Fiński transporter zdobywa Europę [ANALIZA]

Dotychczas w programie CAVS (zakładającym m.in. pozyskanie i rozwijanie kołowych transporterów opancerzonych Patria 6x6) uczestniczyły takie kraje jak Finlandia, Łotwa, Szwecja, Niemcy oraz Dania (początkowo uczestnicząca w nim Estonia zrezygnowała). Teraz do tego grona dołącza Wielka Brytania oraz Norwegia za sprawą podpisania Porozumienia Technicznego, które stanowi jeden z poziomów członkostwa w programie.

Przyłączenie się Norwegii oraz Wielkiej Brytanii nie tylko zwiększa liczbę uczestników, ale także może stanowić zapowiedź potencjalnego zakupienia przez te kraje fińskiej produkcji transporterów opancerzonych. W przypadku Brytyjczyków pojazd ten oferowany jest im już od pewnego czasu, czego efektem było podpisanie przez firmy Patria i Babcock International Group protokołu ustaleń w sprawie jego promocji dla tamtejszych Sił Zbrojnych.

Patria 6x6 mogłaby zastąpić część gąsienicowych transporterów FV432 Bulldog oraz uzupełnić cięższe wozy Boxer. Takie rozwiązanie obniżyłoby koszty zakupu i eksploatacji w porównaniu z pełnym zastąpieniem „kuzyna” M113 pojazdem holendersko-niemieckim, a dodatkowo przyniosłoby wymierne korzyści lokalnemu przemysłowi.

W przypadku Norwegii ewentualne kupienie Patrii 6x6 oznaczałoby, że wszystkie kraje nordyckie zdecydowałyby się na pozyskanie tej platformy (pozostałe już to zrobiły). Zapewne zastąpiłaby ona używane tam obecnie transportery rodziny XA-185 oraz docelowo nowsze XA-203, których łącznie w linii znajdować ma się około 75 sztuk. Tym samym nastąpiłaby tam pokoleniowa wymiana pojazdów ze stajni fińskiej Patrii.

Patria wita zarówno Wielką Brytanię, jak i Norwegię w programie CAVS, w którego skład wchodzi już siedem państw członkowskich. W obliczu konieczności wzmocnienia bezpieczeństwa Europy, współpraca międzynarodowa nabiera coraz większego znaczenia dla interoperacyjności, wymienności i bezpieczeństwa dostaw między sojusznikami.
Esa Rautalinko, prezes i dyrektor generalny Patria.

Dołączenie do programu CAVS Norwegii oraz Wielkiej Brytanii oznacza, że ośrodki przemysłowe i badawcze tych krajów będą mogły w przyszłości uczestniczyć w rozwoju pojazdu, otrzymując wnioski z dotychczasowych prac od innych uczestników. Oprócz tego będą one mogły brać udział w tworzeniu nowych wersji, np. wyposażonych w lokalnie produkowane wyposażenie.

Program CAVS zapewnia swoim członkom nowoczesny, wszechstronny pojazd opancerzony, zaprojektowany z myślą o współczesnych, złożonych operacjach wojskowych, a jednocześnie pozwala na efektywne budowanie wspólnych zdolności obronnych i znaczne skrócenie czasu dostaw. Jednocześnie, wykorzystując potencjał lokalnych branż państw członkowskich, możliwe jest zapewnienie bezpieczeństwa serwisowego oraz niezależnego wsparcia, konserwacji i napraw w każdej sytuacji.
Jussi Järvinen, wiceprezes wykonawczy ds. ochrony mobilnej w Patria

Dotychczas w ramach programu CAVS pozyskano przynajmniej 868 pojazdów, z czego:

• 129 wozów przez Danię,
• 162 pojazdy przez Finlandię (plus 1 prototypowy wariant o mocniejszym pancerzu z potencjałem na kolejne 18 sztuk,
• 256 pojazdów przez Łotwę (w tym 56 wozów dowodzenia),
• 321 egzemplarzy przez Szwecję.

Pytaniem pozostaje kwestia Patrii 6x6, które trafią na Ukrainę w liczbie 42 wozów, czy jest to oddzielne zamówienie, czy też pojazdy te pochodzą z zamówienia łotewskiego. Oprócz tego Niemcy mają chcieć kupić w pierwszej transzy 300 transporterów wspomnianego typu (docelowo będzie to około 900-1000, chociaż część medialnych informacji podbija to do zawrotnych 3500). Warto wspomnieć, że w listopadzie 2024 roku Komisja Europejska przyznała 60 milionów euro programowi CAVS w ramach pierwszej fazy programu wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego poprzez wspólne zakupy (EDIRPA).

Patria 6x6 to fiński trzyosiowy transporter opancerzony zaprojektowany przez przedsiębiorstwo Patria w celu zastąpienia pojazdów z rodziny Sisu Pasi XA-180/185/200. Wóz powstał na bazie KTO XA-200 z wykorzystaniem podzespołów z cięższej Patrii AMV 8×8 (będącej bazą dla polskiego Rosomaka), co pozwoliło na techniczną unifikację, a także obniżenie kosztów produkcji i eksploatacji nowego transportera. Załogę stanowi dwóch żołnierzy, zaś desant może liczyć do ośmiu osób. Pancerz ma zapewniać ochronę na poziomie od 2 do 4 według normy STANAG 4569A (w zależności od zastosowanego zestawu opancerzenia). Jednostkę napędową stanowi silnik wysokoprężny Scania DC09 074A o mocy 294 kW (400 KM), który umożliwia osiągnięcie ważącemu 24 tony transporterowi prędkości maksymalnej 100 km/h.

Transporter może być wyposażony w zdalnie sterowany moduł uzbrojenia lub załogowy system wieżowy z wielkokalibrowym karabinem maszynowym, granatnikiem automatycznym lub armatą automatyczną. Patria 6x6 może być bazą dla wielu wersji specjalistycznych, np. wozu dowodzenia, moździerza samobieżnego, pojazdu walki radioelektronicznej czy samobieżnego zestawu przeciwlotniczego. Obecnie pojazdy te służą w siłach zbrojnych Finlandii, Łotwy i Szwecji. W przyszłości trafią do sił zbrojnych Niemiec, Ukrainy i być może Danii.