Ciągłość, tradycja i konsekwencja w realizacji prac badawczych-rozwojowych OBR CTM S.A.

W pierwszym dziesięcioleciu działalności OBR CTM S.A., główne kierunki prac badawczo-rozwojowych skupione były na projektowaniu okrętów i mechanizmów okrętowych oraz szeroko pojętej obrony pasywnej okrętów. Zrealizowane w tym okresie prace koncentrowały się na projektowaniu niszczyciela min projektu 255 oraz budowie modeli i prototypów jego podsystemów, wytwarzaniu uzbrojenia i urządzeń dla budowanej serii trałowców projektu 207 i badaniu mechanizmów przeznaczonych na wyposażenie tych okrętów oraz na pracach rozwojowych w dziedzinie pól fizycznych okrętów.

Zmiana systemu politycznego w Polsce i głęboka restrukturyzacja armii, w początku lat dziewięćdziesiątych, miała istotny wpływ na programy badawcze realizowane w Ośrodku. Ograniczono wówczas zapotrzebowanie na prace projektowe nowych okrętów, co wywołało konieczność przystosowania OBR CTM S.A. do prac związanych z badaniami i projektowaniem systemów dla modernizowanych okrętów, głównie obrony przeciwminowej. W tym okresie ukształtowały się i ustabilizowały podstawowe kierunki działalności Ośrodka t.j: okrętowe i brzegowe systemy dowodzenia, w tym systemy łączności MW RP, systemy broni podwodnej, ze szczególnym uwzględnieniem systemów monitorowania sytuacji podwodnej, zwalczania min i uzbrojenia minowego, systemy ochrony antyterrorystycznej portów, kotwicowisk i torów wodnych oraz innych ważnych dla gospodarki obiektów morskich. Jednocześnie dążąc do podniesienia jakości usług badawczych i produkcyjnych w OBR CTM S.A. zbudowano specjalistyczne laboratoria badawcze t.j.: wibroakustyki, odporności udarowej i pól magnetycznych oraz kompatybilności elektromagnetycznej.

Kolejna lata przyniosły potrzebę podjęcia nowych kierunków badań, tym razem w dziedzinie systemów monitoringu terrorystycznych zagrożeń podwodnych, które zaowocowały realizowaną w latach 2000-2003 pracą badawczo-rozwojową p.k. „Kryl”. Jej celem było opracowanie wielosensorowego systemu ochrony portu Marynarki Wojennej w Gdyni. System reagował na zagrożenia ze strony nurków, małych okrętów podwodnych oraz jednostek nawodnych. Jego zadaniem była detekcja środków dywersji podwodnej prowadzonej w oparciu o sensory hydroakustyczne, bariery magnetyczne oraz umieszczone w strefie nawodnej sensory optyczne.

Zdobyte kompetencje i wiedza pozwoliły na udział OBR CTM S.A. w realizacji międzynarodowych programów i projektów badawczo-rozwojowych w ramach NATO. Od 2011 roku OBR CTM S.A., aktywnie uczestniczy w programie NATO p.t. „Defence Against Terrorism Program of Work”, w ramach którego zrealizował dotychczas sześć projektów. Dotyczyły one opracowania i budowy demonstratora technologii wielosensorowego systemu detekcji oraz przeciwdziałania zagrożeniom podwodnym.

Od dłuższego czasu OBR CTM S.A. zaangażowany jest również w prace badawczo-rozwojowe na rzecz Europejskiej Agencji Obrony (EDA), które poświęcone są bezzałogowym platformom morskim. Spółka realizuje m.in. projekty w ramach programu „Unmanned Maritime Systems for mine counter-measures and other naval applications”. Celem pierwszego projektu „Modular Lightweight Minesweeping” (MLM), realizowanego w latach 2011-2014, było opracowanie demonstratora technologii modułowego lekkiego trału niekontaktowego. Aktualnie w ramach projektu MLM II, będącego kontynuacją projektu MLM, CTM realizuje prace mające na celu rozwój wspomnianego trału.

W kolejnym projekcie funkcjonującym pod nazwą „Buried Mines” (BURMIN), zrealizowanym w  latach 2013-2017, OBR CTM S.A. odpowiadał za opracowanie stabilizowanej względem dna podwodnej platformy sensorycznej, wyposażonej w sensory magnetyczne i elektromagnetyczne, która również przygotowana była do montażu innych rodzajów sensorów.

Od marca 2018 r. OBR CTM S.A. realizuje, w ramach europejskiego konsorcjum, projekt EDA OCEAN 2020. Jego celem jest rozbudowa potencjału bezzałogowych platform  powietrznych,  nawodnych oraz podwodnych, w prowadzeniu rozpoznania i nadzoru akwenów morskich, znajdujących się na wodach terytorialnych Unii Europejskiej. Aktualnie Spółka podejmuje działania zmierzające do uczestnictwa w kolejnym międzynarodowym projekcie HARMSPRO (Harbour & Maritime Surveillance and Protection), w ramach stałej współpracy strukturalnej PESCO (Permanent Structured Cooperation), którego celem jest stworzenie systemu nadzoru i ochrony wód portowych i przybrzeżnych.

Ostatnie lata upłynęły dla OBR CTM S.A. pod znakiem realizacji pracy rozwojowej pt. „Nowoczesny niszczyciel min Kormoran II”, której celem było dostarczenie MW RP nowej jednostki przeciwminowej. W jej ramach Spółka wytworzyła i dostarczyła na okręt Zintegrowany System Walki, w tym: okrętowy  system zarządzania walką SCOT, system obrony biernej, system obserwacji podwodnej, w tym stacje hydrolokacyjne oraz ładunki do niszczenia min. Warto podkreślić, że obecnie gdyńskie Centrum pomyślnie realizuje kolejne etapy budowy dwóch następnych niszczycieli min typu „Kormoran”, zgodnie z podpisanymi w dniu 27 grudnia 2017 roku z MON umowami, dostarczając na ww. typy  okrętów kluczowe, z punktu widzenia realizowanych przez nie zadań bojowych, systemy.

Aktualnie działalność badawczo-rozwojowa i wdrożeniowa OBR CTM S.A. prowadzona jest przez pion badawczo-rozwojowy, w którego strukturze skupione są kompetencje z zakresu systemów: łączności radiowej i wymiany danych, broni podwodnej, obserwacji podwodnej, dowodzenia i kierowania uzbrojeniem oraz badań i certyfikacji wyrobów. W ramach pierwszego obszaru opracowywane są rozwiązania z dziedziny elektroniki (w tym projektowania układów elektronicznych cyfrowych i analogowych), programowania systemów wbudowanych oraz projektowanie systemów łączności.

Drugi obszar ściśle związany jest z projektowaniem systemów obrony biernej okrętów, uzbrojenia broni podwodnej (w tym broni minowej i systemów zwalczania min) oraz prowadzeniem pomiarów mechanizmów i urządzeń na stanowiskach pomiaru pola magnetycznego oraz pomiarami magnetycznymi wykonywanymi na akwenach przy użyciu podwodnej platformy sensorycznej. Kolejny obszar dotyczy detekcji i klasyfikacji hydroakustycznej i magnetycznej obiektów podwodnych (stacje hydrolokacyjne z rodziny SHL), projektowania systemów z zakresu hydroakustyki, elektroniki, elektrotechniki oraz inżynierii materiałowej, pozycjonowania nawodnego oraz automatyki.  

Czwarty z obszarów związany jest z opracowywaniem brzegowych systemów dowodzenia oraz okrętowych systemów dowodzenia i kierowania uzbrojeniem. Ostatni z obszarów dzięki rozbudowanej infrastrukturze badawczej pozwala świadczyć akredytowane usługi badawcze zgodnie z zakresami akredytacji Ministra Obrony Narodowej, Polskiego Centrum Akredytacji oraz uznania Polskiego Rejestru Statków. Ponadto pozwala prowadzić działalność związaną z badaniami sprzętu wojskowego (OiB), urządzeń techniki morskiej  oraz urządzeń komercyjnych.

Realizowane w OBR CTM S.A. prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe, wprowadzają zaawansowane, innowacyjne rozwiązania w zakresie zintegrowanych systemów z obszarów techniki wojskowej i cywilnej, w tym w szczególności systemów: dowodzenia, analizy i przetwarzania danych, łączności, okrętowych oraz podwodnych. Doświadczona kadra naukowa i badawczo-techniczna Spółki posiada wiedzę, kompetencje i doświadczenie w zakresie opracowywania produktów i usług na życzenie klienta, spełniających wysokie wymagania środowiskowe i niezawodnościowe. OBR CTM S.A. posiada poparte wdrożeniami doświadczenie w realizacji międzynarodowych programów i projektów badawczo-rozwojowych na rzecz Unii Europejskiej (EU), Europejskiej Agencji Obrony (EDA) i North Atlantic Treaty Organization (NATO) .

CTM, jako spółka Grupy Kapitałowej PGZ S.A., planuje uczestnictwo w kolejno ogłaszanych przez EDA projektach i tym samym wniesienie do nich swoich kompetencji i doświadczeń, zarówno jako wytwórca, dostawca, jak i integrator kompleksowych, zintegrowanych systemów. W połączeniu z unikatowym zapleczem technicznym oraz wykwalifikowaną kadrą, CTM bierze udział w tych projektach jako równorzędny partner.

dr Hubert Jando, rzecznik prasowy OBR CTM S.A.