Eurofightery z Cypru nad Syrią [RELACJA]

Jak przyznają piloci maszyn, trwające od 6 do nawet 9 godzin misje należą do bardzo męczących. Dolot z Cypru nad rejon Syrii będący nadal pod kontrolą terrorystów to około godziny. Dzięki temu maszyny mogą w krótkim czasie trafić nad wybrane cele. Jednak działania wymagają również tankowana w locie i często wielogodzinnego dyżurowania w rejonie działań w oczekiwaniu na wskazanie i identyfikację celu.

Każdy Eurofighter startujący z brytyjskiej bazy Akrotiri przenosi systemy samoobrony, zasobnik optoelektroniczny Litening i dodatkowe zbiorniki paliwa. Uzbrojony jest w działko, cztery bomby Paveway IV o wagomiarze pięciuset funtów każda (227 kg) oraz trzy pociski powietrze-powietrze do samoobrony: dwa lżejsze ASRAAM i pojedynczy AMRAAM.

Jednak największym zagrożeniem nie są rosyjskie czy syryjskie samoloty, ale możliwość kolizji z licznymi operującymi w tym rejonie maszynami sojuszniczymi. Dlatego, jak przyznaje dowódca brytyjskich pilotów, najważniejszy jest radar i świadomość sytuacji. W dzień jej utrzymanie ułatwia użycie hełmu z wyświetlaczem wielofunkcyjnym HMSS (ang. Helmet Mounted Symbology System), który pozwala nie tylko wyświetlać w polu widzenia pilota najważniejsze dane, ale też „widzieć” przez kadłub samolotu cele i inne maszyny oraz wskazywać je systemom uzbrojenia. To zdaniem pilotów ogromna przewaga Typhoona nad operującymi z tej samej bazy wiekowymi maszynami Tornado. Niestety, obecnie podczas lotów nocnych, które są również częste jak operacje dzienne, stosowany jest klasyczny hełm wyposażony w gogle noktowizyjne. Piloci oczekują na modyfikację swoich maszyn, która wiąże się z wprowadzeniem nowszego modelu hełmu HMSS, posiadającego kamerę noktowizyjną wbudowaną tuż ponad wizjerem, co pozwala na jego użycie w nocy równie skutecznie jak w dzień.

Kolejna oczekiwana zmiana, to możliwość korzystania z nowych rodzajów uzbrojenia: amunicji kierowanej Brimstone oraz pocisków manewrujących Storm Shadow. Obecnie mamy bowiem paradoksalną sytuację, w której oba te najnowocześniejsze rodzaje uzbrojenia powietrze-ziemia mogą wykorzystywać jedynie wychodzące ze służby maszyny Panavia Tornado GR. 4. To właśnie one odpaliły Storm Shadow wykorzystane w kwietniu 2018 do zniszczenia syryjskich instalacji służących do produkcji i przechowywania broni chemicznej. Znacznie częściej wykorzystywane są jednak pociski Brimstone, które dzięki własnemu napędowi i naprowadzaniu laserowemu są bardziej skuteczną bronią przeciw celom ruchomym niż bomby Paveway IV, kierowane zwykle przez system GPS.

Nie oznacza to, że bomby kierowane nie spełniają dobrze swojej roli. O ich skuteczności mogą świadczyć materiały wideo, jakie zaprezentowano nam podczas pobytu w bazie. Na jednym z nich cztery zrzucone z tego samego Eurofightera bomby Paveway IV kierowane systemem GPS zniszczyły jednocześnie cztery odrębne obiekty Daesh.

Jak przyznał Group Captain (pułkownik RAF) Chas Dickens, dowódca 903 Expeditionary Air Wing, dziś Typhoony nie zrzucają już bomb codziennie. Operacja przeciw zwartym siłom Daesh, które dysponowały czołgami i ciężkim sprzętem, przekształciły się w poszukiwanie, identyfikację i niszczenie pojedynczych celów, rozproszonych na obszarach, które nadal są pod kontrolą terrorystów. Mimo to, służba nie jest wcale lżejsza.

Piloci Typhoonów maja pełne ręce roboty, spędzając w powietrzu budzącą szacunek liczbę około 300 godzin, podczas trwającej cztery miesiące zmiany w bazie Akrotiri. Operacje realizuje obecnie około 9 pilotów i 70 osób personelu naziemnego, mających w swojej pieczy 6 samolotów Eurofighter Typhoon FGR4. Prowadzą one regularne loty nad Syrią i Irakiem. Średnio trwają one około 8 godzin i wymagają tankowania w locie co około półtorej godziny. Są to działania wymagające i wyczerpujące dla pilotów, których możliwości stanowią podstawowy limit w użyciu maszyn. Wraz z procedurami przygotowawczymi, odprawą przed i po locie, każda misja zajmuje łącznie 10-12 godzin. Ponieważ działania trwają całą dobę, piloci Typhoonów latają naprzemiennie misje dzienne i nocne w dwutygodniowych cyklach.

Równie intensywnie pracuje obsługa naziemna, która utrzymuje maszyny w stałej gotowości, dzięki czemu możliwe jest prowadzenie działań z zaledwie 6 samolotami i ograniczonym zapasem części. Jak mówią mechanicy, komputery pokładowe maszyny stale prowadzą diagnostykę i sygnalizują wszelkie nieprawidłowości w działaniu systemów pokładowych. Maszyny wykazują się wysoką niezawodnością i np. w Akrotiri jest tylko jeden zapasowy silnik Eurojet EJ200 do Typhoona, który jak dotąd nie był potrzebny. Mechnicy RAF zgodnie stwierdzili, że to najbardziej udana jednostka napędowa, z jaką mieli do czynienia. Większość prac związanych jest z wymianą i uzupełnianiem czynników technicznych oraz wymianą zużytych podzespołów.

Obsługa i przygotowanie Eurofightera do misji zajmuje około 2 godzin, co wynika bardziej z wymogów bezpieczeństwa i klimatu, niż z realnych wymagań. W ciągu dnia temperatura w cypryjskiej bazie RAF przekracza regularnie 40 stopni Celsjusza. W takich warunkach, szczególnie gdy samolot wraca na lotnisko z podwieszonymi bombami, pośpiech nie jest wskazany, a rozdzielenie tankowania od załadunku amunicji jest bardziej niż uzasadnione. Powracające z misji samoloty, zwłaszcza przenoszące niewykorzystane bomby i pociski, generują dodatkowe wyzwanie dla obsługi. Broń należy ponownie zabezpieczyć i sprawdzić przed kolejnym lotem.

Tego typu sytuacje są obecnie dość częste, gdy głównym wyzwaniem stało się odnalezienie przeciwnika i odróżnienie go od cywilów. Dlatego ważniejsze od ilości zabieranego uzbrojenia stają się możliwości szybkiego dotarcia nad cel i jego eliminacji lub długotrwałego pozostawania w rejonie operacji. Ogranicza to możliwości działania Daesh na tych nielicznych obszarach, jakie zostają pod kontrola Państwa Islamskiego. W tym zakresie operujące z Cypru samoloty Eurofighter Typhoon sprawdzają się bardzo dobrze, współdziałając z innymi maszynami obecnymi w bazie Akrotiri. To jest jednak temat na odrębny artykuł.