Głowice Belmy: Skuteczna pięść dla amunicji krążącej i nie tylko

Ostatnie konflikty zbrojne, w tym - w szczególności - trwająca wojna na Ukrainie , udowodniły jak wielkie znaczenie na współczesnym polu walki mają systemy bezzałogowe. W szczególności te niewielkie, służące do rozpoznania a także dokonujące ataków samobójczych na wybrane cele, klasyfikowane jako amunicja krążąca. Te ostatnie systemy wymagają nie tylko stworzenia bezpiecznej łączności, wbudowanej sztucznej inteligencji i efektywnych kosztowo jednostek latających, ale także głowic bojowych (taktycznych) o wysokich parametrach, umożliwiających wykorzystanie ich jako broni inteligentnej. Amunicja krążąca nie jest bowiem prymitywną bombą latającą jak irański Shahed-136, mającą przelecieć z punktu A do punktu B. Jest to broń zdolna do przebywania nad polem walki, uderzania precyzyjnie w określony cel, wspierając rozpoznawczo i operacyjnie regularne jednostki. Głowica bojowa jest tutaj ważnym elementem, nie tylko jako efektor, ale w uzasadnionych przypadkach także nośnik sensora i urządzenie, którego można używać w sposób bezpieczny dla użytkownika i osób postronnych.

Amunicja krążąca jest zróżnicowana pod względem przeznaczenia na polu walki. Ta oparta na układzie wielowirnikowca służy przede wszystkim do uderzeń w terenie zurbanizowanym, natomiast oparta o stałopłat (samolot) w terenie otwartym. W przypadku stałopłatów aparaty latające różnią się też między sobą, jeżeli chodzi o gabaryty. Większe maszyny dysponują większym zasięgiem i zdolnością do przenoszenia większej głowicy.

Z uwagi na optymalizację logistyki, koszty i efektywność w działaniu warto, żeby głowice bojowe do aparatów różnych klas i systemów były w maksymalny możliwy sposób zunifikowane. Dlatego Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne Belma S.A. (spółka Polskiej Grupy Zbrojeniowej) produkują dzisiaj całe rodziny głowic bojowych. Znajdują one zastosowanie w wielu rodzajach amunicji krążącej i nie tylko na całym świecie.

Jeżeli chodzi o zastosowany ładunek głowicy bojowej dzielą się one na trzy rodzaje. Pierwszym jest głowica odłamkowo-burząca (GO-1 HE – High Explosive) przeznaczona do zwalczania celów energią kinetyczną odłamków i fali uderzeniowej. Głowice takie stosuje się do rażenia siły żywej, umocnień, pancernych czy lżej opancerzonych pojazdów.

Drugim rodzajem jest głowica kumulacyjno-odłamkowa (GK-1 HEAT – Hight Explosive Anti-Tank) służąca do niszczenia czołgów i innych ciężej opancerzonych pojazdów. Za przebicie pancerza odpowiada tutaj odpowiednio uformowany strumień kumulacyjny, który dzięki swojej energii kinetycznej penetruje pancerz celu.

Trzeci to głowice termobaryczne (GTB-1 FAE – Fuel Air Explosive). Służą one do rażenia siły żywej, schronów, umocnień i infrastruktury w obiektach zamkniętych. Głowice te są elaborowane materiałem wybuchowym w kompozycji, zapewniającej wysokie ciśnienie w chwili detonacji. Czynnikiem rażącym jest tutaj gwałtowny przyrost ciśnienia i wysoka temperatura towarzysząca wybuchowi. Amunicja ta jest określana także jako broń próżniowa. Powoduje bowiem wytworzenie podciśnienia, które w czasie wybuchu absorbuje cały tlen do źródła eksplozji co generuje częściową próżnię. Cel jest więc rażony przede wszystkim skokiem ciśnienia, która trwa dłużej niż w przypadku tradycyjnych ładunków wybuchowych.

Oprócz wymienionych trzech rodzajów głowic bojowych Belma S.A. produkuje także ich wersje szkolne (bez ładunku wybuchowego) i ćwiczebne (z niewielkim ładunkiem pirotechnicznym).

Wszystkie rodzaje głowic Belma S.A. oferuje w ramach kilku rodzin, zaprojektowanych w Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia (WITU), różniących się między sobą masą i gabarytami.

Jako pierwsze powstały głowice taktyczne GX-1 o masie 1,4 kg i wyposażone w kamery światła dziennego bądź termowizyjne. Ich wersja odłamkowo-burząca (GO-1 HE) poraża cel w promieniu 12-30 metrów od miejsca detonacji. Wersja przeciwpancerna GK-1 HEAT może przebić pancerz o grubości do 180 mm stali pancernej, natomiast termobaryczna GTB-1 FAE razi w promieniu 12 metrów.

Belma oferuje także mniejszą wersję tych głowic o oznaczeniu GX-1 DG o masie 1,2 kg. Głowice te są tańsze od głowic GX-1, ponieważ nie zastosowano w nich kamer ani żadnych innych sensorów. Zdolność rażenia jest jednak bardzo podobna. W przypadku głowicy odłamkowo-burzącej parametry są niemal identyczne a w przypadku przeciwpancernej, efekt rażenia strumieniem kumulacyjnym sięga 200 mm penetracji płyty pancernej RHA, ponieważ nie jest rozproszony kamerą, która w głowicach GK-1 jest montowana w osi. W przypadku głowic termobarycznych GX-1 DG promień rażenia sięga 10 m.

Głowice GX-2 z kolei są największymi głowicami w ofercie i cechują się masą 4,8 kg. W wersji odłamkowo-burzącej są w stanie porazić cele w promieniu od 30 do 50 metrów, w przeciwpancernej przebić stal pancerną o grubości powyżej 700-800 mm, a w wersji termobarycznej razić w promieniu 30-50 m. W przeciwieństwie do GX-1, głowice GX-2 nie powstały z myślą o umieszczaniu ich z przodu aparatu latającego, ale w jego wnętrzu w środkowej części kadłuba i w związku z tym mają kształt walcowaty.

Najnowszymi głowicami w ofercie Belmy są głowice GX-4 o masie 1,6 kg. Mają one podobne rozmiary i mogą być wymiennie używane z popularnymi głowicami GX-1. Podobnie jak małe GX-1 DG nie zostały wyposażone w kamery ani żadne inne sensory. Umożliwiło to ich optymalizację aerodynamiczną i elaborowanie większą ilością materiału wybuchowego. Przełożyło się to na ich wyższe zdolności do niszczenia celów. Odmiana odłamkowo-burząca razi cele w promieniu 30 m od miejsca uderzenia, termobaryczna – w promieniu 20 m, a przeciwpancerna penetruje pancerz ze stali pancernej o grubości do 350-400 mm.

Wszystkie głowice produkowane w bydgoskiej Belmie to rozwiązania stworzone zgodnie z najnowszymi standardami, czyli z myślą o unikaniu ofiar postronnych podczas użycia. Jako takie posiadają trójstopniowy system zabezpieczenia. Pierwszy stopień stanowi system autoryzacji głowicy w postaci indywidualnego kodu aktywującego głowicę. Drugim jest układ typu S-A umożliwiający zdalne zabezpieczanie i odbezpieczanie głowicy, dając tym samym możliwość wielokrotnego uzbrajania i rozbrajania w trakcie lotu, dając możliwość zmiany parametrów lub celu misji. Głowice produkowane w Bydgoskiej Belmie, są tak zaprojektowane aby operator w dowolnym momencie mógł je zdetonować z poziomu konsoli sterującej lotem bezzałogowca. Głowica ma też możliwość pełnego raportowania o stanie jej uzbrojenia do konsoli operatora systemu amunicji krążącej. Dzięki temu wystrzelona amunicja może w wypadku nie znalezienia celu powrócić i zostać użyta ponownie, tym samym minimalizując ryzyko np. uderzenia i detonacji w przypadkowym miejscu.

Jak informuje Jarosław Zakrzewski, członek zarządu i dyrektor rozwoju i marketingu Belma S.A., jego firma oraz WITU na tym nie poprzestają. „W najbliższych miesiącach możemy spodziewać się wprowadzeniu na rynek kolejnych wyrobów z grupy głowic bojowych, o wyższej masie własnej oraz zawartości materiałów wybuchowych, sięgającej kilkunastu kilogramów. Będą to rozwiązania dedykowane dla większych i szybszych Bezzałogowych Statków Powietrznych.” - deklaruje.

Odpowiadając na ogromne zapotrzebowanie rynku, Belma zwiększa też coraz bardziej swoje moce produkcyjne, w kierunku produkcji głowic bojowych.

Liczba kandydatów na uzbrojenie bezzałogowców w głowice Belmy z kraju i zagranicy wzrasta z każdym kwartałem, a czas integracji skraca się do kilku dni. Belma jak i WITU starają się aby program integracji przebiegał sprawnie.

Spółka pracuje również nad dodatkowymi funkcjonalnościami i rozwiązaniami sensorycznymi w głowicach, co jeszcze bardziej podkreśli wysoką pozycję Belmy jako światowego lidera w produkcji głowic bojowych i rozwiązań dla BSP.

Artykuł sponsorowany