Eurosatory 2022: szwajcarski "drapieżnik"

Premiera pojazdu LTV (Light Tactical Vehicle) Merlin (gatunek małego drapieżnego ptaka z rodziny sokołowatych) odbyła się pierwszego dnia paryskiego salonu na stoisku GDELS, gdzie zaprezentowano prototypowy egzemplarz w 10-miejscowej konfiguracji (2+3+3+2) z częściowo otwartym nadwoziem i lekkim dachem. Nowy szwajcarski wóz jest przede wszystkim dedykowany do wsparcia działań poddodziałów lekkiej piechoty, wojsk aeromobilnych, czy sił specjalnych. Stąd chrakteryzuje się wysoką wytrzymałością i trwałością, a jednocześnie jest "lekki" oraz oferuje ponadprzeciętną uniwersalność, ładowność, objętość nadwozia i ochronę. Co istotne, może być transportowany wewnątrz ładowni cięzkich śmigłowców: CH-47 oraz CH-53.

Sprawdzone geny

W nowej konstrukcji wykorzystano rozwiązania podwozi 4×4 zastosowane w rodzinie taktycznych pojazdów transportowych DURO (DUrable and RObust) oraz Eagle IV/V. Jednym z charakterystycznych elementów podwozia DURO/Eagle jest zawieszenie z systemem osi DeDion, które łączy w sobie cechy układu zależnego i niezależnego (małe masy nieresorowane i stałość geometrii kół). Nie ma tu oddzielnych osi i wahaczy, a jest jeden element odgrywający rolę zarówno osi, jak i prowadzącego ją wahacza. Każdy z nich ma jeden punkt podparcia w postaci przegubu kulowego zamontowanego mniej więcej w połowie długości pojazdu. Wahacze obu osi są połączone ze sobą centralnym, zintegrowanym stabilizatorem, którego zadaniem jest kompensacja przechyłów bocznych i równomierna „dystrybucja" nacisku na wszystkie koła. Każda z osi posiada także poprzeczne drążki reakcyjne, które wspomagają pracę głównego stabilizatora. Za tłumienie drgań oraz amortyzację odpowiadają sprężyny śrubowe oraz gazowo-olejowe amortyzatory teleskopowe.

Prezentowany w Paryżu pojazd charakteryzuje się dopuszczalną masa całkowitą (DMC) do 6 300 kg, ładownością do 3100 kg oraz wymiarami: 5,05 m długości, 1,85 m wysokości oraz 1,82 m szerokości. Rozstaw osi wynosi 3,48 m. Układ napędowy składa się ze sprawdzonych, oferowanych na rynku komercyjnym podzespołów, w tym z turbodoładowanego, wysokoprężnego, 4-cylindrowego, trzylitrowego silnika FPT Industrial F1C o mocy 129 kW i maksymalnym momencie obrotowym 430 Nm oraz 8-biegowej automatycznej przekładni ZF 8HP90. Jednostka napędowa standardowo spełnia normę emisji spalin Euro 6E i jest przystosowana do zasilania różnymi paliwami Stały napęd wszystkich kół realizowany jest przez 2-biegową skrzynię rozdzielczą z samoblokującycm się mechanizmem różnicowym Torsena. Parametry terenowe charakteryzujące LTV Merlin to odpowiednio: kąt natarcia 43°, kąt zejścia 31°, możliwość pokonywania zboczy o nachyleniu do 60%, brodzenie do głębokości 0,8 m oraz minimalny prześwit wynoszący 0,35 m.

W układzie hamulcowym zastosowano hamulce tarczowe oraz system ABS i ESP. Na kołach zamontowane zostały opony z terenowym bieżnikiem o wymiarze 275/80 R20. Wśród opcjonalnego wyposażenia znajdują się takie elementy, jak wyciągarka, system centralnego pompowania kół (CTIS), wkładki runflat, różne zestawy osłon balistycznych. Jak podkreśla GDELS nadwozie pojazdu zostało tak skonstruowane, aby można było je łatwo konfigurować uzyskując różne warianty przeznaczenia LTV Merlin, czy to do zadań transportowo-logistycznych (np. transport personelu, ewakuacja rannych), czy wsparcia działań typowo bojowych . Ułatwieniem przy obsłudze nowych pojazdów będzie także wyposażenie ich w magistralę wymiany danych, szynę CAN-BUS oraz wielofunkcyjny monitor, na którym można wyświetlać wszystkie informacje o stanie podzespołów układu napędowego, elektrycznego itp. Szyna CAN-BUS pozwala także na szybką integrację różnego rodzaju wyposażenia w postaci systemów łączności, dowodzenia czy uzbrojenia.

Logistyka i koszty cyklu życia

Niezależnie od wersji czy przeznaczenia, wszystkie pojazdy taktyczne (Merlin, Eagle, DURO), powstające w szwajcarskim oddziale GDELS, bazują na tych samych podzespołach, co upraszcza produkcję i zmniejsza jej koszty. Ma również duże znaczenie z punktu widzenia przyszłego użytkownika, który przy pomocy jednej rodziny pojazdów/platform może zaspokoić różne potrzeby w zakresie środków transportu. Wpływa to również na ograniczenie wydatków związanych z eksploatacją tych wozów, uproszczenie logistyki oraz skrócenie czasu szkolenia kierowców i mechaników.

Należy pamiętać, że nakłady na eksploatację (zużycie paliwa, przeglądy naprawy itp.) stanowią od 80% do 85% kosztów związanych z cyklem życia pojazdu od momentu jego zakupu aż do wycofania z użycia. Cena zakupu to jedynie od 10 do 15% wydatków, jakie trzeba ponieść w związku z nabyciem oraz późniejszym użytkowaniem wozu. Stąd bardzo dużą uwagę, już od samego początku prac projektowych nad nowym pojazdem, poświęca się w firmie GDELS systemowi wsparcia eksploatacji.

Dział ILS (Integrated Logistics Support) jest jednym z największych w Kreuzlingen, gdyż obecnie pojazd bez kompleksowego wsparcia logistycznego nie jest pełnowartościowym produktem. Odpowiednie zaprojektowanie ILS dla konkretnej konstrukcji ma także znaczenie ze względów ekonomicznych, gdyż w wyniku skomplikowanych procesów mających na celu m.in. ocenę oraz redukcję ryzyka związanego z różnymi aspektami użytkowania pojazdu pozwala na zmniejszenie kosztów eksploatacji.

Od MOWAG do GDELS

Najbardziej znanym i najliczniej używanym produktem (ponad 10 tys. egz. wyprodukowanych od końca lat 70. XX wieku), założonej w 1950 r. w szwajcarskim Kreuzlingen firmy MOWAG Motorwagenfabrik AG, jest rodzina kołowych transporterów opancerzonych Piranha. Zresztą od początku istnienia MOWAG specjalizował się w produkcji kołowych pojazdów opancerzonych, które trafiały nie tylko na wyposażenie armii szwajcarskiej, ale także sił zbrojnych państw na pięciu kontynentach naszego globu.

W lipcu 1999 roku General Motors Canada (później GM Defence) nabył firmę MOWAG, a w marcu 2003 roku General Dynamics Corporation (GD) stał się właścicielem GM Defence, a wraz z nim także i szwajcarskiego producenta „piranii" i „orłów". W styczniu 2004 roku MOWAG został włączony do utworzonej w ramach grupy Systemów Bojowych GD (GD Combat Systems) w październiku 2003 roku jednostki biznesowej GD Corp. – General Dynamics Europe Land Systems. Poza MOWAG-em w skład GDELS wchodzą również następujące firmy: Santa Bárbara Sistemas (obecnie GDELS – Santa Bárbara Sistemas), Steyr-Daimler-Puch Spezialfahrzeug (obecnie GDELS – Steyr), EWK Eisenwerke Kaiserslautern (obecnie GDELS – Germany) oraz GDELS – Czech s.r.o.