Przemysł Zbrojeniowy

Nie tylko KTO. Szeroka oferta Patrii dla Polski

Kołowy transporter opancerzony Patria AMV XP na poligonie.
Kołowy transporter opancerzony Patria AMV XP na poligonie.
Autor. Patria Oyj

Po tegorocznym Międzynarodowym Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach mieliśmy przyjemność porozmawiać z przedstawicielami firmy Patria. Katalog przedsiębiorstwa z Finlandii to nie tylko kołowe transportery opancerzone, ale również środki rozpoznania i wsparcia elektronicznego, systemy podwodne oraz podzespoły dla sektora lotniczego i kosmicznego.

Materiał sponsorowany. Partnerem publikacji jest Patria.

Antoni Walkowski, Defence24.pl: W Polsce firma Patria jest znana z produkcji kołowych transporterów opancerzonych w konfiguracji 8x8. Tymczasem jednym z głównych produktów w portfolio fińskiej marki jest mniejszy, lżejszy pojazd z napędem 6x6. W jakim celu powstał, a także jaką rolę pełni na polu bitwy?

Hugo VANBOCKRYCK, Senior Vice President, Market Area Europe, Patria: Na współczesnym polu walki wciąż istnieje zapotrzebowanie na transport żołnierzy desantu pod osłoną pancerza. Pojazd Patria 6x6 powstał na fundamencie spuścizny marki Patria, gdzie od dekad tworzone są prawdziwe ikony wśród kołowych transporterów opancerzonych, z których korzystają żołnierze i uczestnicy misji stabilizacyjnych oraz zarządzania kryzysowego na całym świecie.

Patria 6x6 to rozwiązanie modułowe, dysponujące wysokimi parametrami taktyczno-technicznymi, a przy tym solidne i niedrogie, zapewniające szeroki wachlarz możliwości taktycznych w dużych flotach. Dysponuje nowoczesnym opancerzeniem i wysoką mobilnością. Modułowa konstrukcja Patrii 6x6 umożliwia stworzenie szeregu wariantów specjalistycznych przeznaczonych do różnorodnych zadań. Patria 6x6 to doskonały wybór do transportu żołnierzy oraz zadań wsparcia bojowego.

Kołowy transporter opancerzony Patria 6x6.
Kołowy transporter opancerzony Patria 6x6.
Autor. Patria Oyj

Na ostatnich targach MSPO Patria zaprezentowała przygotowany do odbioru pojazd 6x6 w wariancie transportera opancerzonego, przeznaczony dla lekkiej piechoty, oferujący szereg nowinek technicznych i optymalny system ochrony 12 żołnierzom na pokładzie. O ile Patria 6x6 została zaprojektowana do transportu żołnierzy, o tyle pojazd jest modułowy, więc może zostać przystosowany do szeregu zadań, na przykład przenoszenia 120 mm moździerza Patria NEMO, dowodzenia i kontroli, a także ewakuacji medycznej. Wraz z pojazdem 6x6 Patria zapewnia najwyższy poziom bezpieczeństwa dostaw dzięki transferom technologii, produkcji na miejscu i wsparciu technicznym w cyklu życia produktu, tak jak obecnie dzieje się z KTO Rosomak. Partnerstwo przemysłowe jest trzonem programu CAVS (o czym powiem za chwilę) oraz częścią DNA firmy Patria.

Ochrona balistyczna na poziomie 2 według normy STANAG 4569 to optymalne rozwiązanie do transportu żołnierzy oraz zadań wsparcia bojowego. Wysoka ładowność (8,5 tony) sprawia, że w wielu wariantach pojazd dysponuje zapasem wystarczającym do podniesienia osłony balistycznej i przeciwminowej do poziomu 4. Poziom ochrony, wyjątkowa mobilność i najnowsze technologie sprawiają, że Patria może dostarczyć użytkownikowi najnowocześniejsze rozwiązania do transportu żołnierzy, by sprostać najwyższym wymaganiom.

Solidne, w pełni niezależne zawieszenie, podobne do tego zastosowanego w Patrii AMV XP, jak również zespół napędowy o wysokich osiągach, zapewniają niezwykłą wśród pojazdów tej klasy mobilność i komfort pracy załogi . Patria 6x6 przewozi do 10 żołnierzy desantu oraz dwuosobową załogę (kierowcę i dowódcę) w kabinie. Wyposażenie pojazdu dobrano na podstawie wymogu 72 godzin autonomiczności w trakcie realizacji misji. W celu dalszej optymalizacji mobilności pojazd dysponuje stałym napędem na wszystkie koła, a dwie przednie osie są skrętne. Wyposażenie służące do pokonywania przeszkód wodnych pływaniem stanowi opcję. Intuicyjna ergonomia, zbieżna z pojazdem ciężarowym, dobra widoczność z kabiny oraz obszerność przedziału desantowego czynią pojazd dogodnym w szkoleniu i obsłudze.

Przedział desantu kołowego transportera opancerzonego Patria 6x6.
Przedział desantu kołowego transportera opancerzonego Patria 6x6.
Autor. Patria Oyj

Niska cena jednostkowa, jak również niewielkie koszty utrzymania pojazdu w cyklu życia, które szacujemy na ponad 30 lat, stanowiły priorytety projektowe Patrii 6x6. Serwis pojazdu, naprawy i modernizacja podzespołów również zostały wzięte pod uwagę. Wszystko to sprawia, że Patria 6x6 jest niedrogim, niezawodnym kołowym transporterem opancerzonym.

Podsumowując, Patria 6x6 to dysponujący wysokimi parametrami taktyczno-technicznymi, modułowy pojazd, który jednocześnie jest nieskomplikowany, trwały oraz przystępny cenowo, a także oferuje duże możliwości taktyczne, zwłaszcza w dużych flotach. Zapewnia nowoczesną ochronę balistyczną oraz przeciwminową, a także ekstremalną mobilność. Patria 6x6 jest doskonałym wyborem we wszystkich rolach wsparcia pola walki. Pojazd ewoluował na bazie legendarnej Patrii XA poprzez wdrożenie rozwiązań wykorzystanych i sprawdzonych z sukcesem w konstrukcji Patrii AMV 8x8, która stała się ikoną wielu misji stabilizacyjnych oraz bazą flot wsparcia bojowego szeregu państw.

Jak dotąd do programu CAVS (ang. Common Armoured Vehicle System) weszły Finlandia, Niemcy, Łotwa oraz Szwecja. Czy Patria spodziewa się przyłączenia kolejnych państw do tej inicjatywy? Gdzie szukacie Państwo kolejnych rynków zbytu dla pojazdu 6x6?

Program CAVS, pierwotnie rozpoczęty przez Finlandię i Łotwę, jest wspólną inicjatywą kilku rządów, którego celem było wdrożenie zunifikowanego, korzystnego cenowo pojazdu opancerzonego. W ramach przedmiotowego programu Finlandia jest krajem wiodącym. Po zapoznaniu się z wieloma dostępnymi na rynku rozwiązaniami Patria została wskazana jako główny partner przemysłowy wraz z docelową platformą – Patria 6x6, wybraną jako moduł kołowego pojazdu opancerzonego.

Szwecja oficjalnie dołączyła do programu po podpisaniu Porozumienia o Badaniach i Rozwoju w czerwcu 2022 roku, a Niemcy przystąpiły do CAVS wraz z przyjęciem Porozumienia Technicznego w kwietniu 2023 r. Uczestnictwo w programie umożliwia członkom zakup korzystnego cenowo, a przy tym najnowocześniejszego, modułowego pojazdu opancerzonego, stworzonego w ramach bezprecedensowej międzynarodowej współpracy. Program posiada formułę otwartą dla państw NATO. Dołączanie kolejnych krajów do tej inicjatywy jeszcze bardziej wzmacnia bezpieczeństwo dostaw. Wspólny program 6x6 rozwija się zgodnie z harmonogramem, a obecnie wzbudza zainteresowanie kilku podmiotów, które z łatwością mogłyby dołączyć do istniejących struktur CAVS.

Kabina kierowcy kołowego transportera opancerzonego Patria 6x6.
Kabina kierowcy kołowego transportera opancerzonego Patria 6x6.
Autor. Patria Oyj

Od końca 2021 r. prowadzone są dostawy na Łotwę. Wiele pojazdów znajduje się już w służbie, a  produkcja seryjna realizowana jest zgodnie z planem. Jak dotąd dostarczono 60 pojazdów (z 200 zamówionych). Łotewskie Narodowe Siły Zbrojne (łot. Latvijas Nacionālie bruņotie spēki) oraz ich pojazdy Patria 6x6 uczestniczyły w międzynarodowych ćwiczeniach, w tym „Arrow 2022” w Finlandii.

W lecie 2022 r. Siły Obrony Finlandii (fin. Puolustusvoimat, szw. Försvarsmakten) nabyły trzy pojazdy z partii wdrożeniowej, które wykorzystano w badaniach przed złożeniem właściwego zamówienia na wozy seryjne. Patria podpisała umowę z Dowództwem Logistycznym Sił Obrony Finlandii (fin. Logistiikkalaitos) na dostawę 91 maszyn. Ponadto transakcja obejmuje części zamienne, narzędzia, a także szkolenia z obsługi oraz serwisu. Przewidziano także opcję na 70 kolejnych pojazdów. Dostawy rozpoczną się jeszcze w 2023 r.

Siły Obrony Szwecji (szw. Försvarsmakten) otrzymają pierwsze wozy w tym roku, a kolejne kilkaset pojazdów o lokalnej nazwie Pansarterrängbil 300 zostanie dostarczonych w bieżącej dekadzie.

Czy pojazd 6x6 jest oferowany Siłom Zbrojnym RP? Czy Patria 6x6 oraz KTO Rosomak w polskim wariancie posiadają wspólne podzespoły?

W odniesieniu do polskich potrzeb wiążemy je wraz z tworzeniem od 2016 r. piątego Rodzaju Sił Zbrojnych. Wojska Obrony Terytorialnej stanowią integralną część polskiego potencjału obronnego oraz systemu odstraszania. Planowana rozbudowa stanu osobowego do 53 tys. żołnierzy zgromadzonych w 20 brygadach lekkiej piechoty (70 batalionów) będzie potrzebować idealnej opancerzonej platformy kołowej do zabezpieczenia zadań taktycznych. Idea polskich WOT jest zbliżona do formacji tworzonych w państwach bałtyckich. Stawia się nacisk na zdolność szybkiej reakcji w razie konfliktu hybrydowego.

Moździerz samobieżny Patria NEMO kalibru 120 mm na pojeździe Patria 6x6.
Moździerz samobieżny Patria NEMO kalibru 120 mm na pojeździe Patria 6x6.
Autor. Patria Oyj

Zwiększenie mobilności jednostek WOT wymaga specyficznego pojazdu: niezawodnego, ale też przystępnego cenowo, a jednocześnie łatwego w obsłudze, łączącego wysoką mobilność operacyjną na szczeblu brygady z nowoczesną ochroną i niezwykłą mobilnością taktyczną.

Oceniamy za bardzo prawdopodobne, że WOT zgłosi zapotrzebowanie na pojazdy w układzie 6x6, nie tylko w odpowiedzi na zagrożenia militarne, ale też na czas pokoju (np. katastrofy naturalne). Dysponujący lekkim pancerzem, zdolnościami amfibijnymi i łatwy w obsłudze pojazd Patria 6x6 uważamy za doskonałe rozwiązanie dla WOT.

W zakresie podobieństw z KTO Rosomak zaznaczam, że Patria 6x6 jest odmiennym pojazdem. W przypadku wykorzystania podzespołów stosujemy te same łańcuchy dostaw od sprawdzonych podwykonawców.

Ministerstwo Obrony Narodowej niedawno ogłosiło, że w ciągu najbliższych kilku lat Siły Zbrojne RP nabędą nowy kołowy transporter opancerzony w ramach programu NKTO. Biorąc pod uwagę rolę Patrii w programie Rosomak, czy Państwa firma jest zainteresowana dostarczeniem jego następcy?

Rosomak S.A. i Patria Oyj współpracują już od przeszło 20 lat w programie KTO, koncentrując wysiłki na platformie Patria AMV 8x8. Obecna umowa licencyjna pozostanie w mocy jeszcze przez wiele lat. Co więcej, Patria stale rozwija rodzinę opancerzonych platform kołowych AMV 8x8. Przykładem jest pojazd AMV XP jako propozycja dla PGZ oraz Rosomak S.A. wraz z wdrożeniem technologii najnowszej generacji. W rezultacie Rosomak tworzy nową, dłuższą wersję o nazwie KTO-L, która odpowiada na wymagania Sił Zbrojnych oraz użytkowników eksportowych. Zarówno PGZ, jak i Patria rozważają współpracę w ramach stworzenia nowego pojazdu 8x8.

Kołowy transporter opancerzony Patria AMV XP przygotowany na targi Eurosatory 2018.
Kołowy transporter opancerzony Patria AMV XP przygotowany na targi Eurosatory 2018.
Autor. Patria Oyj

Wiemy o nowym polskim programie o nazwie NKTO. Wraz z Rosomak S.A. firma Patria zaproponowała stronie polskiej ścisłą współpracę.

Czym różnią się pojazdy AMV i AMV XP? Na jakie korzyści mogą liczyć obecni użytkownicy AMV, gdyby zdecydowali się na zastąpienie ich nowymi pojazdami?

Jak już wspominałem, Rosomak S.A., podmiot zależny Polskiej Grupy Zbrojeniowej, dysponuje prawem do produkcji KTO Rosomak na podstawie umowy licencyjnej z Patrią. Warto dodać, że już w 2019 r. Rosomak S.A. i Patria Land podpisały umowę, na podstawie której umożliwiono produkcję nowej wersji KTO-L bazującej na technologii wypracowanej na rzecz AMV XP. Ta konstrukcja dysponuje dopuszczalną masą całkowitą do 32 ton („klasyczny” KTO do 26 ton) oraz ładownością na poziomie 15 ton. Pojazd otrzymał wyższy poziom ochrony wnętrza oraz wiele innych usprawnień. Napędza go silnik Scania DC 13 o mocy 450 kW (610 KM). Wariant XP oferuje użytkownikom dodatkową ładowność, lepsze osiągi oraz wyższy poziom ochrony, stąd nazwa tego wariantu (ang. Extra Payload, Extra Performance, Extra Protection).

Rodzina pojazdów Patria AMV XP 8x8 została skonstruowana tak, by zagwarantować najwyższy poziom mobilności strategicznej i taktycznej, dużą siłę ognia przez długi czas, jak również wysoki poziom odporności i stopień ucyfrowienia. Te właściwości sprawiają, że pojazdy mogą realizować szeroki wachlarz zadań w międzynarodowym środowisku operacyjnym. Pojazdy AMV XP obdarzono zintegrowanym systemem wsparcia logistycznego, w tym zarządzania flotą (ang. fleet management), gwarantując wysoką gotowość do działań operacyjnych przy minimalnych kosztach utrzymania.

Patria AMV XP 8x8 to jednolita baza techniczna, standaryzacja i wsparcie użytkowników utrzymywane na najwyższym poziomie. Filozofia rodzin produktów Patrii dziś zawiera modułowość pojazdów już będących w służbie, umożliwiając wdrażanie modyfikacji w cyklu życia produktu oraz usprawnień wobec nowych zagrożeń lub zadań bojowych.

Pojazd AMV XP jest oferowany klientom na całym świecie. Jednym z niedawnych nabywców jest Japonia. Jak to możliwe, że kołowy transporter opancerzony z odległej Finlandii wystartował w przetargu, który odbywał się po drugiej stronie kuli ziemskiej, po czym pokonał miejscową konkurencję?

Odpowiem wprost – Patria AMV XP 8x8 to jeden z najlepszych pojazdów opancerzonych na świecie.

Piąta generacja platformy AMV 8x8 została ostatnio wdrożona na Słowacji oraz w Japonii.  Umożliwia nowym klientom zakup efektywnego kosztowo, najnowocześniejszego, modułowego pojazdu opancerzonego, stworzonego w ramach programu o bezprecedensowej skali współpracy międzynarodowej. Uczestnictwo Polski w tej inicjatywie otworzyłoby drzwi do skorzystania z najnowocześniej technologii z potencjałem do eksportu na inne rynki.

Kołowy transporter opancerzony Patria AMV XP przygotowany na targi DSEI 2023.
Kołowy transporter opancerzony Patria AMV XP przygotowany na targi DSEI 2023.
Autor. Patria Oyj

W sierpniu 2022 r. Słowacja i Finlandia podpisały porozumienie międzyrządowe G2G (ang. government to government) o sprzedaży i produkcji na Słowacji 76 opancerzonych platform kołowych Patria AMV XP. Państwowe przedsiębiorstwo KONŠTRUKTA-Defence i zlokalizowana w Tisovcu firma CSM Industry, jak również wiele innych słowackich podmiotów, odegrają poważną rolę w produkcji tych pojazdów.

W grudniu 2022 r. platforma kołowa Patria AMV XP 8x8 została wybrana jako następca japońskiego kołowego transportera opancerzonego Typu 96, który obecnie jest w służbie Japońskich Lądowych Sił Samoobrony (jap. Rikujō Jieitai). Już 31 sierpnia 2023 r. Patria oraz Japan Steel Works Ltd. (jap. Kabushiki Kaisha Nihon Seikōsho) podpisały umowę licencyjną w sprawie produkcji AMV XP 8x8 w Japonii. Porozumienie otwiera drzwi do wytwarzania na miejscu pojazdu przygotowanego w ramach programu nowego kołowego transportera opancerzonego (ang. Wheeled Armoured Personnel Carrier, WAPC) prowadzonego przez Japońskie Siły Lądowe.

W międzyczasie na świecie trwa szereg przetargów na pojazdy 8x8, gdzie Patria AMV XP znajduje się bardzo dogodnym położeniu.

Jednym z mniej znanych obszarów działalności firmy Patria są systemy przeznaczone do zbierania informacji wywiadowczych i rozpoznania, a także środki wymiany informacji. Czy może nam Pan zaprezentować krótki opis tego segmentu katalogu Patrii?

Proponowane przez Patrię innowacyjne rozwiązania umożliwiają wizualizację i szeroką analizę danych podczas prowadzenia wszechstronnego rozpoznania sytuacyjnego w czasie rzeczywistym, począwszy od systemów stałego nadzoru wykorzystujących stacjonarne nadbrzeżne systemy sonarowe, przez autonomiczne systemy nadzoru, pasywne systemy stałego nadzoru, aż po systemy kombinowane (mobilne i dyslokowane w określonych miejscach). Stosowane rozwiązania umożliwiają tworzenie systemów obronnych w bardzo wielu scenariuszach.

Patria ARIS to zdalnie sterowany system rozpoznania radioelektronicznego (ang. Electronic Intelligence, ELINT), którego rolą jest wykrywanie, przechwytywanie, nagrywanie oraz analiza nowoczesnych, coraz bardziej skomplikowanych sygnałów elektronicznych. Zawiera szereg bardzo przydatnych narzędzi do pomocy operatorowi w analizie ELINT.

Patria ARIS-E jest zdalnie sterowanym systemem wsparcia oraz rozpoznania elektronicznego (ang. Electronic Support Measures/Electronic Intelligence, ESM/ELINT), który służy do przechwytywania sygnałów, rozpoznania, geolokalizacji i śledzenia radarów. System samodzielne tworzy mapę celów w obszarze operacyjnym. Przy wsparciu ARIS-E operator może autonomicznie dokonać analizy otrzymanych sygnałów radiolokacyjnych.

Patria MUSCL to tzw. pasywny radar, który umożliwia utworzenie odpornego, skrytego, łatwo rozstawianego systemu monitorowania przestrzeni powietrznej, zarówno samodzielnie, jak i w sieci z wieloma stanowiskami MUSCL. Zestaw stanowi niedrogi sposób na ustanowienie punktowej i obszarowej obrony powietrznej w wielu zastosowaniach: monitorowaniu przestrzeni powietrznej, kontroli granic państwowych, ochronie infrastruktury krytycznej oraz wykrywaniu bezzałogowych aparatów latających.

System Patria MUSCL.
System Patria MUSCL służy do pasywnego monitorowania przestrzeni powietrznej.
Autor. Patria Oyj

W zakresie domeny morskiej, a mówiąc ściślej podwodnej, Patria posiada wieloletnie bogate doświadczenie w zdolnościach systemów podwodnych nadzorujących środowisko morskie. Tu skupiamy się na trzech płaszczyznach: nadzoru, wykrywania obiektów oraz eliminowania zagrożenia.

Patria SIGMA oraz SIGMA Light to zaawansowane podwodne systemy pomiarowe przechwytujące szczegółową sygnaturę okrętu. Oba warianty SIGMA posiadają zestaw czujników umieszczanych na dnie, które dokonują precyzyjnego pomiaru sygnatury magnetycznej, elektrycznej, akustycznej oraz ciśnienia w czasie rzeczywistym. System posiada możliwość tworzenia biblioteki sygnatur jednostek pływających.

Patria SONAC DTS jest sonarem służącym do wykrywania i śledzenia okrętów podwodnych. Pracuje zarówno w trybie aktywnym, jak i pasywnym, z dwoma osobnymi podsystemami podwodnymi: VDS i TAS, z których można korzystać jednocześnie.

Patria SONAC ACS to system, który służy do niszczenia magnetycznych min morskich, doprowadzając do uruchomienia zapalnika za pomocą sygnałów akustycznych. Jego kompaktowe wymiary i niska masa wskazują, że został zaprojektowany z myślą o możliwości zainstalowania na bezzałogowych platformach.

Przegląd systemów podwodnych Patria.
Przegląd systemów podwodnych Patria.
Autor. Patria Oyj

W zakresie łączności, Patria CANDL stanowi uniwersalne łącze danych w systemach komunikacyjnych wymagających najwyższej niezawodności, na przykład przekazujących dane o ładunku bezzałogowego aparatu latającego lub komunikaty z systemu dowodzenia i kontroli (C2). Umożliwia tworzenie sieci ad hoc w trybie powietrze-powietrze lub powietrze-ziemia, a także działanie w charakterze przekaźnika do komunikacji poza zasięgiem wzroku (ang. Beyond Line Of Sight, BLOS). Tym samym umożliwia działania takie jak współpraca platform bezzałogowych z załogowymi (ang. Manned-Unmanned Teaming, MUM-T) oraz szkolenie LVC (ang. Live, Virtual, Constructive training).

Obok technologii lądowych i morskich Patria jest także zaangażowana w sektorach lotniczym i kosmicznym. Przedsiębiorstwo jest częścią globalnego łańcucha dostaw wielozadaniowego samolotu bojowego F-35 Lightning II. Produkuje także części do samolotów cywilnych. Jak rysuje się przyszłość tego działu firmy Patria?

Patria i Lockheed Martin podpisały pierwsze porozumienie w sprawie zleceń dla fińskiego przemysłu na konkretne prace w programie F-35. Porozumienie tworzy ramy prawne do produkcji przedniej części płatowca F-35 w Finlandii przez Patrię.

Porozumienie w sprawie przedniej części płatowca F-35 to kamień milowy w fińskim programie pozyskania wielozadaniowych samolotów bojowych. Dotyczy to również Patrii. Montaż na dużą skalę, obejmujący podzespoły do 400 płatowców, wyniesie możliwości przemysłowe Patrii na nowy poziom. Wstępna współpraca z Lockheed Martin układa się znakomicie, co stanowi świetną podstawę do kolejnych wspólnych przedsięwzięć w przyszłości. Uczestnictwo miejscowego przemysłu w programie F-35 ma bardzo mocne strony, choćby bezpieczeństwo dostaw, a także wnosi dodatkowy wkład do gospodarki narodowej. Zakup F-35 przez Finlandię otworzy Patrii drogę do światowych łańcuchów dostaw tej maszyny.

Głównym obszarem współpracy z Patrią są wspomniane przednie części kadłuba do F-35, w tym także dla klientów międzynarodowych, a także produkcja innych elementów strukturalnych płatowca.  Ponadto, Patria podejmie wspólne przedsięwzięcia produkcyjne z Pratt & Whitney na rzecz silników F135, które będą napędzały fińskie Lightningi II.

Fińskie F/A-18 Hornet przechodzą prace serwisowe oraz program MLU (ang. Mid-Life Update) w firmie Patria.
Fińskie F/A-18 Hornet przechodzą prace serwisowe oraz program MLU (ang. Mid-Life Update) w firmie Patria.
Autor. Patria Oyj

Patria Oyj stanowi współwłasność rządu Finlandii oraz norweskiego przedsiębiorstwa Kongsberg Defence & Aerospace, którego większościowym udziałowcem jest skarb państwa Norwegii. Patria jest również właścicielem połowy akcji Nammo, norweskiego producenta amunicji. Czy ta struktura własności stanowi świadectwo pogłębiających się powiązań w przemyśle zbrojeniowym Finlandii i Norwegii?

Dobrze pan to określił. Patria, Kongsberg Defence & Aerospace oraz Nammo to liderzy w nordyckim sektorze obronnym. Wspólnie tworzą silny zespół w tej dziedzinie – partnerstwo dysponujące szerokim katalogiem produktów i usług, które reprezentują najwyższy poziom w swoich kategoriach. Owa jedność trzech podmiotów wynika z wielu czynników, nie tylko z geograficznej bliskości.

Te trzy podmioty są formalnie powiązane strukturą właścicielską. Patria to fińska firma, która stanowi własność Skarbu Państwa Finlandii. Z kolei Kongsberg to norweska spółka giełdowa, w której połowę udziałów ma rząd Norwegii. Z kolei udziały w Nammo, właściciela marki Lapua, są podzielone po połowie między Patrię i państwo norweskie. Zatem owa nordycka współpraca obronna jest wspierana zarówno przez Norwegię, jak i Finlandię.

Każdy z tych podmiotów ma mocne strony. Ich katalogi produktów i usług pokrywają się w minimalnym stopniu, co oznacza, że mają swobodę w poszukiwaniu synergii w produkcji oraz działaniach marketingowych, zamiast ze sobą konkurować. Zyskują na tym również klienci, bo wspólnymi siłami możemy tworzyć pakiety o dużej wartości dodanej.

To oczywiste, że silna nordycka współpraca na linii Patria-Kongsberg-Nammo tworzy okoliczności do synergii oraz bliskiej współpracy na niektórych rynkach, choćby w USA i wielu innych. Jednocześnie owo partnerstwo nie krępuje nas w żaden sposób. Patria może swobodnie dobierać partnerów w zależności od rynku oraz interesu jej klientów.

Fińsko-norweska współpraca zbrojeniowa
Patria jest uczestnikiem szeregu międzynarodowych programów zbrojeniowych. Szczególne znaczenie ma partnerstwo fińsko-norweskie.
Autor. Patria Oyj

Jaka przyszłość czeka nordycki sektor obronny? Biorąc pod uwagę strategiczne znaczenie, jakie mają północne kraje NATO dla całego Sojuszu, jak również szybko zmieniającą się sytuację geopolityczną, czy możemy spodziewać się większych zamówień w Patrii, zarówno lokalnych, jak i zagranicznych?

Europejska polityka bezpieczeństwa zmieniła się po 24 lutego 2022 r., gdy Rosja rozpoczęła militarną inwazję na pełną skalę na wolną, suwerenną Ukrainę. To skłoniło europejskich decydentów, by przyjrzeć się sytuacji bezpieczeństwa ze wspólnego punktu widzenia. Z perspektywy przemysłu zbrojeniowego sytuacja również uległa istotnej zmianie.

Zwykle państwa podchodzą bardzo protekcjonistycznie do zakupów sprzętu wojskowego. Jednak wojna w Ukrainie pokazała potrzebę posiadania sprzętu kompatybilnego oraz dysponującego zbliżonymi parametrami, by wsparcie logistyczne i serwis były prowadzone bardziej optymalnie i skuteczniej niż dziś. Europejski Fundusz Obronny wspiera rozwój programów wspólnych zakupów sprzętu. Bieżąca sytuacja geopolityczna prawdopodobnie przyspieszy wdrażanie tych inicjatyw, a także zwiększy ich finansowanie. Jednak mimo takich projektów narodowe ośrodki decyzyjne wciąż będą odgrywały znaczącą rolę w rozwoju przemysłu obronnego z racji na różnice w potrzebach sprzętowych w poszczególnych krajach. Tym niemniej Europa może wynieść obronność na nowy poziom, rozwijając wspólne europejskie kompetencje z jeszcze większą determinacją niż dotąd.

Kołowy transporter opancerzony Patria 6x6 w terenie.
Kołowy transporter opancerzony Patria 6x6 w terenie.
Autor. Patria Oyj

Jedną z lekcji z wojny w Ukrainie jest to, że walki na froncie, które dotąd były uważane za przestarzałą koncepcję, pozostają rzeczywistością w działaniach wojennych. Przez dekady europejska polityka bezpieczeństwa bazowała na gotowości, zwłaszcza wobec walki informacyjnej oraz zagrożeń w cyberprzestrzeni. Finlandia stanowi jeden z niewielu wyjątków od tej reguły – kraj podtrzymywał zdolności obronne, podczas gdy większość europejskich państw zaniedbała rozwój swych zdolności do obrony kinetycznej oraz zakupy sprzętu.

Wojna miała poważny wpływ na dostępność amunicji, a także przyczyniła się do braków w zaopatrzeniu. Pandemia oraz związane z nią problemy z łańcuchami dostaw, jak również inflacja, wpłynęły na zakupy sprzętu wojskowego, w tym pojazdów oraz systemów uzbrojenia. Efektem wspólnych europejskich projektów są szybko podejmowane decyzje oraz skuteczność zarządzania wzrostem kosztów. Niemniej powinniśmy zdawać sobie sprawę z faktu, że pozyskiwanie sprzętu zawsze zajmuje wiele lat. Z tej przyczyny europejska współpraca wojskowa przechodzi istotne przemiany, a przyczyny, dla których istnieje przemysł obronny, stały się jasne dla wszystkich.

Patria jest w znakomitym położeniu, by sprostać potrzebom przemysłu obronnego w nowej epoce. Jesteśmy międzynarodowym przedsiębiorstwem obronnym i technologicznym, które trzyma rękę na pulsie, a którego historia w Finlandii liczy przeszło stulecie. Mamy najwyższej klasy ekspertów, zrewidowaliśmy też naszą strukturę oraz strategię rozwoju. Dzięki tym atrybutom, jak również wsparciu technicznym produktu w całym cyklu życia, pojazdom opancerzonym i innym wyrobom obronnym, a także produktom i usługom na rzecz utrzymania systemów pola walki oraz infrastruktury krytycznej, stanowimy gwaranta niezawodności dla naszych klientów oraz godnego zaufania partnera w dziedzinach o największym znaczeniu.

Przykładowym rozwiązaniem jest międzynarodowe konsorcjum firm branży militarnej w ramach unijnego programu FAMOUS (ang. European Future Highly Mobile Augmented Armoured Systems) z szerokim udziałem Patrii. Unikalne podejście konsorcjum FAMOUS do rozwijania obszarów technologii nowej generacji może zostać wykorzystane w różnorodnych pojazdach i systemach opancerzonych. Program jest odpowiedzią na potrzeby klientów w Unii Europejskiej poprzez poprawę ich zdolności bojowych w nowej sytuacji bezpieczeństwa. Projekt FAMOUS wspiera cel Komisji Europejskiej, jakim jest zwiększenie konkurencyjności i potencjału innowacyjnego przemysłu obronnego UE.

Patria jest uczestnikiem europejskiego programu FAMOUS (European Future Highly Mobile Augmented Armoured Systems).
Patria jest uczestnikiem europejskiego programu FAMOUS (European Future Highly Mobile Augmented Armoured Systems).
Autor. Patria Oyj

Konsorcjum FAMOUS ma na celu maksymalizację synergii, standaryzację i interoperacyjność pojazdów opancerzonych w celu spełnienia bardzo rygorystycznych wymagań, przy jednoczesnym wprowadzaniu innowacji i obiecujących nowych technologii i koncepcji. Z inicjatywy Finlandii konsorcjum rozpoczęło koordynowane przez Patrię prace badawczo-rozwojowe nad pojazdami opancerzonymi nowej generacji, czyniąc już pierwsze kroki. Technologie opracowane przez FAMOUS mogą być wykorzystane w różnorodnych pojazdach opancerzonych.

Członkostwo Finlandii w NATO oczywiście otwiera pewne możliwości, które dotąd były zarezerwowane wyłącznie dla pełnoprawnych sojuszników. Większość rozwiązań i technologii dotąd wypracowanych przez Patrię zostało przygotowanych w pełnej zgodności ze standardami NATO. Niemniej uczynienie Finlandii członkiem Sojuszu otwiera nam nowe, bardziej bezpośrednie ścieżki uczestnictwa przemysłowego we wspólnych kompetencjach obronnych.

Dziękuję za rozmowę.

Patria jest uczestnikiem wielu kluczowych programów zbrojeniowych w Europie Północnej.
Patria jest uczestnikiem wielu kluczowych programów zbrojeniowych w Europie Północnej.
Autor. Patria Oyj

Materiał sponsorowany. Partnerem publikacji jest Patria.

Komentarze (10)

  1. RGB

    Budowę własnego Kołowego Wozu Piechoty powinniśmy rozdzielić na dwie części, zaprojektowanie układu jezdnego 8x8 i zaprojektowanie zabudowy nadwozia. Budowa nadwozia po doświadczeniach z Borsukiem jest całkowicie w zasięgu naszych możliwości. Zbudowanie układu jezdnego na poziomie Patrii, może być problematyczne, a na pewno długotrwale. Żeby cały projekt nie utknął w połowie, pomostowo warto wykorzystać układ jezdny z Patrii. Plus takiego rozwiązanie jest taki że NKTO byłby za kilka lat i nie ma zamieszania w logistyce. Niezależnie od negocjacji z Patrią powinniśmy zainwestować w projekt własnego podwozia 8x8, bo to będzie procentować również przy innych projektach.

    1. Davien3

      @RGB zeby wykorzystac układ jezdny z Patrii czyli ramę nośna musisz miec ich zgodę.

  2. RGB

    @Odyseus nic mi nie wiadomo o żadnych procesach. To prawda że prezes Chwalek nawet w wywiadzie dla Wolskiego, opublikowanym dwa dni temu narzekał na współpracę z Patria, ale powiedzmy sobie szczerze, jeśli PGZ negocjuje kiepskie umowy, to nie może narzekać na innych że korzystają z takich umów. Takie są prawa biznesu. Faktem jest że negocjatorzy sprzed 25 laty mentalnie funkcjonowali jeszcze w realnym socjalizmie, więc trudno ich winić za błędy. Ale teraz PGZ ma super negocjatorów, niech udowodnią że są warci swojej pensji :)

    1. RAF

      RGB@ Mozesz sobie duzo nagocjowac jak drugiej stronie nie zalezy. Patria nie chce miec konkurencji i dlatego nic z tych negocjacji nie wynika. Ale to juz nie jest problem bo opracujemy wlasny lepszy KTO.

    2. Davien3

      @RAF a jak chcesz to zrobić?? Bo w temacie KTO mamy raczej skromne doswiadczenia a juz zwłaszcza nowoczesnych KTO. A na cos lepszego od Rosomaka zwyczajnie nie mamy sami szans i tu Korea ci nie pomoze bo ich K808 jest gorszy od Rosomaka.

  3. Wojtek

    Nie możemy już nigdy traktować Patrii jako wiarygodnego i przyszłościowego partnera. Wystarczy porównać jak do zasad kooperacji z nami podeszli Koreańczycy a przecież nikt im nie zarzuci, że nie pilnują swoich interesów. Po prostu stawiają na wieloletnie perspektywiczne partnerstwo przy kolejnych projektach będąc przy tym donatorem nowoczesnych technologii.

    1. RGB

      Wojtuś ty chyba nie do końca ogarniasz temat, chcesz porównywać półkowe zakupy u Koreańczyków z produkcją w polskim zakładzie na licencji, z polonizacją na poziomie 80%? Jakie perspektywiczne partnerstwo z Koreańczykami? Obiecywali K2PL, zbliżony możliwościami do Abramsa, a mamy K2 w wersji górskiej, obiecywali produkcje czołgów w Polsce a chcą wyprodukować 500 u siebie (czyli do wyczerpania naszych możliwości kredytowych). Obiecywali K9A2, a chcą nam sprzedać K9A1. Podstawowa amunicja do Homara-K nie będzie produkowana na licencji przez PGZ, ale przez spółkę join inventure, co oznacza że będzie poza naszą kontrolą, Jeśli Koreańczycy powiedzą że od jutra jest droższa o 10% to będziemy musieli zapłacić. Ty nie martw się o koreańskie interesy, Ty martw się o nasz interes.

    2. Davien3

      @Wojtek jak podeszli Koreańczycy?? Ano z K2PL bedziemy je jedynie montowali z elementów produkowanych w Polsce i tych z Korei bo nie dali nam pełnej licencji, podobnie pewnie było z K9PL Kupione obecnie K9 to nie nowe działa ale uzywki. Za FA-50 skasowali nas jak za złoto bo płacimy niewiele mniej niz za F-35 a za integracje np AIM-120 zapłacimy oddzielnie Praktycznie wszystkie K239 przyjeżdżaja z Korei tyle ze na naszych podwoziach, w Polsce będzie produkcja licencyjna jedynie 70 wyrzutni z 288 Więc jak widać to Patria w porównaniu do Korei dała nam znacznie więcej

  4. Odyseus

    Po tylu latach bardzo trudnej , problematycznej oraz kosztownej i bardzo dla Nas nie korzystnej współpracy przy Rosomaku z Partią raczej z dużo mieć wspólnego nie chcemy , jak mówi stare przysłowie 'Chytry traci dwa razy" i tylko tyle można Partii powiedzieć

    1. Jan24

      100/100

    2. Davien3

      To czym zastapisz Rosomaka?? Sporo gorszymi koreańskimi wynalazkami czy naszymi Rysiami i Irbisami? Ups ani Rysia ani Irbisa nie ma.

    3. RGB

      @Odyseus a ty skąd wiesz takie rzeczy, masz jakieś konkretne informacje, czy tylko powtarzasz obiegowe opinie. Rosomak S.A. wyprodukował prawie 1000 pojazdów, które służyły i służą w WP. Były różne nieporozumienia, ale KTO Rosomak jest spolonizowany w 80%. PGZ nie produkuje niczego na licencji co miałaby tak dużą polonizację. Naturalnym etapem naszego rozwoju jest zbudowanie własnego KTO, ale nie dlatego że są problemy, bo te będą zawsze (od tego są negocjatorzy), ale dlatego że za swoje nie trzeba płacić licencji.

  5. Bartek567

    Patria w relacjach z nami przyjęła taktykę maksymalnych zysków w krótkim terminie zapominając że w ten sposób traci w perspektywie dłuższej współpracy. To był ich wybór. Teraz w powinniśmy zaproponować im udział w projekcie nowego KTO jako dostawca wentyli do opon. Oczywiście w przypadku terminowo i dobrze realizowanych dostaw ww. wentyli w jakiejś perspektywie będą mogli wskoczyć na wyższy poziom i dostarczać np. zestawy typu " młot,kilof ło[pata" bedących na wyposażeniu KTO. Jeżeli ich "kultura korporacyjna" dotad nie opierała się na szacunku wobec wieloletniego klienta a traktowała go jak frajera do wydojenia to nie nasz problem.

  6. Thorgal

    Po tych 20 letnich doświadczeniach już czas byśmy sami wyprodukowali własne KTO od podstaw...

  7. Jan24

    Olać finów. To zła firma. Wykorzystali nas na max

    1. MiP

      Skoro kolejne rządy dają się wykorzystywać to czemu Finowie mają tego nie robić........

    2. duzygrzesio

      A można było kiedyś kupić całą Patrię (firmę) za grosze... Nie ma czegoś takiego jak zła firma. Oni po prostu grali na maksymalizację swojego zysku. Tak robi każdy zarząd odpowiedzialnej firmy. Patria nie jest św. Mikołajem od robienia nam prezentów. Trzeba było też ostro z nimi grać.

  8. szczebelek

    Transportery opancerzone zarówno 8x8 jak i 6x6 powinny powstać w rodzimym przemyśle.

    1. Davien3

      I Powstały nazywaja sie Rys i Irbis ale wojsko ich nie chciało, wolało lepsze nieco Rosomaki.

  9. ANDY

    na "współpracy " przy Rosomaku skorzystała tylko i wyłącznie strona fińska .... do tej pory nie wiadomo kto podpisywał tą umowę .... i jaki jest obecny status tych osób ... w tak niekorzystnej dla nas wersji - dlatego obecną ofertę postawiłbym na końcu kolejki potencjalnych kooperantów przy współpracy z polskim przemysłem obronnym ... a w ewentualnej umowie wyartykułował paragrafy o możliwości niezależnej modyfikacji, zmian i eksportu produktów ... w innym wypadku podziękował za współpracę

  10. Future

    Trochę zaspali...