Rosyjska modernizacja w 2019 roku [RAPORT]

Ocena sposobu realizacji zamówień obronnych w pierwszym kwartale 2019 r. została przedstawiona w raporcie wiceministra obrony Federacji Rosyjskiej generała Aleksieja Kriworuczko zaprezentowanym 12 kwietnia 2019 r. w tzw. „Dniu odbioru produkcji wojskowej”. Raport ten podzielono na cztery części, w których wyszczególniono oddzielnie dostawy: dla wojsk lądowych i wojsk powietrznodesantowych, dla sił powietrzno-kosmicznych, dla marynarki wojennej oraz rakietowych wojsk strategicznego przeznaczenia. W najważniejszych zamówieniach zaprezentowano dodatkowo sprawozdania dowódców jednostek odbierających sprzęt wojskowy i uzbrojenie lub dyrektorów zakładów je produkujących (w przypadku, gdy nie doszło jeszcze do wysyłki danego wyposażenia).

W przypadku wojsk lądowych i wojsk powietrznodesantowych Kriworuczko ujawnił w raporcie, że rosyjski przemysł obronny przekazał w czasie pierwszych trzech miesięcy: 498 nowych i 42 wyremontowanych pojazdów, 20 sztuk uzbrojenia rakietowo-artyleryjskiego, 187 nowych i 53 wyremontowanych urządzeń łączności, 9000 sztuk uzbrojenia osobistego i wyposażenia oraz ponad 4300 „środków desantowania”.

Dzięki pełnym sprawozdaniom dowódców jednostek, które przyjmowały lub nadzorowały odbiór sprzętu wojskowego oraz dyrektorów zakładów przemysłu obronnego, wiadomo m.in. że:

• W 60. centrum szkoleniowym wojsk rakietowych w Znamieńsku trwa odbiór brygadowego kompleksu rakietowego ognia salwowego „Tornado-S” przeznaczonego dla 439. brygady rakietowej Południowego Okręgu Wojskowego;
• W marcu 2019 r. jeden z batalionów 104. gwardyjskiego pułku desantowo-szturmowego z Pskowa został całkowicie przezbrojony na bojowe maszyny desantu BMD-4M i transportery opancerzone BTR-MDM wyprodukowane przez spółkę „Kurganmaszzawod”;
• W pierwszym kwartale 2019 r. Arzamasskowoje zakłady samochodowe „Smirnow” przyśpieszyły przekazanie ostatniej partii 22 sztuk ze 175 zamówionych pojazdów specjalnego przeznaczenia „Tigr-M”, które odebrała już komisja wojskowa. Gotowe do odbioru są też trzy dwuczłonowe transportery gąsienicowe DT-10PM;
• Zakłady samochodowe „Witjaź”, z planowanych do oddania w 2019 roku 35 dwuczłonowych transporterów gąsienicowych DT-10PM, już przekazały do Floty Północnej 12 sztuk a trzy następne zostały odebrane przez przedstawicielstwo wojskowe. Oznacza to realizację zamówienia zgodnie z harmonogramem;
• W ramach państwowego zamówienia obronnego „Zakłady Tuła” po raz pierwszy realizują dostawę 14 pojazdów rozpoznania radiacyjnego, chemicznego i biologicznego RHM-5M, z których trzy są już gotowe do wysyłki do armii. Pojazdy te zostały zbudowane na bazie transporterów BTR-MDM, w związku z powyższym mogą być zrzucane ze spadochronem. Zgodnie z rosyjskimi informacjami RHM-5M mają możliwość gromadzenia, przetwarzania i przesyłania informacji o wynikach rozpoznania w trybie automatycznym z odzwierciedleniem sytuacji na mapach elektronicznych oraz zdalnego wykrywania zanieczyszczenia chemicznego obszaru o promieniu do trzech kilometrów;
• Koncern „Kałasznikow” dostarczył do rosyjskiego ministerstwa obrony pierwszą partię 5000 sztuk karabinów szturmowych AK-12, co oznacza wypełnienie zobowiązań tej firmy z wyprzedzeniem. Według wiceministra resortu obrony dostarczone karabiny szturmowe przewyższają standardowe karabiny AK-74M i AK-103 pod względem celności, niezawodności konstrukcji, łatwości obsługi, ergonomii oraz takich charakterystyk jak waga i wielkość. Obecnie koncern „Kałasznikow” rozpoczął realizację kontraktu państwowego na dostawę 112 500 sztuk karabinów szturmowych AK-12, która ma być zrealizowana od 2019 roku do 2021 roku.

W przypadku sił powietrzno-kosmicznych raport ministerstwa obrony wskazywał na przekazanie w pierwszym kwartale 2019 r. 10 nowych i trzech odremontowanych samolotów, 31 śmigłowców, jednego nowego i sześciu odremontowanych radarów oraz 4358 sztuk uzbrojenia lotniczego. W liczbie tej znalazło się m.in.:

• 10 samolotów Su-34 dla 2. mieszanego pułku lotniczego 21. mieszanej dywizji lotniczej z bazy Szagoł w obwodzie czelabińskim przekazanych z Nowosybirskich Zakładów Lotniczych im. Czkałowa. Do końca roku mają zostać oddane jeszcze cztery takie statki powietrzne;
• sześć śmigłowców Ka-52 „Aligator” wyprodukowanych przez Arsienowskie Zakłady Lotnicze „Progress” i przekazanych dla samodzielnego pułku śmigłowców z Korienowska w Kraju Krasnodarskim;
• pięć śmigłowców Mi-8MTW-5-1 z Kazańskich Zakładów Śmigłowcowych, które są gotowe w Kazaniu do rozesłania do jednostek wojskowych. Pięć kolejnych helikopterów ma zostać przekazanych do końca 2019 r. Rosjanie podkreślili, że nowe maszyny nie mają już ukraińskich systemów samoobrony, ale rosyjskie zamienniki - wyrzutnie flar typu UW-26M;
• jedna nowa stacja radiolokacyjna „Nebo-U” (dalekiego zasięgi oraz dużego pułapu) i pięć wyremontowanych oraz zmodernizowanych radarów P-18R przekazanych z Niżegorodskich Zakładów Telewizyjnych. Do końca roku planuje się przekazanie jeszcze pięciu kolejnych stacji „Nebo-U” i 12 zmodernizowanych stacji P-18R, co oznacza realizację państwowych zamówień obronnych w tym obszarze;
• 140 rakiet lotniczych klasy powietrze-powietrze średniego zasięgu przekazanych przez spółkę Państwowe Moskiewskie Biuro Konstrukcyjne „Wympieł”. Do 10 listopada 2019 r. planuje się wyprodukowanie jeszcze 222 takich pocisków.

W przypadku rosyjskiej marynarki wojennej okazało się, że w czasie pierwszego kwartału 2019 r. nie przekazano żadnej jednostki pływającej, a jedynie uzbrojenie rakietowo-torpedowe, a w tym:

• jeden dywizjon rakiet nadbrzeżnych „Bastion”;
• 48 rakiet manewrujących „Kalibr”;
• 24 ponaddźwiękowych rakiety przeciwokrętowych „Oniks”;
• 24 odremontowanych torped „Fizik-1” (o zasięgu do 50 km).

W rzeczywistości nowy dywizjon rakiet nadbrzeżnych „Bastion” (jeden z trzech zamówionych w 2019 r.) będzie przekazany do wojsk dopiero w maju 2019 r., natomiast pozostałe dwa są w różnych fazach produkcji. Podobnie, na rozesłanie do jednostek oczekują dopiero 24 nowe rakiety „Oniks”. W kwietniu 2019 r. osiem z nich ma trafić do Floty Czarnomorskiej, a kolejnych kilkanaście ma w lipcu 2019 r. dozbroić Flotę Oceanu Spokojnego.

Ciekawa jest informacja przekazana przez Biuro Konstrukcyjne „Nowator” z Jekaterynburga, które wyjaśniło, że z 48 wyprodukowanych w pierwszym kwartale 2019 r. pocisków manewrujących „Kalibr”, 24 sztuki zostały już przekazane do wojsk. Przy takim tempie produkcji może to oznaczać dostawę nawet 200 rakiet manewrujących do sił zbrojnych Rosji w tym roku.

Jeżeli chodzi o rosyjskie wojska strategiczne, to trwa obecnie przezbrojenie 290. rakietowego pułku 14. rakietowej dywizji z Joszkar-Oła (w Republice Mari El) na mobilne wyrzutnie rakiet balistycznych „Jars-S”. Przezbrojenie to ma zakończyć się w maju 2019 r. W pierwszym kwartale do wojsk wysłano w sumie 14 pocisków „Iskander-M" i cztery pociski balistyczne dla mobilnego systemu rakietowego „Jars”.

W sumie w 2019 r. zgodnie z zamówieniami państwowymi planuje się przekazanie resortowi obrony 50 rakiet dla zestawów „Iskander-M”, 21 międzykontynentalnych rakiet balistycznych „Jars” (dla wyrzutni mobilnych i stacjonarnych) oraz 10 rakiet balistycznych „Buława”.

Podsumowanie zakupów resortu obrony w pierwszym kwartale 2019 r.

Jak na razie rosyjskie ministerstwo obrony jest zadowolone z tempa przekazywania zamówionego sprzętu i uzbrojenia wojskowego. Według Rosjan pozytywny wpływ na rytmiczne dostawy przez cały rok kalendarzowy wywarło przede wszystkim: zawieranie wieloletnich kontraktów rządowych i pokwartalne, racjonalne zaliczkowanie zadań. Procentowy wskaźnik przekazania sprzętu zamówionego na 2019 rok, w pierwszym kwartale był jednak różny i w większości przypadków mniejszy niż wynikałoby to z miesięcznego rozdziału. Przykładowo dla śmigłowców przekroczono harmonogram osiągając 48,3 proc. rocznej dostawy, dla samochodów było to już jednak tylko 23,4 proc., a dla samolotów 15,6 proc.

Resort obrony próbował też wyraźnie odwrócić uwagę od braku nowych i wyremontowanych jednostek pływających. Przypomniano więc, że w marcu 2019 r. w stoczni Admirałtiejskich Wierfi w Sankt Petersburgu zwodowano okręt podwodny z napędem diesel-elektrycznym „Pietropawłowsk-Kamczackij” (projektu 636.3 typu „Warszawianka”), który ma być przekazany do Floty Oceanu Spokojnego w IV kwartale tego roku. O żadnej innej jednostce pływającej jednak nie wspomniano. Tymczasem we wcześniej prezentowanych planach zapowiadano m.in. przekazanie do Floty Północnej dwóch atomowych okrętów podwodnych z rakietami balistycznymi typu „Boriej” projektu 955A „Kniaź Władimir” i „Kniaź Olieg”, jak również pierwszego, seryjnego, atomowego uderzeniowego okrętu podwodnego typu „Jasień” projektu 885M.

Dlatego, by poprawić obraz całej sytuacji generał Kriworuczko przypomniał jeszcze, że:

• Do końca 2019 roku ma zostać przekazany nowy rakietowy system przeciwlotniczy S-350 „Witiaź-PWO”, który ma zastąpić baterie S-300PS i przeszedł z wynikiem pozytywnym strzelania 26 marca br.
• Kończy się produkcja jedenastego, brygadowego zestawu rakietowego „Iskander-M”.
• Zakończono pomyślnie testy zmodernizowanego pojazdu BTR-82A, co ma oznaczać, że od 2019 r. wszystkie rosyjskie transportery opancerzone będą wyposażane w zmodernizowany system kierowania ogniem z celownikiem termowizyjnym oraz dodatkową ochronę;
• Przed terminami są dostarczane śmigłowce Mi-8AMTSZ i Mi-8MTW5-1 oraz bombowce Su-34;
• Skumulowane dostawy w ramach państwowych zamówień obronnych w 2019 r. pozwolą pod koniec czwartego kwartału osiągnąć poziom wyposażenia sił zbrojnych w nową, nowoczesną broń i sprzęt wojskowy szacowany teraz na 68,2 proc.