Szwedzkie Siły Zbrojne zwiększają interoperacyjność z NATO

Jak podaje portal DVIDS, wydarzenie stanowi zwieńczenie ponad roku intensywnych przygotowań technicznych, testów i uzgodnień politycznych pomiędzy amerykańskimi a szwedzkimi specjalistami. Efektem tej pracy jest ustanowienie tzw. federacji sieci – technicznego i proceduralnego połączenia zaszyfrowanej infrastruktury teleinformatycznej Szwecji z MPN, czyli systemem umożliwiającym wspólne dowodzenie, wymianę danych, koordynację działań bojowych i planowanie operacyjne w ramach NATO.

Dla Szwecji, która formalnie przystąpiła do Sojuszu dopiero w marcu 2024 roku, to moment przełomowy. Choć członkostwo polityczne jest faktem, to dopiero pełne włączenie w strukturę informacyjną NATO oznacza realną zdolność operacyjną w przypadku kryzysu militarnego. Jak podkreślił podpułkownik Daniel Ängblom, zastępca szefa sekcji G6 Szwedzkiej Armii, federacja daje jego krajowi nie tylko możliwość komunikowania się z USA, ale również z szerokim gronem pozostałych państw sojuszniczych – w sposób bezpieczny, szybki i natychmiastowy.

W praktyce oznacza to, że szwedzcy oficerowie będą mogli uzyskać dostęp do wspólnego obrazu pola walki, przesyłać rozkazy, analizować dane wywiadowcze w czasie rzeczywistym oraz prowadzić skoordynowany ogień artyleryjski z innymi armiami NATO. Zdolność ta opiera się na koncepcji Federated Mission Networking (FMN) – rozwijanej przez Sojusz od ponad dekady – której celem jest stworzenie jednej, zharmonizowanej platformy komunikacyjnej dla wszystkich państw członkowskich.

Bobby Valentine, oficer odpowiedzialny za interoperacyjność w USAREUR-AF, tłumaczy, że federacja to nie tylko infrastruktura – to gotowość. „Zamiast tworzyć połączenia w środku kryzysu, one już istnieją. Przechodzimy od reaktywnego działania do przewidywania i pełnej synchronizacji operacyjnej,” powiedział. W jego ocenie Szwecja staje się dziś realnym ogniwem operacyjnego łańcucha NATO, gotowym do działania „od pierwszego dnia”.

To właśnie w takim duchu organizowane są tego typu wydarzenia – nie jako techniczne demonstracje, ale jako praktyczne wdrożenia. Szwedzka delegacja, składająca się z dziesięciu żołnierzy i zespołu technicznego, przywiozła własny sprzęt i systemy, by w realnym środowisku uruchomić, przetestować i potwierdzić funkcjonalność sieci.

Nowy etap cyfrowej interoperacyjności przynosi także potencjał do szybkiego wdrażania innowacyjnych technologii, w tym sztucznej inteligencji. Jak wskazują przedstawiciele USAREUR-AF, to właśnie na bazie MPN udało się w ciągu zaledwie czterech miesięcy wdrożyć narzędzie Maven Smart Systems – system AI wspierający dowodzenie i analizę sytuacyjną. W odróżnieniu od środowisk testowych, MPN jest siecią operacyjną, działającą w realnym czasie i w realnym świecie, co umożliwia natychmiastowe wykorzystanie nowych zdolności bez konieczności ponownego integrowania danych i systemów.

Dla Sojuszu Północnoatlantyckiego oznacza to nie tylko wzmocnienie obecności w regionie Morza Bałtyckiego, ale także rozwój narzędzi integracji kolejnych państw i struktur wojskowych. Do tej pory podobne federacje utworzono m.in. z Francją, Niemcami, Polską, Finlandią czy państwami bałtyckimi. W każdym przypadku model działania był podobny – wymiana certyfikatów bezpieczeństwa, synchronizacja katalogów użytkowników, dostosowanie polityk ochrony informacji i procedur operacyjnych.

W ocenie przedstawicieli USAREUR-AF integracja Szwecji była możliwa tak szybko właśnie dzięki wypracowanemu wcześniej standardowi. „Nie musieliśmy wymyślać procesu od nowa – wystarczyło go wdrożyć. To dowód na skuteczność federacyjnego podejścia”.

W erze rosnących zagrożeń w Europie i dynamicznych zmian w środowisku bezpieczeństwa, zdolność do błyskawicznego działania – zarówno cyfrowego, jak i militarnego – staje się kluczowa. Dla Szwecji to nie tylko symboliczny krok w stronę sojuszniczej pełnoprawności, ale konkretna zmiana w zdolnościach operacyjnych. NATO zyskuje zaś kolejnego partnera, który może działać nie obok – lecz razem.

Szwecja odgrywa kluczową rolę strategiczną na północnej flance NATO. Położona między Norwegią, Finlandią a Bałtykiem, kontroluje naturalne szlaki komunikacyjne, m.in. przez cieśniny duńskie i Gotlandię – wyspę postrzeganą jako „lotniskowiec Bałtyku”. Szwedzkie siły zbrojne, choć przez dekady utrzymywane w formule obrony terytorialnej, w ostatnich latach przeszły głęboką modernizację i powrót do planowania obrony kolektywnej.

Włączenie Sztokholmu do wspólnej sieci NATO czyni z niego nie tylko partnera politycznego, ale także pełnoprawny komponent operacyjny w scenariuszach odstraszania i obrony regionu. Dla państw bałtyckich, Finlandii i Polski obecność Szwecji w systemie dowodzenia NATO oznacza bardziej spójną i odporną strukturę bezpieczeństwa w obliczu zagrożeń hybrydowych i konwencjonalnych. Szwecja nie tylko dołącza do Sojuszu – staje się jego cyfrowym i wojskowym wzmocnieniem na północy Europy.