Argentyna kupi artylerię ze Szwajcarii i Izraela? [KOMENTARZ]

Obecnie argentyńska artyleria lufowa bazuje na 13 sztukach samobieżnych haubic TAM VCA (włoska Palmaria na podwoziu czołgu średniego TAM), 108 rodzimych ciągnionych haubicach CITER 155 mm L33 oraz lekkich haubicach OTO Melara Mod. 56. Są to rozwiązania już leciwe i wymagają przynajmniej częściowej wymiany. W tym celu prowadzone były analizy przez wojsko, których efektem było stworzenie programu modernizacji artylerii lufowej poprzez pozyskanie 72-76 nowych konstrukcji. W wyniku przeprowadzenia selekcji oraz ocen poszczególnych rozwiązań w maju podjęto decyzję o rekomendacji zakupu izraelskiej kołowej armatohaubicy ATMOS 2000 oraz gąsienicowych szwajcarskich M109 KAWEST. Tym samym odrzucono m.in. francuskiego CAESARA. Wartość całego programu to 160 mln USD.

W przypadku pozyskania artylerii z Izraela planowane jest kupienie 36 sztuk, co dla producenta w postaci Elbit System oznacza kolejny sukces na kontynencie południowoamerykańskim. Wygrał on jakiś czas temu postępowanie w Brazylii na identyczną liczbę pojazdów, chociaż sprawa podpisania odpowiedniej umowy wykonawczej na ich zakup przeciąga się w czasie. Za wyborem ATMOS-a przez Argentynę przemawiać miało wiele czynników, w tym łatwość integracji systemu z różnego typu samochodami ciężarowymi 6x6 np. tymi ze stajni Iveco. Oprócz tego pozyskanie go ma zobowiązać izraelską firmę do utworzenia w Argentynie centrum serwisu oraz montażu, tym samym rozwijając lokalne zdolności wytwórcze i serwisowe.

Dodatkowym czynnikiem przemawiającym na korzyść Elbit Systems ma być elastyczność w sposobie finansowania zakupu ATMOS-a, wliczając w to umowę międzyrządową. Oprócz tego elementami mającymi być zaletą izraelskiej konstrukcji miała być większa elastyczność systemu oraz łatwość w zakupie części zamiennych (cywilny nośnik). Warto podkreślić, że Argentyna ma pozytywne doświadczenia z Elbit Systems z racji współpracy przy modernizacji czołgów średnich TAM 2 do wersji TAM 2C, co także zapewne wpływa na postrzeganie jej oferty. Dotychczas jednak nie została zawarta żadna umowa wykonawcza.

W przypadku zakupu gąsienicowych M109 KAWEST będących szwajcarską modernizacją dobrze znanych haubic rodziny M109 mowa o egzemplarzach używanych. Te będą pochodzić najpewniej z armijnych magazynów, tudzież jednostek liniowych… jednak ich odblokowanie będzie możliwe dopiero za kilka lat, gdy zostanie wybrany i dostarczony nowy system artyleryjski. Według dostępnych danych w roku 2023 na stanie tamtejszej armii w aktywnej służbie pozostawać miały 133 egzemplarze. Nie jest wiadome, ile M109 KAWEST znajduje się w rezerwie sprzętowej, według założeń składowane tam do 2021 roku 162 egzemplarze miały zostać skierowane do utylizacji. Tym samym ten element programu modernizacji argentyńskiej artylerii jest zależny od tego, kiedy Szwajcarzy wybiorą nową artylerię (co teoretycznie ma nastąpić dopiero w przyszłym roku) lub skali postępu procesu utylizacji składowanych maszyn. Na korzyść tego wyboru przemawia na pewno cena zakupu M109 KAWEST z racji na to, że są to pojazdy używane.

M109 KAWEST to szwajcarska odmiana gąsienicowej armatohaubicy M109 powstała poprzez modernizację M109A1B polegającą m.in. na montaż systemu nawigacji inercyjnej, ulepszeniu systemu kierowania ogniem oraz wymianie uzbrojenia głównego na armatohaubice kal. 155 z lufą o długości 47 kalibrów (względem wcześniejszych 39 kalibrów). Pozwoliło to na wydłużenie zasięgu strzelania za pomocą amunicji z gazogeneratorem do 36 km (wcześniej 30 km). Zapas amunicji wynosił 40 pocisków wraz z 64 ładunkami miotającymi. Modernizacja miała zwiększyć masę własną pojazdu do 27 ton, za których napęd odpowiadał silnik wysokoprężny Detroit Diesel 8V71T o mocy 405 KM, pozwalający na osiągnięcie prędkości maksymalnej 60 km/h. Łącznie do standardu M109 KAWEST miano podnieść ponad 300 M109A1B.

ATMOS 2000 to 155 mm kołowa armatohaubica samobieżna na podwoziu samochodu ciężarowego. System został zaprojektowany przez izraelską firmę SOLTAM Systems w ramach prywatnego przedsięwzięcia. Pierwsze informacje o ATMOS 2000 pojawiły się w 2001 r. Jest to ulepszona wersja haubicy ATMOS. Nowy wariant powstał głównie z myślą o rynkach eksportowych, chociaż został już zademonstrowany Siłom Obrony Izraela. Obecnie jest produkowany i sprzedawany przez koncern Elbit Systems. Umożliwia eliminację celów znajdujących się w odległości ponad 40 km.

Rozwój ATMOS 2000 rozpoczął się od haubicy kalibru 155 mm z lufą o długości 52 kalibrów, którą zamontowano na podwoziu ciężarówki Tatra z napędem 6x6. System jest również kompatybilny z innymi typami uzbrojenia, w tym rosyjską armatą polową M-46 130 mm, haubicą D-30 122 mm, a także lufami kal. 155 mm o długości przewodu wynoszącej 39, 45 i 52 kalibry. Elbit Systems opracował również różne warianty wykorzystujące inne podwozia ciężarówek w konfiguracjach 6x6 i 8x8. ATMOS jest używany w kilku krajach, m.in. w Azerbejdżanie, Danii, Kolumbii, Filipinach, Tajlandii, Ugandzie i Zambii. Istnieje również wersja rumuńska, zwana ATROM, która wykorzystuje haubicę Soltam 155 mm na opracowanym lokalnie podwoziu ciężarówki ROMAN 26.360 DFAEG 6x6. Zmodyfikowaną haubicę ATMOS 2000 zastosowano również na prototypie polskiej armatohaubicy samobieżnej Kryl.