Międzynarodowe projekty na rzecz środowiska naturalnego

Prace w projekcie rozpoczęły się w 2020 roku, a proces ich realizacji właśnie dobiega końca. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację obu projektów jest Konsorcjum MARTERA pod kierownictwem GEOMAR Helmholtz Centre for Ocean Research.

Projekt Ammotrace dotyczy wykrywania w czasie rzeczywistym związków amunicji konwencjonalnej i chemicznej w wodach przybrzeżnych, szczególnie w lokalizacjach o dużym prawdopodobieństwie składowania amunicji, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla żeglugi.

Zadaniem projektu Probannt jest analiza procesu decyzyjnego obowiązującego podczas utylizacji przybrzeżnych materiałów wybuchowych. Celem jest zaimplementowanie rozwiązań opartych na doświadczeniu, które pozwolą na stworzenie odtwarzalnej i opartej na rzetelnej informacji procedury zwiększającej poziom bezpieczeństwa tego rodzaju zadań.

Ammotrace i Probbant to transdyscyplinarne projekty obejmujące nie tylko inżynierię i przemysł, ale również naukę. Dlatego nie zaskakuje obecność w projekcie Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk. To właśnie na pokładzie statku badawczego IO PAN s/y Oceania prowadzone były wszechstronne poszukiwania, określanie miejsc zalegania oraz identyfikacja materiałów, stanowiących zagrożenie dla środowiska.

Zespół specjalistów OBR CTM S.A. uczestniczył w trzech rejsach badawczych, w trakcie których przeprowadzano szereg przedsięwzięć związanych z przetestowaniem prototypowych rozwiązań w tym wykonanie pomiarów warunków hydrologicznych, sprawdzenie bioróżnorodności obszarów wodnych, prowadzenie monitoringu dna oraz pobranie próbek osadów dennych. Do ich realizacji wykorzystane zostały zainstalowane na bezzałogowym pojeździe podwodnym ROV SAAB Seaeye Falcon urządzenia, których zadaniem było prowadzenia poszukiwań zatopionej broni chemicznej i amunicji.

Jednym z kluczowych przedsięwzięć projektów było sprawdzenie w naturalnym środowisku rozwiązania pozwalającego na zbieranie próbek dna morskiego tzw. Próbnika osadów (ang. Sediment Sampler).* Powstało w ten sposób rozwiązanie modułowe, które zostało zaprojektowane i wykonane przez zespół OBR CTM S.A. oraz w pełni zintegrowane z bezzałogowym pojazdem podwodnym. Specjaliści z CTM zaprojektowali „friendly user interface”, czyli oprogramowanie wraz z interfejsem graficznym, zapewniające możliwość kontrolowania i sterowania poszczególnymi elementami pojazdu.

Udział ekspertów z OBR CTM S.A. w projekcie nie ograniczał się tylko i wyłącznie do opisanych działań.

Do realizacji celów postawionych przez konsorcjantów wykorzystany został potencjał naukowo-badawczy spółki w postaci akredytowanej i certyfikowanej bazy laboratoryjnej. To właśnie w Gdyni przeprowadzono badania w obszarze wibroakustyki i kompatybilności elektromagnetycznej (EMC). W pierwszej dziedzinie OBR CTM S.A. zaprojektował i wykonał amortyzatory oraz izolacje antywibracyjne, które następnie zostały poddane testom odporności na wstrząsy i zmiany natężenia pola magnetycznego. W obszarze EMC wspomniany produkt został tak zaprojektowany, aby maksymalnie ograniczał promieniowanie elektromagnetyczne i generowane zakłócenia.

Dodatkowo dzięki posiadanym przez OBR CTM S.A. kompetencjom w celu poszerzenia bazy danych tworzonej w ramach obu projektów, zainstalowano na pojeździe podwodnym urządzenie do pomiaru dewiacji ziemskiego pola magnetycznego – magnetometru. Dzięki niemu operator pojazdu podczas rejsów badawczych miał możliwość precyzyjnie zlokalizować obszary o wyższych sygnaturach magnetycznych, nawet w przypadku ich przykrycia osadami dennymi naniesionymi przez prądy morskie.

Jednostka pływająca IO PAN operowała na akwenie Bałtyku Południowego, a w szczególności na wodach Zatoki Gdańskiej, Zatoki Pomorskiej oraz Zatoki Lubeckiej.

Przeprowadzone podczas rejsów testy Critical Shear Stress Device (CSSD) potwierdziły, że przyjęte rozwiązania techniczne oraz sposób archiwizowania pozyskanych danych stanowią doskonały materiał do dalszych analiz i badań.

Obecnie trwają prace polegające na kompletowaniu dokumentacji oraz przygotowaniu do przekazania na rzecz konsorcjum wymaganego efektu prac projektowych.

„W trakcie rejsu zebrano doświadczenie dające merytoryczne podstawy do opracowania rekomendacji dalszych prac w zakresie testowanych rozwiązań, które z kolei pozwolą na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa żeglugi na Bałtyku. Oba projekty same w sobie są niezwykle interesujące i stanowią przykład oddziaływania w praktyce nauki na środowisko morskie” – podsumowuje kierownik projektu zespołu OBR CTM S.A. mgr inż. Tomasz Bajer.

Artykuł sponsorowany