Umowy wykonawcze offsetu na Wisłę do marca

Trwają przygotowania do realizacji umów offsetowych związanych z pierwszym etapem programu obrony powietrznej Wisła. Po zawarciu umów offsetowych pomiędzy MON a offsetodawcami (amerykańskimi spółkami będącymi dostawcami sprzętu i technologii) kolejnym elementem jest wynegocjowanie i zawarcie umów wykonania zobowiązań offsetowych (oraz umów licencyjnych). Te podpisywane są już pomiędzy offsetodawcami, a offsetobiorcami, czyli polskimi podmiotami wyznaczonymi do udziału w programie transferu technologii.

W odpowiedzi na pytania Defence24.pl MON poinformował, że trwają negocjacje w sprawie umów wykonawczych i licencyjnych. Do udziału w programie offsetowym wyznaczono szereg polskich podmiotów:

Aktualnie prowadzone są negocjacje pomiędzy PGZ S.A. i podległymi jej spółkami a Raytheon Company w zakresie umów wykonawczych i umów licencyjnych. Negocjacje dotyczą wszystkich 31 zobowiązań offsetowych. Do podpisania umów ze strony polskiej przewiduje się PGZ S.A., Mesko, WZE, PIT-Radwar, WZU, CTM, HSW, WZŁ-1, JELCZ, WZL-1, WZL-2, WITU. Po stronie amerykańskiej będą to Raytheon Company oraz Lockheed Martin Global, Inc. (...) Termin podpisania umów wykonawczych wyznaczony został na 28 lutego 2019 r. dla firmy Raytheon Company oraz na 26 marca 2019 r. dla Lockheed Martin Global, Inc.

Umowy wykonawcze z Raytheon mają być zawarte do końca lutego br., a z koncernem Lockheed Martin do 26 marca. Proces ich przygotowania i podpisywania już trwa.

Pierwsze zamówienie związane z realizacją offsetu, złożone do spółek Grupy PGZ, trafiło w październiku ubiegłego roku do Huty Stalowa Wola. Obejmuje ono opracowanie wstępnego Planu Zarządzania programem jak również Planu Dojrzałości, identyfikującego ryzyka przy realizacji programu. Jego formalne zrealizowanie, oprócz wyżej wymienionych ma za zadanie również pokrycie części dotychczas poniesionych przez HSW S.A. kosztów związanych z przygotowaniem oferty na integrację i produkcję wyrzutni rakiet M903 systemu Patriot.

W ramach pierwszej fazy programu Wisła podpisano w marcu 2018 roku dwie umowy offsetowe: z koncernem Raytheon o wartości 224,12 mln zł (obejmującą także zobowiązania Northrop Grumman) oraz z Lockheed Martin o wartości 724,76 mln zł. Ta pierwsza obejmuje między innymi zdolności:

• dowodzenia i kierowania w oparciu o moduł IBCS (firmy Northrop Grumman),
• produkcji i serwisowania wyrzutni i pojazdów transportowo-załadowczych,
• produkcji i serwisowania 30-mm armat Bushmaster
• oraz utworzenie certyfikowanego Centrum Administracji i Zarządzania Produkcją, dostosowaniem, serwisowaniem oraz naprawami Systemu „Wisła” i innych programów obrony przeciwlotniczej i obrony powietrznej.

Są one ujęte w ramach łącznie 31 zobowiązań offsetowych.

Porozumienie z Lockheed Martinem zawiera natomiast zagadnienia związane z produkcją i serwisowaniem wyrzutni przeznaczonych dla pocisków PAC-3 MSE, produkcją wybranych elementów tych pocisków, budową laboratorium dla badań pocisków rakietowych, a także zdolności związane z utrzymaniem myśliwców F-16.

Jak widać, w obu wypadkach offset obejmuje albo kwestie związane bezpośrednio z programem Wisła, albo z innym sprzętem eksploatowanym/planowanym do wdrożenia w Wojsku Polskim, jak myśliwce F-16 czy armata Bushmaster II, oferowana obecnie przez Northrop Grumman po przejęciu przez ten koncern Orbital ATK. To pozwoli zwiększyć zdolności polskiego przemysłu, jeśli chodzi o realizację kluczowych programów modernizacyjnych lub wsparcia eksploatacji. Przypomnijmy, że armaty Bushmaster są dziś używane na KTO Rosomak z wieżami Hitfist, i będą też – w zmodernizowanej wersji Mk 44S – stanowić uzbrojenie modułów ZSSW-30, przewidzianych na nowo dostarczane Rosomaki i BWP Borsuk.

Oddzielną kwestią są natomiast umowy zawierane w ramach programu Wisła z polskim przemysłem, dotyczące m.in. ciężarówek Jelcz, Mobilnych Węzłów Łączności, pojazdów do transportu rakiet, kabin F-OPS oraz E-OPS i C-OPS.

Wisła to pierwszy duży program zbrojeniowy, realizowany na podstawie znowelizowanej w 2014 roku ustawy offsetowej, dostosowanej do wymogów Unii Europejskiej. Zgodnie z jej treścią offset może dotyczyć wyłącznie zobowiązania mające na celu ochronę szczególnego interesu bezpieczeństwa państwa, w praktyce – związane z branżą obronną i sprzętem Sił Zbrojnych RP. Wcześniej możliwe było stosowanie także offsetu pośredniego, czyli inwestycji w cywilną gospodarkę.

W ramach przygotowania programu Wisła wstępnie założono, że zakres transferu technologii (w tym offsetu) będzie znacznie szerszy w drugim etapie programu i będzie obejmował między innymi zdolności związane z produkcją pocisku niskokosztowego oraz nowoczesnymi technologiami radiolokacyjnymi. Na razie jednak MON nie informował o podjęciu wiążących decyzji w sprawie konfiguracji drugiej fazy Wisły, a od tego zależy również zakres offsetu i transferu technologii.