Czesi kupują szwedzkie systemy przeciwlotnicze

Pogłoski dotyczące zakupu przez Czechy systemu przeciwlotniczego, którego premiera miała miejsce na targach IDET 2023 pojawiały się od wielu miesięcy, jednak oficjalne potwierdzenie nastąpiło dopiero [pod koniec maja tego roku]. Teraz zgodnie z założeniami zawarta została umowa wykonawcza w tej sprawie ze szwedzką firmą Saab Dynamics AB o wartości około 201 mln USD bez VAT. Dotyczy ona zakupu 24 pojazdów Mars 4x4 (S-330) zintegrowanych z systemem przeciwlotniczym bardzo krótkiego zasięgu RBS 70 NG.

Użytkownikiem opisywanego rozwiązania będzie 25. Pułk Rakiet Przeciwlotniczych, który otrzymać ma 3 baterie takich systemów (po 8 pojazdów). Według założeń pozyskane zostaną łącznie 24 zestawy, z czego kupionych nowych wyrzutni będzie tylko 8. Pozostałe 16 wyrzutni/zestawów RBS 70 NG, jakie trafią na pojazdy MARS, będzie pochodzić z obecnych zasobów czeskiej armii. Dostawy całych zestawów mają mieć miejsce w latach 2028-30. Nie ma informacji o pozyskaniu w ramach umowy radarów Giraffe.

Odpowiadamy w ten sposób na charakter współczesnych konfliktów, w których mobilność i ochrona sił są priorytetem.
pułkownik Jaroslav Daverný, dowódca 25. Pułku Przeciwlotniczego.

Czesi w ramach umowy pozyskają także 80 rakiet do wspomnianego systemu, sprzęt i wyposażenie szkoleniowe, części zamienne, wyposażenie do konserwacji i napraw oraz pakiet szkoleniowy. Nowy zestaw przeciwlotniczy zastąpi dotychczas używane wyrzutnie transportowane na samochodach ciężarowych Tatra. Warto wspomnieć, że kupowany zestaw przeciwlotniczy można było zobaczyć podczas tegorocznych targów IDET 2025.

Doświadczenia z wojny na Ukrainie jednoznacznie potwierdzają, że pozyskanie środków ogniowych spełni wymagania naziemnych jednostek obrony powietrznej w zakresie odpowiedniej mobilności i ochrony operatorów systemów przeciwlotniczych w ramach realizacji zadań ochrony wojsk lądowych w kraju i za granicą.
Lubor Koudelka, Starszy Dyrektor Departamentu Uzbrojenia i Zamówień Ministerstwa Obrony

Przechodząc do uzbrojenia pozyskiwanego systemu, jest nim zmodernizowany wariant systemu obrony powietrznej bardzo krótkiego zasięgu RBS 70 w postaci RBS 70 NG opracowany przez szwedzką firmę Saab Bofors Dynamics w 2011 roku. Służy on do zwalczania celów powietrznych jak bezzałogowe statki latające, śmigłowce, samoloty za pomocą nakierowywanych laserowo rakiet zarówno w dzień, jak i w nocy.

Maksymalny dystans, na jakim RBS 70 NG może eliminować środki napadu powietrznego to 8000-9000 metrów oraz pułap do 5000 metrów. Wersja NG charakteryzuje się m.in. ulepszonym systemem celowania, zintegrowaniem rakiet z kamerą termowizyjną, wdrożeniem funkcji automatycznego śledzenia celu oraz uproszczoną obsługą w czasie szkolenia operatora.

Jest również możliwość demontażu wyrzutni z pojazdu, co ma zwiększyć elastyczność wykorzystania zestawu. Czas przygotowania systemu do strzelania wynosić ma zaledwie 45 sekund, co pozwala na szybką reakcję w sytuacjach krytycznych. Z wyrzutniami może współgrać wielofunkcyjny radar 3D Giraffe 1X, który odpowiada za wykrywanie celów. Jest on zainstalowany na wozach dowodzenia i łączności Mobile Radar Unit, które współpracują z systemami dowodzenia i kontroli (C2) produkcji Saab Group.

Mars S-330 to wielozadaniowy pojazd opancerzony opracowany przez czeskie przedsiębiorstwo SVOS, mogący występować w układzie 4x4, jak i 6x6 (w trakcie opracowywania). Wóz ma zapewniać wysoki poziom ochrony przed amunicją pistoletową, karabinową oraz wybuchami. Jednostkę napędową pojazdu jest chłodzony chłodzonym cieczą, rzędowy, 6-cylindrowy silnik wysokoprężnym z turbodoładowaniem, o pojemności 7,2 litra i mocy 326 KM (240 kW), co przy masie własnej wynoszącej do 14 000 kg pozwala na rozpędzenie go do 110 km/h. W przypadku potencjalnej wersji 6x6 waga wozu ma wynieść blisko 20 ton.

Mars ma cechować się dobrą dzielnością terenową m.in. dzięki możliwości indywidualnego regulowania prześwitu każdego koła. Dopuszczalna ładowność to 2 tony, a zasięg operacyjny wynosi 800 km. Pojazd racji na swoją budowę może stać się bazą pod różnego typu warianty specjalistyczne jak wóz dowodzenia i łączności, ewakuacji medycznej, wsparcia ogniowego lub nośnik przeciwlotniczych lub przeciwpancernych pocisków kierowanych.