latach 1935-1936. ORP Czajka i ORP Rybitwa przetrwały drugą wojnę światową i po jej zakończeniu powróciły do służby pod biało-czerwoną banderą.

Nazwę ORP Jaskółka, po raz trzeci wykorzystano, w dniu 5 kwietnia 1946 roku gdy otrzymał ją radziecki trałowiec redowy projektu 253Ł o radzieckim oznaczeniu T-231. Natomiast nazwy ORP Rybitwa i ORP Czajka, po raz trzeci użyto, dla trałowców bazowych projektu 206F, zbudowanych w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni. Uroczystości podniesienia na nich bander odbyły się odpowiednio 15 kwietnia i 23 czerwca 1967 roku. Numery taktyczne 604, 605 i 606 wykorzystywane są raz drugi (wcześniej takie miały trałowce bazowe projektu 254M).

Umowa na pierwszą jednostkę 258/1 z opcją na dwie kolejne została podpisana 23 września 2013 roku, z ceną 695,5 mln zł brutto za prototyp. Był on realizowany jako praca rozwojowa. Opcję na jednostki 258/2-3 wykorzystano podpisując 27 grudnia 2017 roku osobną na nie umowę. Początkowo opiewała ona na 1,186 mld zł brutto, a po aneksowaniu cena została podniesiona do 1,393 mld zł brutto. Jednostki 258/4-6 są obecnie budowane na mocy umowy z 26 czerwca 2022 roku. Ich cena wraz z pakietem logistycznym wynosi około 2,5 mld zł brutto.

Harmonogram budowy tej serii został przyspieszony w stosunku do pierwotnych planów, a właściwie zapowiedzi i w efekcie tego mają zostać one przekazane MW do końca 2027 roku. Dla poszczególnych okrętów obecnie wygląda on następująco:

„Jaskółka" (604) 258/4:

• 28 marca 2023 roku odbyło się pierwsze cięcie blach;
• w czerwcu 2023 roku planowane jest położenie stępki;
• w czerwcu 2024 roku planowane jest wodowanie;
• w lutym 2026 roku planowane są pierwsze próby morskie;
• w lipcu 2026 roku planowane jest przekazanie MW.

„Rybitwa" (605) 258/5:

• w grudniu 2023 roku planowane jest pierwsze cięcie blach;
• w marcu 2024 roku planowane jest położenie stępki;
• w marcu 2025 roku planowane jest wodowanie;
• w marcu 2027 roku planowane jest przekazanie MW.

ORP „Czajka" (606) 258/6

• w październiku 2024 roku planowane jest pierwsze cięcie blach;
• w grudniu 2024 roku planowane jest położenie stępki;
• w grudniu 2025 roku planowane jest wodowanie;
• październiku 2027 roku planowane jest przekazanie MW.

Jednostki o numerach budowy 258/4-6 są obecnie budowane według tego samego projektu według którego zbudowano seryjne 258/2-3 i będą tak samo wyposażone. Oczywiście możliwe są drobne różnice w wyposażeniu wynikające np. w zmianach wprowadzonych w międzyczasie przez producentów, ale obecnie nie przewiduje się żadnych rewolucji. Rewolucją na pewno będzie dopiero kolejna generacja bezzałogowych nawodnych jednostek przeciwminowych Kijanka.

Niszczyciel min projektu 258 przeznaczony jest do poszukiwania i zwalczania min morskich w rejonie Morza Bałtyckiego i Północnego. Kadłub jednostki wykonany został ze stali amagnetycznej. Ośmioma grodziami wodoszczelnymi podzielony jest na dziewięć przedziałów wodoszczelnych. Na pokładzie głównym kadłub płynie przechodzi w nadbudówkę, która zajmuje około połowy długości okrętu. Na dziobie i rufie pokład główny osłaniany jest częściowo pełnym nadburciem, konstrukcyjnie połączonym z kadłubem. Tylko w rejonie samego dziobu, nadburcie staje się coraz niższe. Tam dodatkowo znajduje się klasyczny reling.

Pokład główny nie jest ciągły, a w połowie długości okrętu jest on załamany. W ten sposób kadłub na rufie zajmuje siłownia, a na dziobie dwa pokłady (nie licząc pierwszego przedziału wodoszczelnego). W związku z tym w dziobowej części kadłuba okrętu znajduje się dodatkowy międzypokład. Również nadbudówka nie ma konstrukcji ciągłej. Rufowa część nadbudówki składa się z jednego pokładu, a dziobowa z dwóch. Górna kondygnację nadbudówki, na pokładzie nawigacyjnym, zajmuje m. in. sterówka. Na nadbudówce, na pokładzie namiarowym został postawiony maszt, który w zasadniczej części ma konstrukcję pełną. Również nadbudówka zamiast relingów posiada pełne osłony.

Kadłub i nadbudówka zostały zaprojektowane z widocznym celem, jakim ma być zmniejszenie skutecznego pola odbicia radiolokacyjnego. Wewnątrz znajdują się wszystkie pomieszczenia mieszkalne, służbowe i bojowe.  Kadłub ma 58,50 m długości maksymalnej, 55,58 m długości miedzy pionami, 10,30 m szerokości maksymalnej, a 9,75 m szerokości na wodnicy pływania. Wysokość do pokładu głównego (w części rufowej) wynosi 4,70 m, a wysokość do międzypokładu (w części dziobowej) wynosi 3,70 m. Wyporność standardowa okrętu wynosi około 850 t.

Napęd główny okrętu składa się z dwóch silników głównych MTU 8V396TE74L o mocy nominalnej 1000 kW każdy. Każdy silnik poprzez przekładnię napędza swój pędnik cykloidalny Voith Turbo 21 GH/160 o mocy 1000 kW każdy. Pędniki te zapewniają zarówno napęd jak i sterowanie okrętu. Do pomocy w manewrach i precyzyjnym dynamicznym utrzymaniu pozycji (DPI) służy dziobowy ster strumieniowy Schottel typu STT 170 AMAG o mocy 100 kW. Niezbędna na okręcie energię elektryczną zapewniają trzy zespoły prądotwórcze MTU 6R1600M20S, każdy o mocy 380 kVA. Etatowa załoga okrętu liczy około 45 osób.

Ze względu na przeznaczenie najważniejszym wyposażeniem niszczyciela min są systemy wykrywania i niszczenia min. Do ich wykrywania służy podkadłubowa stacja hydrolokacyjna SHL-101/TM produkcji OBR CTM oraz pojazdy podwodne. Wyposażeniem seryjnych jednostek 258/2-6 są bezzałogowe pojazdy podwodne Saab DE Sarov, Kongsberg Hugin 1000 i Gavia. Dodatkowo Polska zakupiła dwie holowane stacje hydrolokacyjne z syntetyczną aperturą (SAS, Synthetic Aperture Sonar) Kraken Katfish 180. Dla niszczycieli min 258/2-3 i 258/4-6 zamówiono po jednym takim sonarze i demontowalnym urządzeniu do wodowania i podejmowania systemu (ALARS).

Każdy okręt ma natomiast urządzenia zasilania, odbioru i obróbki danych co umożliwia przygotowanie dowolnego okrętu do prowadzenie misji z sonarem Katfish 180. Na okręcie jest również komplet zdalnie sterowanych pojazdów podwodnych jednorazowego użycia do identyfikacji i niszczenia min morskich Głuptak (opracowanych na Politechnice Gdańskiej). Pojazd Głuptak po zlokalizowaniu miny wybucha w jej pobliżu, niszcząc minę i siebie. Na rufie, w płaszczyźnie symetrii okrętu, znajduje się duży hydrauliczny żurawik Heila HLRM 35/5S, o składanym ramieniu. Służy on do wydawania za burtę i innych prac związanych z pojazdami i osprzętem przeciwminowym.

Uzbrojenie niszczycieli min służy do samoobrony, szczególnie przeciwlotniczej. Na dziobie jednostki seryjne będą miały 35 mm armatę morską AM-35 wyprodukowaną przez PIT-Radwar. Razem z zintegrowaną głowicą śledzącą ZGS-35 i blokami kierowania ogniem tworzy ona okrętowy system uzbrojenia OSU-35K. System ten obecnie przechodzi próby i niedługo ma zostać wprowadzony na uzbrojenie Sił Zbrojnych RP. Wykonane są już dwa komplety na 258/2-3, a PGZ Stocznia Wojenna zamówiła już u producenta systemy na jednostki 258/4-6. Na okręcie są osobne stanowiska dla strzelców przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Grom produkcji Zakładów Metalowych Mesko w Skarżysku-Kamiennej. Rakiety będą oni odpalać z wyrzutni naramiennych. Dwa takie stanowiska przewidziano na pokładzie nadbudówki w rufowej jej części. Uzbrojenie strzeleckie uzupełniają wielkokalibrowe karabiny maszynowe kalibru 12,7 mm produkcji Zakładów Mechanicznych Tarnów na podstawie słupowej.

Duża część uzbrojenia i wyposażenia na jednostki 2584-6 została już zamówiona. W ramach wewnętrznego podziału prac w konsorcjum najwięcej przez Remontowa Shipbuilding. Od czwartej jednostki stocznia ta przejęła od OBR Centrum Techniki Morskiej zamawianie pojazdów podwodnych, czyli najważniejszych efektorów niszczycieli min.