Instytut Optoelektroniki WAT uhonorował prof. Puzewicza, twórcę polskich laserów

Inauguracja Roku Akademickiego 2019/2020 Instytutu Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej tradycyjnie obejmowała wystąpienie Dyrektora Instytutu płk. dr. hab. inż. Krzysztofa Kopczyńskiego, ślubowanie studentów oraz wykład inauguracyjny. W tym roku wykład został przeprowadzony przez prof. dr hab. inż. Zygmunta Mierczyka nt. „Nowe obszary aktywności naukowej Instytutu Optoelektroniki – Centrum Inżynierii Biomedycznej. 

W tym roku w trakcie inauguracji upamiętniono również zmarłego półtora roku temu płk. prof. Zbigniewa Puzewicza. Budynek nr 136 Instytutu Optoelektroniki WAT otrzymał, zgodnie z uchwałą Senatu Wojskowej Akademii Technicznej i na wniosek Rady Instytutu Optoelektroniki WAT nazwę „Gmach pułkownika profesora Zbigniewa Puzewicza”. W budynku umieszczono tablicę pamiątkową. W ten sposób WAT uczciła pamięć swojego naukowca, wynalazcy, wykładowcy i wychowawcy setek studentów.

Uroczystość była też okazją do przypomnienia dorobku płk. prof. Zbigniewa Puzewicza. Profesor był zaangażowany w prace nad stworzeniem polskich przenośnych zestawów przeciwlotniczych „Grom” i „Piorun”, w tym w szczególności ich systemów naprowadzania. W ostatnich latach swojego życia płk prof. Zbigniew Puzewicz brał również udział w opracowaniu polskiej amunicji artyleryjskiej i przeciwpancernej naprowadzanej laserowo jak również pierwszego, polskiego oświetlacza laserowego.

Nie należy też zapominać o wcześniejszych osiągnięciach profesora, związanych przede wszystkim z Wojskową Akademią Techniczną. To właśnie tam otrzymał tytuły naukowe magistra inżyniera, doktora nauk technicznych i profesora zwyczajnego. Na Wojskowej Akademii Technicznej uczestniczył też w pracach nad wykorzystaniem linii paskowych w układach mikrofalowych. 

To pozwoliło na projektowanie anten paskowych oraz podjęcie prac nad rozwojem techniki laserowej, czego efektem były m.in.: uruchomiony 20 sierpnia 1963 r. pierwszy w Polsce laser helowo-neonowy (zaledwie dwa lata po uruchomieniu pierwszego lasera na świecie), pierwszy w Polsce laser na ciele stałym (rubinowy) oraz opracowany na jego bazie pierwszy w Europie koagulator laserowy.

Z wykorzystaniem tego koagulatora przeprowadzono w 1965 r. pierwszą w Europie operację „przyklejenia” siatkówki w oku pacjenta. W samej tylko Klinice Chorób Oczu Akademii Medycznej w Warszawie w latach 1965-1978 wynalazek ten pozwolił zoperować ponad 6000 osób. W służbach medycznych wykorzystano również między innymi:

• lancet laserowy na CO₂ pozwalający m.in. na bezpieczne prowadzenie operacji na tkankach mocno ukrwionych i wdrożony w klinice Wojskowej Akademii Medycznej;
• laserowy lancet laryngologiczny do zabiegów mikrochirurgicznych krtani, którym wykonano do 1990 roku ponad 2300 operacji w Klinice Otolaryngologii Akademii Medycznej w Warszawie.

Dzięki pracom prowadzonym przez profesora Puzewicza powstały również różnego rodzaju lasery przemysłowe. Były wykorzystywane m.in. przy budowie toru wodnego Portu Północnego, do budowy szybów i chodników w kopalniach, do budowy masztów radiowych, do cięcia i spawania materiałów. W zespołach prowadzonych przez profesora opracowano też pierwszy w Polsce dalmierz laserowy i opracowany na jego bazie pierwszy artyleryjski dalmierz w państwach Układu Warszawskiego, system ostrzegania przed opromieniowaniem laserowym „Bobrawa” oraz komponenty laserowe dla systemów kierowania ogniem SKO „Merida” (dla czołgów T-55) i SKO „Drawa” (dla czołgów T-72 i PT-91).